Sẽ xử lý hình sự nếu vi phạm trật tự xây dựng nhiều lần

Tại Hội nghị trực tuyến xây dựng đề án tổng thể các giải pháp tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước về trật tự xây dựng (TTXD) trên địa bàn thành phố, ông Nguyễn Thành Phong – Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh yêu cầu các Sở, quận huyện gấp rút thực hiện nhiều giải pháp để chấn chỉnh ngay công tác vi phạm xây dựng trong thời gian tới với phương châm “Phát hiện sớm, xử lý nhanh, ngăn chặn từ đầu, không để xây dựng sai phạm hoàn thành”.

Đối với các trường hợp vi phạm nhiều lần, mức độ vi phạm nghiêm trọng, nhất là các đầu nậu, xây dựng công trình không phép trên đất nông nghiệp, tự ý phân lô bán nền để trục lợi, gây ảnh hưởng xấu đến quy hoạch chung, gây mất an ninh trật tự trên địa bàn. Chủ tịch thành phố chỉ đạo Công an thành phố khẩn trương xác minh, xử lý hình sự.

Thực trạng vi phạm TTXD trên địa bàn thành phố

Báo cáo tại Hội nghị, ông Lê Trần Kiên - Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh cho biết: “Từ năm 2017 đến 6 tháng đầu năm 2019 trên địa bàn thành phố có 6.825 công trình vi phạm TTXD. Trong đó, có 4.252 công trình được cấp phép xây dựng và công trình xây dựng không phép nhưng đủ điều kiện cấp phép xây dựng, với hành vi phổ biến là xây dựng vi phạm chỉ giới xây dựng, xây dựng trên khoảng lùi công trình, xây dựng lấp ô thông tầng; công trình đã hoàn công nhưng lại tiếp tục xây dựng không phép. Có 2.573 công trình xây dựng không phép, không đủ điều kiện cấp giấy phép xây dựng, với hành vi phổ biến là xây dựng trên đất chưa chuyển đổi mục đích sử dụng đất, xây dựng trên đất không được cấp phép xây dựng”.

Riêng 6 tháng đầu năm nay, Chánh Thanh tra Sở Xây dựng đã ban hành 1.156 quyết định xử phạt vi phạm hành chính theo thẩm quyền và trình Chủ tịch UBND thành phố ban hành 185 quyết định xử phạt vi phạm hành chính.

Theo đánh giá của cơ quan chức năng thì có nhiều nguyên nhân dẫn đến các vi phạm TTXD, từ khách quan, chủ quan đến quy định pháp luật, từ cán bộ đến người dân.

Bà Đỗ Thị Lâm Tuyền - Phó Chủ tịch UBND huyện Hóc Môn cho biết: “Sự biến tướng trong vi phạm TTXD như giấy phép xây dựng xin làm nhà ở riêng lẻ nhưng khi xây dựng thì biến thành nhà xưởng hoặc trổ cửa thành “nhà 3 chung”. UBND huyện Hóc Môn xác định việc xử lý, cưỡng chế công trình không phép phải thực hiện nhanh, quyết liệt để răn đe đối với các trường hợp khác. Do vậy, UBND huyện đã chỉ đạo các UBND xã - thị trấn, trong trường hợp chủ đầu tư không nghiêm túc khắc phục thì chính quyền xây luôn các hạng mục theo phần giấy phép xây dựng và buộc chủ đầu tư phải thanh toán phần chi phí xây dựng này”.

Đại diện quận 8 lại cho rằng: “Phần lớn công trình vi phạm TTXD không phép tại vị trí mà người dân có nhu cầu nhà ở thường vướng vào vị trí quy hoạch, diện tích đất nhỏ, không đủ điều kiện chuyển mục đích sử dụng đất hoặc tiến hành các thủ tục xin cấp phép xây dựng theo quy định. Việc xử lý các công trình xây dựng không phép (chưa hoàn thiện đưa vào sử dụng) theo quy định hiện hành gặp nhiều khó khăn do phần lớn các công trình xây dựng trên đất không đủ điều kiện cấp giấy phép xây dựng nhưng thời gian xử lý kéo dài”.

Ông Nguyễn Văn Lưu - Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Nhà Bè bổ sung thêm về thực trạng vi phạm TTXD trên địa bàn như: “Trên địa bàn huyện có nhiều gia đình với nhiều thế hệ sinh sống trên đất nông nghiệp. Do nhu cầu cho con cháu ra riêng mà những trường hợp này dù có diện tích đất lớn nhưng lại là đất nông nghiệp nên không được tách thửa, không được chuyển mục đích và không được cấp phép xây dựng, vi phạm xây dựng từ đó đã phát sinh”.

Giải pháp xử lý vi các công trình vi phạm xây dựng

Nhiều đại biểu cho rằng cần mạnh tay trong xử lý các công trình vi phạm TTXD như cắt diện cắt nước, cưỡng chế tháo dỡ và phải làm quyết liệt chứ không làm nửa vời.

Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh - Nguyễn Thiện Nhân cho rằng: “Xu hướng xây dựng không phép đang có chiều hướng tăng nhưng có thể khắc phục được nếu cả hệ thống chính trị vào cuộc. Do đó, cần phải tìm quy luật tồn tại của xây dựng không phép, sai phép để có biện pháp chấn chỉnh, xử lý”.

Ông Nhân yêu cầu những công trình đã xây dựng trái phép, không phép mà đang tồn tại cần có hướng xử lý: “Từ nay trở đi, xây dựng không phép, trái phép phải được phát hiện xử lý ngay, không để kéo dài với phương châm thông qua người dân, lực lượng chuyên trách và thông qua cơ chế phối hợp. Đồng thời, phải có hướng dẫn, cơ chế để có nhiều nhà ở cho người dân có nhu cầu. Xử lý nghiêm lực lượng xây dựng môi giới trái phép. Mặt khác, cán bộ, công chức, đảng viên phải làm đúng chức trách và nếu làm sai phải bị xử lý. Các quận, huyện phải có hội nghị chuyên đề về vấn đề lập lại TTXD và có cam kết cán bộ, công chức, đảng viên không làm trái pháp luật; còn những sai phạm xảy ra vừa qua phải xử lý xong trong quý III và IV; cấp ủy các nơi phải chịu trách nhiệm về vấn đề này”.

Những lô đất được phân ra từ đất nông nghiệp trên địa bàn huyện Củ Chi

Ông Trần Văn Bảy - Chủ tịch UBND quận 9 đề xuất cần có giải pháp xử lý nghiêm minh ngay từ đầu đối với các công trình vi phạm xây dựng. Việc này không chỉ là đấu tranh, phòng ngừa ngay từ đầu mà còn để củng cố hồ sơ ngay từ đầu, làm cơ sở xử lý hình sự đối với các đầu nậu cố tình vi phạm.

Trước thực trạng diễn biến phức tạp trong lĩnh vực TTXD, ông Nguyễn Thành Phong - Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh đề nghị UBND các huyện - quận, xã - phường - thị trấn tập trung chỉ đạo tổng rà soát, đánh giá tình hình xây dựng trên địa bàn và chỉ rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân và người đứng đầu trong việc để xảy ra các sai phạm về xây dựng không phép, sai phép, không đúng quy hoạch đã được phê duyệt. Rà soát và kiên quyết tổ chức cưỡng chế tháo dỡ công trình vi phạm TTXD. Đẩy mạnh áp dụng khoa học công nghệ hiện đại, tiên tiến vào hoạt động kiểm tra, phát hiện các hành vi vi phạm TTXD trên địa bàn.

“Việc kéo giảm và tiến tới chấm dứt tình trạng xây dựng không phép, nhằm nâng cao hơn nữa hiệu lực, hiệu quả trong công tác quản lý Nhà nước về TTXD trên địa bàn thành phố cần có sự nỗ lực không chỉ của chính quyền các cấp mà còn đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt và đầy trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và người dân thành phố. Chính quyền thành phố mong Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố, các đoàn thể chính trị - xã hội, các cơ quan thông tấn báo chí giúp chính quyền thành phố giám sát thật chặt chẽ, cung cấp thông tin thật nhanh chóng, chính xác để xử lý kịp thời những sai phạm có liên quan TTXD”, ông Phong nhấn mạnh.