Tăng khả năng tiếp cận tín dụng cho doanh nghiệp nhỏ

Trong chính sách tiền tệ và tín dụng của NHNN Việt Nam thời gian qua luôn tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp, trong đó có DNNVV. Hiệu quả chính sách tiền tệ rõ nhất qua các hoạt động ngân hàng tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho khối doanh nghiệp này

Cả nước hiện có khoảng 800.000 doanh nghiệp đang hoạt động, trong đó 98% là doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) thu hút hơn 5 triệu lao động, đóng góp khoảng 45% GDP và 31% vào tổng thu ngân sách hàng năm, số liệu năm 2020 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Các nhà kinh tế cho rằng, do tiềm lực tài chính và quản trị còn yếu nên DNNVV dễ bị tổn thương, nhất mỗi khi khủng hoảng xảy ra, nhưng lực lượng này cũng dễ thích ứng với thị trường nhất do tính chất nhỏ gọn, linh hoạt, dễ dàng chuyển đổi sản xuất kinh doanh. Điều này có thể nhận thấy trong năm 2020, đại dịch COVID-19 bùng phát tác động đến mọi mặt đời sống xã hội, trong đó có các DNNVV. Song, nhiều DN thuộc lĩnh vực sản xuất tiêu dùng, y tế, giáo dục, công nghệ và chế biến đã có những điều chỉnh để thích ứng với nhu cầu thị trường rất quan trọng, kéo theo các nhu cầu về vốn, dịch vụ tài chính - ngân hàng tăng trưởng theo.

Theo quy định của Luật Hỗ trợ DNNVV 2017: “Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có trách nhiệm tổ chức thực hiện chính sách của Chính phủ về hỗ trợ tổ chức tín dụng tăng dư nợ cho vay đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa”. Riêng về tín dụng ngân hàng lấy ví dụ các DNNVV ở TP.HCM, trong đó ngành Ngân hàng đã thực hiện rất nhiều các giải pháp nâng cao khả năng tiếp cận vốn tín dụng đối với DNNVV.

Ở TP.HCM, tín dụng DNNVV luôn chiếm 70% trong tổng dư nợ 5 nhóm lĩnh vực kinh tế ưu tiên phát triển của Chính phủ

Trong 3 năm thực hiện Luật Hỗ trợ DNNVV tốc độ tăng trưởng tín dụng vào DNNVV ở TP.HCM liên tục tăng trưởng ở mức cao: năm 2018 tăng 39%; năm 2019 tăng 28%; năm 2020 mặc dù ảnh hưởng nghiêm trọng của đại dịch COVID-19, tín dụng đối với DNNVV vẫn tăng 15%, cao hơn mức tăng trưởng tín dụng chung trên địa bàn TP.HCM là 10,35%.

Xu hưởng tích cực này gắn liền với các nhóm giải pháp của NHNN Việt Nam và hệ thống ngân hàng TP.HCM trong quá trình hỗ trợ, đổi mới, cải thiện và nâng cao khả năng tiếp cận tín dụng đối với các doanh nghiệp và DNNVV.

Điều phải nói đến đầu tiên là môi trường pháp lý ngày càng hoàn thiện hơn, tạo điều kiện cho DNNVV phát triển. Quá trình này kích thích nhu cầu vay vốn và thúc đẩy tăng trưởng tín dụng, trong đó Luật Hỗ trợ DNNVV là một trong những yếu tố tác động tích cực.

Trong chính sách tiền tệ và tín dụng của NHNN Việt Nam thời gian qua luôn tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp, trong đó có DNNVV. Hiệu quả chính sách tiền tệ rõ nhất qua các hoạt động ngân hàng tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho khối doanh nghiệp này tiếp cận vốn ngân hàng bằng những sản phẩm, chương trình tín dụng trong giai đoạn khó khăn của nền kinh tế.

Theo đó, việc giữ ổn định thị trường tiền tệ trong suốt giai đoạn vừa qua góp phần tạo niềm tin cho doanh nghiệp phát triển. Cùng với chính sách hỗ trợ lãi suất để giảm chi phí tài chính, hỗ trợ cơ cấu lại nợ nhằm giảm áp lực trả nợ và cho vay mới với lãi suất thấp tạo điều kiện duy trì sản xuất kinh doanh và phục phồi tăng trưởng của nhiều DNNVV.

Trong chính sách kinh tế Chính phủ, DNNVV là một trong 5 lĩnh vực (DNNVV, xuất khẩu, nông nghiệp nông thôn, công nghiệp hỗ trợ và doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao) ưu tiên phát triển. Chính vì vậy mà tín dụng ngân hàng dành cho DNNVV ở TP.HCM những năm qua luôn chiếm trên 70% trong tổng dư nợ 5 nhóm lĩnh vực ưu tiên, góp phần hỗ trợ trực tiếp về chi phí và lãi suất cho vay.

Bên cạnh các chính sách tín dụng ưu tiên của Chính phủ, UBND TP.HCM, hệ thống ngân hàng thành phố đã tích cực cải cách hành chính, cụ thể: đổi mới quy trình giao dịch, tăng chất cho dịch vụ ngân hàng bằng việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ hiện đại giúp giảm chi phí giao dịch cho doanh nghiệp. Qua đó, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp và xã hội, nhiều dịch vụ ngân hàng hiện nay doanh nghiệp có thể ngồi ở nhà giao dịch tiết kiệm rất nhiều thời gian.

Hệ thống ngân hàng TP.HCM nơi đầu tiên tổ chức các chương trình kết nối Ngân hàng – Doanh nghiệp, phối hợp với các sở ngành, quận huyện cùng ngành ngân hàng đối thoại, trực tiếp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp trong quá trình tiếp cận vốn vay ngân hàng. Theo đó, chương trình nay đã trở thành mô hình điểm và bài học giá trị thực tiễn trong tổ chức và triển khai cơ chế chính sách của NHNN Việt Nam.

Theo số liệu thống kê của NHNN chi nhánh TP.HCM, chỉ tính riêng trong năm 2020 thông qua chương trình kết nối Ngân hàng - Doanh nghiệp, các ngân hàng hỗ trợ cho gần 30.000 doanh nghiệp, hộ kinh doanh trên địa bàn vay vốn lãi suất ưu đãi từ 4,5-5,5%/năm, với tổng số tiền là 483.000 tỷ đồng. Xử lý 751 trường hợp khó khăn vướng mắc của doanh nghiệp thông qua kênh đối thoại doanh nghiệp, đường dây nóng và phản ánh từ hiệp hội doanh nghiệp, các sở ban ngành và quận, huyện trên địa bàn Thành phố.

Đây là những kết quả tích cực của hệ thống ngân hàng hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp, trong đó có DNNVV thời kỳ khủng hoảng dịch bệnh đã làm sức cầu của thị trường suy giảm. Có thể nói đây là những bài học kinh nghiệm thực tiễn trong cải thiện môi trường đầu tư, trong đó ngân hàng nâng cao khả năng tiếp cận tín dụng đối với DNNVV, góp phần phát triển kinh tế tư nhân, tạo động lực tăng trưởng và khơi dậy khát vọng phát triển đất nước trong giai đoạn 2021-2025 như Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đã đề ra