Quyết định cắt giảm sản lượng của OPEC+ tác động thế nào đến thị trường dầu mỏ toàn cầu?

Quyết định cắt giảm sản lượng hồi đầu tháng 4 của các thành viên chủ chốt trong Tổ chức các Nước Xuất khấu Dầu mỏ (OPEC) và các đối tác, còn gọi là OPEC+, được dự báo sẽ gây thêm khó khăn cho kinh tế thế giới, cũng như thị trường dầu mỏ toàn cầu.

Ngày 2/4, một số thành viên của OPEC+ gồm: Saudi Arabia, Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE), Iraq, Kuwait, Oman và Algeria, thông báo sẽ tự nguyện cắt giảm sản lượng dầu thô, tổng cộng 1,16 triệu thùng/ngày từ tháng 5 - 12/2023, đưa tổng mức giảm sản lượng của OPEC+ lên khoảng 3,66 triệu thùng/ngày, chiếm khoảng 3,6% trong tổng nhu cầu dầu toàn cầu.

Nga cũng tuyên bố đang thực hiện mức cắt giảm sản lượng 500.000 thùng/ngày trong giai đoạn tháng 3 - 6/2023 và sẽ tiếp tục cho đến cuối năm nay. Động thái của Nga đưa tổng lượng cắt giảm của OPEC+ lên hơn 1,66 triệu thùng/ngày.

Lý giải cho quyết định này, các thành viên OPEC+ khẳng định, đây là "biện pháp phòng ngừa" nhằm hỗ trợ sự ổn định của thị trường dầu mỏ.

Tuy nhiên, giới phân tích quốc tế đánh giá nguyên nhân then chốt là do giá dầu đã lao dốc nhanh chóng vào đầu năm 2023, trong bối cảnh thị trường lo ngại chính sách thặt chặt tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và nguy cơ hỗn loạn trong hệ thống ngân hàng của Mỹ và châu Âu có nguy cơ đẩy nền kinh tế thế giới vào suy thoái nghiêm trọng.

Giá dầu đã giảm từ 120 USD/thùng năm 2022 xuống còn 73 USD/thùng vào ngày 17/3/2023, ghi nhận mức thấp nhất trong 15 tháng, làm dấy lên những quan ngại đà tăng trưởng chậm lại của nền kinh tế thế giới sẽ khiến nhu cầu nhiên liệu suy yếu.

Thông báo về quyết định tự nguyện cắt giảm sản lượng của OPEC+ đã gây bất ngờ cho thị trường thế giới và ngay lập tức tác động đến giá dầu. Cụ thể, giá dầu thô Brent và dầu thô ngọt nhẹ Mỹ (WTI) đều tăng hơn 6% lên lần lượt 84,95 USD/thùng và 80,47 USD/thùng.

Phản ứng trước động thái cắt giảm sản lượng của OPEC+, Mỹ cho rằng, quyết định này là "không nên làm" trong điều kiện thị trường hiện nay bởi sẽ khiến triển vọng tăng trưởng toàn cầu thêm bất ổn và tăng gánh nặng cho người tiêu dùng trong bối cảnh lạm phát vẫn đang ở mức cao.

Theo đánh giá của giới chuyên gia, quyết định mới nhất của OPEC+ sẽ khiến thị trường dầu mỏ toàn cầu ngày càng thắt chặt hơn, qua đó đẩy giá dầu tăng mạnh trong một vài tháng tới.

Nhà kinh tế cấp cao Edward Bell tại ngân hàng Emirates NBD (Dubai-UAE) nhận xét, "biện pháp phòng ngừa" mới nhất của OPEC+ sẽ khiến thị trường thiếu hụt khoảng 3 triệu thùng/ngày vào quý IV/2023, khiến lượng dầu trong các kho dự trữ giảm xuống còn 53 ngày nhu cầu của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), so với mức 62 ngày trước đại dịch COVID-19.

Nhà phân tích Vandana Hari, người sáng lập hãng nghiên cứu thị trường năng lượng Vanda Insights (Singapore) nhận định, quyết định của OPEC+ có khả năng đẩy thị trường vào tình trạng thiếu hụt nguồn cung ngay trong quý II/2023.

Trong bối cảnh đó, theo nhận định của hãng tư vấn năng lượng hàng đầu thế giới Rystad Energy (Na Uy), quyết định mới nhất của OPEC+ sẽ đẩy giá dầu lên trên 100 USD/thùng trong thời gian còn lại của năm 2023, với giá dầu Brent có thể chạm mốc 110 USD vào mùa hè này.

Ngân hàng đầu tư UBS (Thụy Sỹ) dự báo giá dầu Brent sẽ đạt 100 USD/thùng vào tháng 6/2023.

Bênh cạnh đó, sự biến động của thị trường dầu mỏ thường gây nhiều khó khăn cho các nhà hoạch định chính sách. Giá dầu gia tăng sẽ khiến lạm phát vốn đang ở mức cao tiếp tục leo thang và điều này có thể gây áp lực buộc các ngân hàng trung ương phải hành động mạnh mẽ hơn.

Fed, Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) và các ngân hàng trung ương khác trên toàn cầu có thể sẽ phải tiếp tục theo đuổi chính sách thắt chặt tiền tệ để kiềm chế lạm phát gia tăng.

Quyết định mới nhất của OPEC+ có thể sẽ kéo lùi đà tăng trưởng của nền kinh tế toàn cầu. Mới đây nhất, ngày 6/4, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu sẽ chỉ đạt dưới 3% trong năm nay, giảm so với 3,4% ghi nhận trong năm 2022.

Bên cạnh đó, quyết định cắt giảm sản lượng bổ sung của OPEC+ cũng có thể gây ra những hệ lụy cho chính thị trường dầu mỏ cũng như nguồn thu của các nhà sản xuất.

Mặc dù giá dầu có khả năng sẽ tăng lên 90 USD/thùng hoặc thậm chí hơn 100 USD/thùng, nhưng việc duy trì các mức cao này "sẽ rất khó".

Nếu giá dầu cao ảnh hưởng đến triển vọng nhu cầu toàn cầu vào thời điểm nền kinh tế thế giới đang đối mặt với nhiều khó khăn và làm gia tăng thêm lo lắng về nguy cơ suy thoái, thì giá dầu có thể sẽ nhanh chóng đi xuống và thậm chí có thể sụt giảm mạnh.

Theo Minh Ngọc/thitruongtaichinhtiente.vn