Tăng tỷ lệ người nước ngoài được mua nhà ở Việt Nam

Trước những khó khăn do đại dịch COVID-19, Hội môi giới Bất động sản Việt Nam đã có đề xuất xem xét phương án mở rộng tỷ lệ người nước ngoài được mua nhà tại các dự án nhà ở cao cấp.

Theo Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS), để phù hợp hơn với nhu cầu thị trường cần xem xét lại việc quy định người nước ngoài mua nhà tại Việt Nam theo hướng mở rộng tỷ lệ người nước ngoài được mua nhà tại các dự án nhà ở thuộc phân khúc cao cấp do phân khúc này ít phù hợp nhu cầu trong nước mà phù hợp với nhu cầu của người nước ngoài nhiều hơn.

Giải pháp hút dòng tiền

Cũng theo số liệu từ VARS, hiện nay phân khúc nhà ở cao cấp đang có lượng hàng tồn kho ở mức cao, việc làm trên sẽ góp phần tăng tính thanh khoản và giảm lượng hàng tồn kho trên thị trường.

Kiến nghị này của VARS xuất phát từ dự báo trong quý II/2020, thị trường căn hộ tại các đô thị như Hà Nội và TP. HCM vẫn tiếp tục có giao dịch nhưng số lượng không nhiều, phần lớn chỉ diễn ra ở phân khúc trung cấp và bình dân vì nhu cầu ở của người dân vẫn ở mức cao.

Đối với phân khúc trung cao cấp và cao cấp tình hình không mấy khả quan và giá bán có thể giảm do lực bán chậm. Tính từ thời điểm trước, trong và đến sau khi dịch bệnh được khống chế là một khoảng thời gian không nhỏ dẫn đến áp lực về vốn khiến chủ đầu tư phải giảm giá.

Trong bối cảnh đó, nếu được tăng tỷ lệ người nước ngoài được phép mua nhà tại những dự án cao cấp là giải pháp được cho rằng sẽ hút được dòng tiền từ các những người ngoại quốc di chuyển sang Việt Nam theo xu hướng dịch chuyển của dòng vốn đầu tư đang hình thành.

Chưa thống nhất trong Luật

Trong thực tế, sau hơn 5 năm Luật nhà ở cho phép người nước ngoài được mua căn hộ tại Việt Nam thị trường đã chứng kiến sự tăng trưởng nổi bật với sự đóng góp từ những người mua là người nước ngoài. Tuy nhiên, liên quan đến vấn đề này hiện vẫn còn nhiều “lấn cấn” xuất phát từ việc chưa thống nhất trong các quy định nhà nước.

Cụ thể, khoản 2, Điều 76, Nghị định 99/2015/NĐ-CP quy định nếu nhà ở thuộc sở hữu người Việt Nam (đã được cấp giấy chứng nhận) thì họ không thể bán cho người nước ngoài, nhưng nếu cho người nước ngoài thì lại hợp pháp. Như vậy, quy định bắt họ phải thực hiện các giao dịch giả bằng việc “tặng/cho”. Trong khi đó, có đơn vị công chứng cho rằng, việc tặng/cho chỉ được thực hiện giữa người nước ngoài, nên từ chối công chứng cho việc người Việt tặng nhà cho người nước ngoài.

Những hạn chế này dẫn đến việc dù đã có quy định cho phép người nước ngoài được sở hữu nhà hơn 5 năm nhưng theo số liệu từ Bộ Xây dựng, tính đến hết năm 2019, hiện có gần 400.000 người nước ngoài sinh sống và làm việc tại Việt Nam, nhưng chỉ có 800 tổ chức, người nước ngoài mua nhà tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, với việc chưa có hành lang pháp lý rõ ràng cho loại hình bất động sản du lịch nghỉ dưỡng (Condotel) nên hiện trong các quy định của Việt Nam, đối tượng là người nước ngoài hiện vẫn chưa được phép sở hữu loại hình bất động sản này. Điều này cũng được nhiều chủ đầu tư phát triển dự án Condotel nhiều lần lên tiếng.

Đơn cử, tại một hội nghị lấy ý kiến kiến nghị doanh nghiệp do Hiệp hội Bất động sản Việt Nam tổ chức vừa qua, đại diện tập đoàn FLC cho rằng nên mở rộng tập khách hàng gồm cả người nước ngoài. Bản chất condotel là chủ đầu tư đứng ra quản lý và triển khai kinh doanh như một dịch vụ thương mại khách sạn. "Để phát triển du lịch, tại sao chúng ta không hướng tới cả những đối tượng người nước ngoài được tham gia thị trường mua sản phẩm condotel" - đại diện tập đoàn FLC cho biết.

Để thị trường có thể phát triển, bà Dương Thùy Dung - Giám đốc CBRE Việt Nam cho rằng rất cần sự hỗ trợ cũng như hướng dẫn về luật từ phía những người làm chính sách, nhằm tăng tính minh bạch và hấp dẫn người mua nước ngoài. Ngoài ra, các cấp quản lý cũng nên có hướng dẫn về thủ tục chuyển tiền, thuế với người nước ngoài khi mua bán, chuyển nhượng, cho thuê bất động sản tại Việt Nam.

Đối với các chủ đầu tư phát triển dự án, việc tạo thuận lợi cho người nước ngoài mua nhà cũng chính là một kênh quan trọng giúp tăng tính thanh khoản của dự án cũng như nâng cao tên tuổi của chính chủ đầu tư. Ông Nguyễn Minh Sơn - Tổng Giám đốc SonKim Land nêu quan điểm dù nguồn cầu rất lớn nhưng theo luật hiện hành, doanh nghiệp bị giới hạn trong việc cung ứng nhu cầu của khách hàng.

"Việc kiểm soát quyền sở hữu của người nước ngoài là điều dễ hiểu, nhưng nếu tăng tỷ lệ đến 49%, tôi tin rằng sẽ giúp nền kinh tế trong nước phục hồi sau cuộc khủng hoảng đại dịch sớm hơn bất kỳ quốc gia châu Á nào khác" - ông Sơn bày tỏ.