Sẽ có đại sóng tăng vốn 2024?

Hoạt động tăng vốn diễn ra rất sôi nổi trong các tháng cuối năm và nhiều khả năng sẽ tạo nên con sóng lớn trên thị trường chứng khoán vào 2024.

Sóng đang manh nha hình thành

Trầm lắng trong suốt gần 2 năm qua, hoạt động tăng vốn bắt đầu sôi động trở lại trong những tháng cuối năm. Hàng loạt doanh nghiệp triển khai kế hoạch chào bán cổ phiếu tăng vốn, riêng lẻ có, ra công chúng có và cả chào bán cho nhà đầu tư nước ngoài.

Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình (HoSE: HBC) công bố Nghị quyết HĐQT thông qua triển khai phương án phát hành cổ phiếu 252,48 triệu cổ phiếu tăng vốn điều lệ. Trong đó, 220 triệu cổ phiếu riêng lẻ và 32,48 triệu để hoán đổi nợ. Nếu phát hành thành công, vốn điều lệ công ty sẽ tăng từ 2.741 tỷ đồng lên 5.266 tỷ đồng.

Với phương án chào bán cổ phiếu riêng lẻ, Hòa Bình đưa ra giá từ 12.000 đồng/cp – 14.500 đồng/cp, nguồn vốn huy động dự kiến 2.640 tỷ đồng đến 3.190 tỷ đồng. Theo công bố của Hòa Bình, 2 nhà đầu tư nước ngoài sẽ mua cổ phiếu phát hành riêng lẻ gồm Tumaz and Tumaz Enterprises Ltd (100 triệu) và PrimeTech VN Development and Investment (120 triệu). Sau phát hành, 2 nhà đầu tư nước ngoài trên sẽ sở hữu 41,78% vốn. Để đảm bảo cho phương án phát hành, Hòa Bình phong tỏa tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài tối đa 15,8% và chấm dứt phong tỏa về tỷ lệ 50% sau khi kết thúc đợt chào bán.

Đất Xanh Group (mã DXG) bổ sung hồ sơ cho kế hoạch chào bán riêng lẻ 57 triệu cổ phiếu cho nhà đầu tư nước ngoài, giá chào bán 15.000 đồng/cp. Công ty cổ phần Đầu tư Hạ tầng Giao Thông Đèo Cả (mã HHV) đang chào bán 82,3 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu giá 10.000 đồng/cp, tỷ lệ 4:1 (sở hữu 4 cổ phiếu được mua 1 cổ phiếu mới). Ngày 29/11 là ngày đăng ký cuối cùng chốt danh sách cổ đông thực hiện quyền, thời gian chuyển nhượng quyền mua từ 6/12 đến 20/12, thời gian đăng ký đặt mua và nộp tiền mua từ 6/12 đến 26/12.

Hàng loạt doanh nghiệp khác đang xin ý kiến cổ đông tăng vốn. Công ty Nông nghiệp BaF Việt Nam (mã BAF) lấy ý kiến cổ đông bằng văn bản phương án phát hành 68,4 triệu cổ phiếu ra công chúng giá 10.000 đồng/cp. Chứng khoán LPBank tổ chức họp ĐHCĐ bất thường lần 2 bàn kế hoạch tăng vốn từ 250 tỷ đồng lên 3.888 tỷ đồng. City Auto (mã CTF) trình cổ đông trong cuộc họp ĐHCĐ bất thường tới đây phương án chào bán ít nhất 12 triệu cổ phiếu cho nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp để bổ sung vốn cho công ty.

Từ ngày 22/11 – 20/12, “anh cả” ngành chứng khoán – Chứng khoán SSI (mã: SSI) lấy ý kiến cổ đông phương án phát hành cổ phiếu thưởng tỷ lệ 20% và chào bán cho cổ đông giá 15.000 đồng/cp tỷ lệ 10%. Tổng khối lượng cổ phiếu phát hành là 452,1 triệu cổ phiếu.

Lịch sử có lặp lại?

Hàng loạt doanh nghiệp triển khai kế hoạch tăng vốn gợi nhớ lại đợt tăng vốn mạnh mẽ trong năm 2021 - giai đoạn dịch bệnh mới bùng phát, dòng vốn rẻ tìm nơi nương náu hấp dẫn do không thể đổ vốn vào sản xuất đã giúp thị trường chứng khoán (TTCK) thăng hoa. Tận dụng điều này, rất nhiều doanh nghiệp đã thành công chào bán cổ phiếu tăng vốn, chuẩn bị cho kế hoạch mở rộng hậu Covid-19.

Còn làn sóng tăng vốn 2024 trước tiên có lẽ đến từ nhu cầu tồn tại, vượt khó. Nền kinh tế đối diện với nhiều cú sốc từ 2019 đến nay, dịch bệnh, xung đột vũ trang, lạm phát, tăng lãi suất, siết tín dụng, thị trường trái phiếu gặp khó đã khiến nhiều doanh nghiệp kiệt quệ.

Như trường hợp của Xây dựng Hòa Bình, tập đoàn huy động vốn để trả nợ. Cụ thể, Hòa Bình muốn thu về 2.640 tỷ đồng đến 3.190 tỷ đồng từ phương án phát hành riêng lẻ để thanh toán các khoản nợ vay như 1.754 tỷ để trả gốc và lãi tại BIDV, 998 tỷ trả gốc và lãi tại VietinBank, 158 tỷ trả gốc và lãi vay MSB…

Từng muốn chào bán riêng lẻ giá 100.000 đồng/cp, Hodeco đã phải hạ giá bán về 15.000 đồng/cp với phương án phát hành 20 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu đang triển khai từ tháng 8 tới nay. Mục tiêu là huy động 300 tỷ đồng để thanh toán một số khoản nợ vay tổ chức tín dụng tại BIDV, Ngân hàng Xăng dầu Petrolimex, TPBank, Vietcombank.

Tương tự, Hoàng Anh Gia Lai (mã HAG) muốn chào bán 130 triệu cổ phiếu riêng lẻ giá 10.000 đồng/cp để có tiền cơ cấu lại khoản nợ vay cho công ty con và thanh toán gốc, lãi trái phiếu.

Bên cạnh nhu cầu cấp thiết là tồn tại thì bối cảnh nền kinh tế đang sáng lên cũng thôi thúc doanh nghiệp chuẩn bị cho ngày trở lại. Nền kinh tế Mỹ đang phát đi những tín hiệu sáng hơn. IMF nâng dự báo tăng trưởng kinh tế Mỹ từ 1,8% (dự báo hồi tháng 7) lên 2,1%. Fed dừng tăng lãi suất và nhiều chuyên gia cho rằng sẽ sớm hạ trước số liệu vĩ mô ngày càng tích cực.

Trong nước, sau thời gian dài suy giảm, xuất khẩu nhiều mặt hàng liên tục có sự cải thiện qua từng tháng và đến tháng 10 đã tăng trở lại so với cùng kỳ năm trước. Báo cáo của S&P Global cho biết dù tốc độ tăng nhẹ và yếu nhất trong các thời kỳ tăng trưởng nhưng số lượng đơn đặt hàng mới tháng 10 đã tăng tháng thứ 3 liên tiếp, nhu cầu khách hàng có sự cải thiện.

Mặt khác, mặt bằng lãi suất huy động và cho vay đều đã được đưa về mức thấp hơn trước dịch bệnh (2019). Lãi suất huy động của nhiều ngân hàng lớn như BIDV, Vietcombank đã về mức 5%/năm cho kỳ hạn trên 12%, lãi suất cho vay về mức 7 – 8%/năm. Việc đưa lãi suất xuống thấp được kỳ vọng có thể đẩy tiền vào nền kinh tế.

Cùng với đó, Chính phủ đã và đang đưa ra nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn, kiện toàn thể chế chính sách, sửa đổi Luật theo hướng cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, hỗ trợ cho sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp…

City Auto tăng vốn để bổ sung nguồn vốn kinh doanh. Nhà phân phối dòng xe ford, huyndai lên lộ trình mở 6 showroom trong giai đoạn cuối 2023 – đầu 2025 tại TP.HCM, Bình Dương, Tiền Giang, Phú Yên và Bình Phước. Chứng khoán SSI tăng vốn bổ sung cho hoạt động cho vay ký quỹ và đầu tư vào trái phiếu, chứng chỉ tiền gửi, giấy tờ có giá khác. BaF Việt Nam gọi vốn để đầu tư vào các dự án trang trại chăn nuôi, bổ sung vốn hoạt động cho công ty con…

Thị trường chứng khoán đứng trước cơ hội lớn

Nhìn lại, con sóng lớn 2021 nửa đầu 2022 chỉ được bổ trợ bởi dòng tiền nhà đầu tư cá nhân trong nước. Còn thị trường chứng khoán 2024 được dự báo được bổ trợ thêm bởi nguồn lực dòng vốn ngoại. Theo SSI Research, dòng tiền vào thị trường cổ phiếu sẽ tích cực hơn nhờ các thông điệp và kỳ vọng của thị trường về việc Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong năm 2024, chỉ số về thị trường cổ phiếu nằm trong vùng điều chỉnh trong khi lợi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ gần như duy trì ở đỉnh và đang có xu hướng hạ nhiệt. Khi đó thị trường Việt Nam là điểm đến hấp dẫn về dài hạn và phần nào hưởng lợi xu hướng rút ròng ra khỏi Trung Quốc, trong khi định giá ở một số thị trường như Đài Loan và Hàn Quốc cao, triển vọng tăng không nhiều.

Đồng thời, Chính phủ, Bộ Tài chính và UBCKNN thể hiện quyết tâm thực hiện các giải pháp để thị trường chứng khoán Việt Nam nâng hạng trước 2025. Nếu được nâng hạng, cơ hội thu hút vốn ngoại rất lớn và TTCK Việt Nam sẽ nâng lên tầm cao mới, các công ty chứng khoán cần chuẩn bị nguồn lực đón cơ hội này.

Trong bối cảnh này, hoạt động tăng vốn của doanh nghiệp không chỉ giúp bản thân doanh nghiệp có thêm nguồn lực phát triển mà còn giúp quy mô cùng thanh khoản thị trường chứng khoán phình to, đáp ứng được bối cảnh mới.

Song, để tránh việc tăng trưởng quá nóng như giai đoạn 2021 – 2022 tạo cơ hội cho những cá nhân trục lợi thì vẫn cần sự giám sát chặt chẽ của UBCKNN và các thành viên thị trường. Thực tế thì công tác giám sát, thanh tra của UBCKNN vẫn đang tạo ra hiệu quả nhất định, nhiều vụ việc thao túng cổ phiếu, vi phạm của doanh nghiệp, người nội bộ đã bị xác minh, xử phạt không chỉ hành chính mà có liên đới hình sự. Qua đó giúp TTCK trở nên minh bạch, lành mạnh hơn và là tiêu chí để được nâng hạng.