Thanh tra Chính phủ kết luận sai phạm của Đà Nẵng thế nào tại dự án liên quan tới Vũ "nhôm"?

Ngày 14/8, Thanh tra Chính phủ đã công bố kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai tại dự án Khu đô thị quốc tế Đa Phước, TP. Đà Nẵng có sự tham gia của Công ty CP xây dựng 79 với những sai phạm liên quan tới Luật Đất đai.

Theo kết quả thanh tra, UBND TP. Đà Nẵng có chủ trương triển khai dự án lấn biển Khu phức hợp đô thị - sân golf Đa Phước từ trước năm 2005. Chủ tịch Thành phố Đà Nẵng đã quyết định phê duyệt quy hoạch chi tiết dự án này trên tổng diện tích khoảng 162,6 ha, dự kiến giao cho hai nhà đầu tư là Công ty TNHH Bình Minh (45 ha) và Công ty First key Agents Limites (Singapore) khoảng 117 ha nhưng cả hai công ty trên không thực hiện.

Ngày 16/11/2006, UBND TP. Đà Nẵng và Công ty Daewon Company (Hàn Quốc) ký thỏa thuận nguyên tắc về các điều kiện nguyên tắc hợp tác phát triển dự án. Trong quá trình thực hiện, UBND TP. Đà Nẵng đã 6 lần phê duyệt điều chỉnh quy hoạch, tổng diện tích xây dựng khoảng 240 ha.

Tại thời điểm thanh tra, khu Đa Phước triển khai 2 dự án gồm: Dự án Khu đô thị quốc tế Đa Phước có diện tích 181 ha do Công ty TNHH Daewon thực hiện với vốn điều lệ hơn 666 tỷ đồng. Sau đó doanh nghiệp này tăng vốn điều lệ với phần vốn góp 6,7 tỷ đồng của Công ty CP xây dựng 79 của Vũ nhôm. Năm 2016, Daewon Cantavil đã chuyển nhượng 99% vốn góp của mình Công ty CP Nova Bắc Nam 79, cũng của Phan Văn Anh Vũ (Vũ nhôm).

Dự án Khu nhà phố và biệt thự bờ biển Thanh Bình được xây dựng trên diện tích 29 ha (gọi tắt là dự án 29 ha) do Công ty TNHH Phát triển nhà Đa Phước thực hiện. Theo kết luận thanh tra, dự án Khu đô thị quốc tế Đa Phước góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Tuy nhiên, việc triển khai, thực hiện dự án đã có nhiều vi phạm.

Trong đó, việc UBND TP. Đà Nẵng và các ban, ngành ký thỏa thuận với Công ty TNHH Daewon Cantavil thời điểm 2006 có một số nội dung không đúng quy định của pháp luật: xác định tiền thuê đất và mặt nước (Dự án 181 ha chỉ phải nộp 10 triệu USD trong 50 năm cho 145 ha đất) không có cơ sở, không bị điều chỉnh trong suốt thời gian hoạt động của dự án...

Đồng thời, thỏa thuận giữa Đà Nẵng và chủ đầu tư về việc dự án không bị điều chỉnh trong suốt thời gian hoạt động của dự án, trong trường hợp chủ đầu tư bán biệt thự, nhà liền kề, căn hộ chung cư thì không phải trả thêm các khoản phí liên quan là vi phạm quy định Luật Đất đai... Việc thỏa thuận giao 29 ha đất cho công ty của Việt Nam với giá 300.000 đồng/m2 để góp vốn liên doanh, không qua đấu giá là vi phạm Luật Đất đai và Nghị định của Chính phủ.

Tiếp đó, việc cấp giấy chứng nhận đầu tư, UBND TP. Đà Nẵng không giao Sở KH&ĐT và các sở, ngành có liên quan mà lại giao Trung tâm Xúc tiến đầu tư làm đầu mối tiếp nhận hồ sơ, thẩm tra dự án đầu tư (Dự án 181 ha và Dự án 29 ha) là vi phạm quy định về chứng nhận đầu tư.

Về việc thẩm định, phê duyệt Quy hoạch chi tiết 1/500 cho dự án 181 ha và dự án 29 ha khi chưa đầy đủ hồ sơ quy hoạch tỷ lệ 1/2000 khu vực lập dự án, quy hoạch chi tiết không đủ thành phần nội dung là vi phạm quy định tại Điều 23, Điều 24, Điều 26 Nghị định 08/2005/NĐ-CP.

UBND TP. Đà Nẵng phê duyệt Quy hoạch chi tiết 1/500 và các lần điều chỉnh của Dự án 181 ha không lấy ý kiến của các tổ chức, cá nhân liên quan theo nhiệm vụ được giao là không đúng quy định tại Khoản 1, điều 32 luật Xây dựng.

Đối với việc đánh giá tác động môi trường,Thanh tra Chính phủ kết luận, đến thời điểm kết luận thanh tra tại Dự án 29 ha, chủ đầu tư không lập báo cáo đánh giá tác động môi trường, mặt khác dự án thuộc trường hợp phải cấp giấy phép xây dựng nhưng vẫn chưa được cấp;

Dự án 181 ha được điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng 1/500 nhiều lần, trong đó có những lần điều chỉnh đã làm thay đổi về mục tiêu, cơ cấu sử dụng đất, có tác động đến môi trường nhưng Công ty TNHH Daewon Cantavil không lập báo cáo đánh giá tác động môi trường bổ sung, UBND TP. Đà Nẵng không yêu cầu chủ đầu tư lập báo cáo đánh giá tác động môi trường bổ sung là không đúng quy định luật Bảo vệ môi trường năm 2005, luật Bảo vệ môi trường năm 2014.

Bên cạnh đó UBND TP xác định giá đất để giao đất, cho thuê đất đối với dự án 29 ha và dự án 181 ha không có cơ sở, không giao cho các cơ quan chức năng tham mưu, không thực hiện quy trình về giao đất theo quy định.

Việc UBND Thành phố Đà Nẵng và các đơn vị trực thuộc liên quan ký thỏa thuận với Daewon Cantavil có một số nội dung không đúng quy định của pháp luật như việc xác định tiền thuê đất và mặt nước khoảng 181 ha nhưng chỉ phải nộp 10 triệu USD trong vòng 50 năm là không có cơ sở.

Ngoài ra, thỏa thuận giữa Đà Nẵng và chủ đầu tư về việc dự án không bị điều chỉnh trong suốt thời gian hoạt động của dự án, trong trường hợp chủ đầu tư bán biệt thự, nhà liền kề, căn hộ chung cư thì không phải trả thêm các khoản phí liên quan là vi phạm quy định Luật Đất đai...

Việc thỏa thuận giao 29 ha đất cho công ty của Việt Nam với giá 300.000 đồng/m2 để góp vốn liên doanh, không qua đấu giá là vi phạm Luật Đất đai và Nghị định của Chính phủ. Sau đó Đà Nẵng cũng đã điều chỉnh, cắt bỏ sân golf chuyển thành nhà phố, biệt thự không đúng thẩm quyền, khi chưa được Thủ tướng chấp thuận.

Tại dự án 29 ha mà UBND TP Đà Nẵng giao cho Công ty CP Xây dựng 79 góp vốn liên doanh với Daewon Cantavil mà không xác định thời hạn giao đất, không thực hiện đấu giá , nếu tính theo đơn giá đất năm 2011 thì doanh nghiệp của Vũ nhôm đã hưởng lợi thấp nhất 570,826 tỷ đồng.

Theo đơn giá đất năm 2011 do UBND TP. Đà Nẵng xác định thì tại khu vực này giá đất bình quân 5,165.186 đồng/m2, tổng số tiền sử dụng đất tính cho toàn bộ dự án là 1.497,904 tỷ đồng, trong khi doanh nghiệp của Vũ nhôm chỉ phải nộp 87 tỷ đồng, thấp hơn quy định là 1410,904 tỷ đồng.

Kết luận thanh tra cũng chỉ rõ, tại Dự án 181 ha, Phan Văn Anh Vũ và Lê Văn Sáu là một người, do đó, Hợp đồng (không số) ngày 29/6/2015 ký giữa Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 (đại diện pháp luật là Phan Văn Anh Vũ) với Lê Văn Sáu không đủ điều kiện để xác lập giao dịch giữa các bên theo quy định của Bộ luật Dân sự năm 2005. Mặc dù có sự thay đổi về thông tin liên quan đến nhà đầu tư, tổ chức kinh tế thực hiện dự án nhưng chủ đầu tư chưa thực hiện thủ tục điều chỉnh giấy chứng nhận đăng ký đầu tư theo quy định.

Tại Dự án 29 ha, Phan Văn Anh Vũ (Chủ tịch HĐQT, đại diện pháp luật của Công ty CP Xây dựng 79) ký hợp đồng chuyển nhượng 100% vốn (chuyển nhượng dự án) tại Công ty TNHH phát triển nhà Đa Phước cho ông Võ Ngọc Châu.

Tại thời điểm chuyển nhượng, ông Võ Ngọc Châu là thành viên HĐQT, Phó tổng giám đốc công ty, sau khi chuyển nhượng ông Châu là Chủ tịch của Công ty TNHH MTV phát triển nhà Đa Phước, theo quy định của pháp luật, Công ty CP Xây dựng 79 phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp số tiền 573,369 tỷ đồng, thực tế Công ty CP Xây dựng 79 chỉ khai thuế thu nhập doanh nghiệp bằng 0 (không đồng), có dấu hiệu vi phạm pháp luật về thuế.

Trước những sai phạm trên, Thanh tra Chính phủ cho biết đã chuyển những thông tin tài liệu sai phạm tại 2 dự án này đến Bộ Công an để xem xét xử lý theo quy định của pháp luật.

Đồng thời, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ Chỉ đạo TP. Đà Nẵng thực hiện các thủ tục, quy trình thu hồi Dự án 181 ha đảm bảo theo đúng quy định của pháp luật; UBND TP.Đà Nẵng cần lưu ý tạo điều kiện để sớm triển khai việc khai thác, sử dụng quỹ đất này theo đúng quy định, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, tránh xảy ra khiếu kiện sau này...