Suy nghĩ về thị trường chứng khoán trong quý tiếp theo (Q3.2022)

Thị trường chứng khoán đã trải qua 1 quý “buồn đau” nhất trong vòng hơn 2 năm trở lại đây khi mà tài sản của hầu hết nhà đầu tư bốc hơi từ 25% – 50% bình quân. Sự mất mát này hoàn toàn có thể so sánh với các quý “đau đớn” khác trong lịch sử như Q1.2008 và gần nhất là Q1.2020. Tuy nguyên nhân là khác nhau nhưng kết quả đều có sự tương đồng khi cuốn trôi đi thành quả của nhiều quý trước đó.

Khởi đầu của Q2.2022 là nền tảng của một thị trường chứng khoán đang rất thăng hoa sau 2 năm tăng trưởng mạnh mẽ giữa đại dịch Covid và đặc biệt Q1.2022 lại là quý mà tình hình dịch Covid về cơ bản đã được kiểm soát hoàn toàn với việc mở cửa lại toàn bộ hoạt động sản xuất kinh doanh, đặc biệt là nhóm nghành du lịch, dịch vụ. Dòng tiền đầu tư trực tiếp vào Việt Nam (FDI) giải ngân tiếp tục duy trì ở mức cao, đặc biệt là dòng tiền góp vốn mua cổ phần. Nhiều tin tức tích cực đến từ các nhà đầu tư nước ngoài khi coi Việt Nam là căn cứ sản xuất mới nổi thay thế Trung Quốc khi các dự án về năng lượng tái tạo và các nhà máy trong chuỗi cung ứng của Apple dịch chuyển sang Việt Nam.

Tuy nhiên khi bước sang Q2.2022 thì mọi việc bỗng thay đổi gần như hoàn toàn so với các dự báo lạc quan của các chuyên gia, bất ngờ ngay cả đối các chuyên gia hàng đầu của Việt Nam cũng như người đứng đầu các quỹ đầu tư ngoại khi trước đó nhiều dự đoán thị trường có thể tăng lên vùng 1700-1800 điểm. Nguyên do có thể do nhiều nguyên nhân nhưng cuộc xung đột Nga – Ukraine là một biến số bất ngờ không kiểm soát được khi cuộc xung đột khởi phát ngày 24/2/2022 được dự đoán chỉ cục bộ nhưng đã nhanh chóng leo thang với sự can dự của không chỉ 2 nước mà còn các nước phương Tây, từ đó tác động tiêu cực của sự kiện này đã lan ra toàn cầu. Tác động của cuộc xung đột này không gây hiệu ứng ngay lập tức nhưng nó nhanh chóng gây suy yếu chuỗi cung ứng toàn cầu, và đẩy thế giới vào một cuộc chiến với một đối thủ rất mạnh: lạm phát do chi phí đẩy.

Ở trong nước các vụ án trọng điểm liên tục được công bố và gây rúng động bởi quy mô, độ rộng, đa dạng ở nhiều lĩnh vực từ y tế (vụ Việt Á), bất động sản (vụ Tân Hoàng Minh), tài chính chứng khoán (FLC) … Nhà đầu tư trong nước dần nhận thấy thị trường chứng khoán không còn giữ được Uptrend nữa và liên tục đánh mất các điểm số quan trọng. Những vụ bắt giữ các cá nhân vi phạm pháp luật không phải là điều gì mới mẻ nhưng điều đáng nói ở 3 vụ án điểm kể trên đều có điểm chung đó là giới tài phiệt lũng đoạn thị trường trang thiết bị y tế, thị trường trái phiếu bất động sản, thị trường tài chính chứng khoán đều không còn “an toàn”. Một sự đánh động đối với các nhóm lợi ích, nhóm thao túng thị trường cũng như các đội lái giá chứng khoán. Đây chính là điểm mấu chốt tác động cực mạnh lên dòng tiền đầu cơ, dòng tiền “lái” chứng khoán. Xin nhớ trên thị trường chứng khoán Việt Nam thì dòng tiền đầu cơ “nóng” chiếm một tỷ trọng lớn và quan trọng giúp cho thanh khoản thị trường giữ ở mức rất cao suốt 2 năm qua. Một khi giới tài phiệt đầu cơ không còn thấy an toàn, dòng tiền nóng sẽ rút ra đột ngột và khiến thanh khoản thị trường sụt giảm đáng kể và hệ quả hiển nhiên là không còn tiền để hỗ trợ giá tại các khu vực hỗ trợ kỹ thuật.

Kịch bản nào cho quý 3. 2022?

Để dự đoán thị trường không phải một điều dễ dàng nhưng dựa theo các luận điểm dưới đây chúng tôi nghiêng về khả năng quý 3. 2022 thị trường sẽ có một nhịp hồi phục, ít nhất là sẽ tốt hơn Q2.2022

Tin xấu về vĩ mô gần như đã xuất hiện đủ hết và không còn quá nhiều điều bất ngờ, có chăng sẽ chỉ là các cú sốc nhẹ và dễ dàng bị thị trường “hoà tan”. Các thông tin về Ukraine đang cho thấy cuộc chiến này có thể sẽ có hồi kết trong thời gian sắp tới khi tất cả các bên liên quan đều đã đạt được một mục tiêu nhất định và đã quá mệt mỏi khi phải theo đuổi dài hạn. Cùng với đó lạm phát có thể dần dần được hạ nhiệt khi giá dầu đang có xu hướng đạt đỉnh đi ngang đến hạ nhiệt trong các quý tới. Lãi suất vì thế cũng sẽ bớt áp lực phải tăng. Dịch Covid xuất hiện các biến thể mới nhưng đều không tác động lớn lên nhịp hoạt động xã hội do tỷ lệ bao phủ vắc xin lớn và lượng vắc xin dư thừa. Các tin “bắt bớ” các cá nhân có vai trò quan trọng hoặc nổi bật trong xã hội có thể gây ra các xáo động cục bộ trong thời gian ngắn nhưng sẽ không quá bất ngờ nữa khi liên tục thường xuyên đều có các tin tức kỷ luật cán bộ. Xét trung và dài hạn, hành động “nhổ cỏ dại” này là tốt cho vĩ mô.

Xét về mặt kỹ thuật đặc biệt là dòng tiền, khi mà giá giảm quá sâu nhưng không còn thanh khoản bán mạnh bằng mọi giá thì đâu đó vùng đáy đã ở đâu đây rồi. Đặc biệt các tín hiệu chỉ báo kỹ thuật cho thấy quý 2. 2022 giá đã về các vùng hỗ trợ quan trọng và các phiên giao dịch đầu quý 3.2022 đã xác nhận một xu hướng phục hồi từ đáy. Dẫu downtrend chưa xác nhận kết thúc nhưng sự phục hồi đang cho thấy rõ nét hơn. Dòng tiền thay vì giảm sàn toàn bộ thị trường thì ngay cả các phiên thị trường giảm điểm vẫn có sự phân hoá rất mạnh và dòng tiền vẫn rất kiên trì trú ấn vào các cổ phiếu giá trị và không bị tác động nhiều bởi yếu tố lãi suất, lạm phát….

Thay cho lời kết, chúng tôi khuyến nghị nhà đầu tư bắt đầu tăng cường giải ngân vào quý 3 này, đặc biệt là các thời điểm đầu quý để đạt được hiệu suất tốt nhất.