“Room” ngoại cổ phiếu STB: Tỷ lệ nào đúng, 30% hay 23,63%?

VSD cho biết việc tính toán và giảm tỷ lệ room ngoại tại Sacombank nhằm chuẩn bị niêm yết bổ sung 400.000.000 cổ phiếu STB, đảm bảo sở hữu nước ngoại tại Sacombank không vượt trần.

VSD: Hạ room ngoại tại STB để sẵn sàng cho đợt niêm yết bổ sung 400 triệu cổ phiếu

Cổ phiếu STB của Ngân hàng TMCP Sài gòn Thương tín (Sacombank – mã STB) trở thành tâm điểm giao dịch của các nhà đầu tư nước ngoài trong thời gian gần đây khi ghi nhận nhiều phiên đứng đầu về giá trị mua/bán. Câu chuyện liên quan đến tỷ lệ sở hữu nước ngoài của nhà băng này cũng “nóng” lên khi Sacombank có công văn gửi đến Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD) cho rằng, ngân hàng “chưa có bất kỳ văn bản nào đề nghị VSD tăng tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài lên 30% khi chưa được sự chấp thuận của Đại hội đồng cổ đông”.

Cụ thể, theo phương án sáp nhập Ngân hàng TMCP Phương Nam, Sacombank phát hành 400 triệu cổ phiếu để hoán đổi cổ phần. VSD từng có văn bản thông báo tỷ lệ sở hữu nước ngoài tại mức 23,63468% trên tổng số cổ phiếu niêm yết sau khi sáp nhập là hơn 1.885 triệu cổ phiếu.

“Từ ngày có thông báo nêu trên, Sacombank chưa có bất kỳ văn bản nào đề nghị VSD tăng tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài lên 30% khi chưa được sự chấp thuận của Đại hội đồng cổ đông”, ông Dương Công Minh, Chủ tịch HĐQT Sacombank nhấn mạnh trong văn bản gửi đến VSD.

Trả lời công văn của Sacombank, VSD cho biết việc quản lý tỷ lệ sở hữu tối đa của NĐTNN đối với cổ phiếu STB là 30% vốn điều lệ dựa trên hai căn cứ.

Một là, hồ sơ đề nghị của Ngân hàng tại Công văn số 11/2014/CV-HĐQT ngày 26/02/2014 và Công văn số 16/2014/CV- HĐQT ngày 11/03/2014 về việc đề nghị mở lại tỷ lệ sở hữu cổ phiếu STB cho cổ đông (nhà đầu tư) nước ngoài về mức tối đa là 30% vốn điều lệ Sacombank.

Hai là, công văn số 829/UBCK-PTTT ngày 04/3/2014 của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước thông báo về việc giải tỏa tỷ lệ sở hữu cổ đông nước ngoài của Sacombank và quy định pháp luật về ngân hàng và pháp luật chứng khoán.

“Kể từ thời điểm đó tới nay, VSD chưa nhận được bất kỳ yêu cầu nào từ Quý Ngân hàng đề nghị thay đổi tỷ lệ sở hữu 30% của nhà đầu tư nước ngoài đối với cổ phiếu STB”, lãnh đạo VSD nhấn mạnh trong công văn trả lời Sacombank.

Về thông báo của VSD về việc hạ tỷ lệ sở hữu nước ngoài tối đa về mức 23,63468%, ông Dương Văn Thành, Tổng giám đốc VSD cho biết đây là việc cần thực hiện trong thời gian 400.000.000 cổ phiếu STB đã đăng ký tại VSD, nhưng chưa được niêm yết bổ sung.

VSD phải phối hợp với Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (HOSE) tính toán số liệu sở hữu nước ngoài trên số lượng 1.485.215.716 cổ phiếu đã niêm yết thời điểm đó để phản ánh chính xác số lượng cổ phiếu STB niêm yết mà nhà đầu tư nước ngoài được phép giao dịch trên hệ thống của HOSE. Điều này nhằm đảm bảo sau khi HOSE chấp thuận niêm yết bổ sung 400.000.000 cổ phiếu này thì tỷ lệ sở hữu nước ngoài tại STB không vượt quá tỷ lệ sở hữu nước ngoài tối đa tại mức 30%.

Việc niêm yết bổ sung 400 triệu cổ phiếu phát hành do sáp nhập Ngân hàng TMCP Phương Nam vào Sacombank diễn ra trong thời gian khá dài. Tháng 11/2015, VSD cấp giấy chứng nhận đăng ký chứng khoán với 400 triệu cổ phiếu phát hành do sáp nhập Ngân hàng TMCP Phương Nam vào Sacombank. Đến tháng 9/2017, lượng cổ phiếu trên mới chính thức được niêm yết bổ sung và có thể giao dịch.

Theo quy định tại Điều 139 Nghị định 155/2020/NĐ-CP, “room” ngoại tại công ty đại chúng bị ràng buộc bởi điều ước quốc tế, các pháp luật Việt Nam có quy định riêng và thuộc danh mục ngành, nghề hạn chế tiếp cận thị trường. Trường hợp công ty đại chúng quyết định tỷ lệ sở hữu nước ngoài tối đa thấp hơn tỷ lệ quy định, tỷ lệ cụ thể phải được Đại hội đồng cổ đông thông qua và quy định tại Điều lệ công ty.

Nội dung hạ tỷ lệ sở hữu tối đa của nhà đầu tư nước ngoài chưa từng được trình cổ đông Sacombank hay ghi nhận trên điều lệ của ngân hàng.

Sở hữu nước ngoài tăng “nóng” và bóng dáng Dragon Capital

Cập nhật tại ngày 16/02/2023, tỷ lệ sở hữu nước ngoài của Sacombank ở mức 29,84%. Số lượng cổ phiếu STB khối ngoại được phép mua là 3,09 triệu đơn vị. Thông tin tỷ lệ sở hữu nước ngoài của doanh nghiệp niêm yết được cập nhật hàng ngày trên VSD.

Thực tế, sở hữu nước ngoài tại Sacombank có thời điểm đã chạm sát mức trần 30%, đó là vào ngày 10/2/2023, với tỷ lệ 29,99%. Tại thời điểm 30/9/2022, khối ngoại chỉ mới sở hữu 21,78% số lượng cổ phiếu STB đang lưu hành. Chỉ trong vòng vài tháng, nhóm nhà đầu tư này đã tăng sở hữu lên gần 10% tại một ngân hàng có quy mô vốn điều lệ hơn 18.852 tỷ đồng. Dòng vốn ngoại tăng nóng thời gian qua cũng là động lực giúp giá cổ phiếu STB tăng 75% từ mức đáy 15.000 đồng/cổ phiếu hồi giữa tháng 11/2022.

Dragon Capital là một trong cổ đông ngoại liên tục gia tăng tỷ lệ sở hữu tại Sacombank. Gần nhất, tại ngày 8/2/2023, nhóm quỹ Dragon Capital thông báo đã nắm giữ tổng cộng 114,4 triệu cổ phiếu STB, tương đương 6,07% vốn điều lệ ngân hàng. Kể từ ngày 5/12/2022 – thời điểm Dragon Capital trở thành cổ đông lớn và có nghĩa vụ báo cáo thông tin giao dịch, các quỹ thuộc quản lý của Dragon Capital đã mua thêm gần 20,5 triệu đơn vị.