Thị trường M&A sắp ghi nhận năm tệ nhất trong 1 thập kỷ

Thị trường mua bán và sáp nhập (M&A) sắp ghi nhận năm tệ nhất trong 1 thập kỷ trong bối cảnh các ngân hàng lưỡng lự cho vay và xuất hiện nhiều rủi ro địa chính trị.

Giá trị của các thương vụ M&A và các giao dịch liên quan giảm khoảng 25% trong năm nay xuống còn 2,700 tỷ USD trước khi bước vào dịp lễ cuối năm. Đây là lần đầu tiên giá trị M&A không cán mốc 3,000 tỷ USD kể từ năm 2013.

Sự sụt giảm của hoạt động M&A khiến các ngân hàng đầu tư phải đối mặt với một năm ảm đạm và mùa tiền thưởng eo hẹp. Nếu tình hình không cải thiện trong năm 2024, nhiều ngân hàng đầu tư có thể cắt giảm nhân sự.

Theo ông Jay Hofmann, đồng Giám đốc phụ trách M&A khu vực Bắc Mỹ tại JPMorgan Chase & Co., trong bối cảnh lãi suất còn cao và căng thẳng địa chính trị leo thang, thị trường M&A sẽ vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức. Vị chuyên gia này cho rằng các điều kiện hiện tại khá giống với năm 2001 – sau cú sụp của kỷ nguyên dot-com.

“Mọi thứ trở nên khó khăn hơn nhiều trong năm nay và các bên tìm kiếm lý do để không thực hiện thương vụ. Tôi chưa thấy tình hình cải thiện tại thời điểm này”, Hofmann cho biết.

Hoạt động M&A giảm sút phần lớn là do hoạt động ảm đạm của các công ty đầu tư vốn cổ phần tư nhân. Trong năm nay, các công ty này chi ít hơn 36% cho các thương vụ M&A so với năm ngoái vì không tìm được nguồn tài trợ cho các giao dịch lớn và bất đồng về giá với người bán, ngay cả khi đã chấp nhận trả mức cao hơn thị trường rất nhiều.

Trong năm nay, thị trường M&A xuất hiện một số thương vụ lớn như thương vụ mua lại Telecom Italia SpA trị giá hơn 20 tỷ USD của KKR và việc GTCR LLC mua đa số cổ phần trị giá 11.7 tỷ USD của Worldpay. Tuy nhiên, nhiều giao dịch khác đã bị đình trệ hoặc gặp phải những người bán do dự.

“Hoạt động của các quỹ PE sẽ cải thiện đáng kể một khi có sự đồng thuận giữa người mua và người bán về định giá. Điều đó bắt đầu diễn ra tại thời điểm này, nhưng tôi nghĩ sẽ cần thêm 6 tháng để tình hình thực sự cải thiện”, ông Majid Ishaq, Đồng Giám đốc Rothschild & Co. tại Vương quốc Anh, cho biết. “Các công ty mua lại tiếp tục xem xét các cơ hội M&A. Dù định giá giảm, nhưng các thỏa thuận M&A sẽ khó thực hiện do lãi suất đã tăng mạnh”.

Nhiều người lạc quan chgo rằng hoạt động M&A sẽ sôi động vào quý 4/2023 nhờ các dấu hiệu cho thấy chu kỳ tăng lãi suất sắp kết thúc. Ngoài ra, còn có một loạt các giao dịch lớn trong lĩnh vực tài nguyên thiên nhiên và chăm sóc sức khỏe, trong đó có hai giao dịch lớn nhất trong năm là Exxon Mobil mua Pioneer Natural Resources với giá gần 60 tỷ USD và Chevron mua lại Hess với giá 53 tỷ USD.

Tuy nhiên, sự xuất hiện của cuộc chiến Israel-Hamas khiến tâm lý lạc quan phai nhạt phần nào.

“Cứ vài tuần trôi qua, tôi lại cảm thấy thị trường thay đổi”, William Aaronson, Trưởng bộ phận M&A tại công ty luật Davis Polk & Wardwell, chia sẻ.

Trong giai đoạn dịch COVID-19, hội đồng quản trị các công ty và các công ty PE giải ngân mạnh và đẩy giá trị M&A lên mức cao kỷ lục, một phần do niềm tin rằng giao dịch trong thời kỳ suy thoái thường mang lại kết quả tốt nhất.

Theo ông John Collins, người đứng đầu bộ phận M&A toàn cầu tại Morgan Stanley, hiện tại có ít bằng chứng cho thấy người mua lo lắng về việc để lỡ cơ hội kiếm tiền.

Các nhà giao dịch đã đặt cược rằng chu kỳ nâng lãi suất trên toàn cầu sắp kết thúc. Người đứng đầu toàn cầu của nhóm M&A thuộc công ty luật Sullivan & Cromwell LLP, ông Melissa Sawyer cho biết việc nới lỏng tiền tệ sẽ bắt đầu từ giữa năm 2024, điều này sẽ mang lại cho người mua sự tự tin để bắt đầu thực hiện các giao dịch.