Phát hiện nhiều sai phạm tại 6 dự án BT liên quan sân bay Nha Trang

Ngày 30/6/2021, Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã có thông báo kết luận về hàng loạt sai phạm liên quan đến 6 dự án BT sử dụng quỹ đất thanh toán tại khu vực sân bay Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa.

Tại 3 dự án BT do Công ty CP Tập đoàn Phúc Sơn làm nhà đầu tư (gồm: Dự án Các tuyến đường, các nút giao thông kết nối Khu vực sân bay Nha Trang, Dự án Nút giao Ngọc Hội; Dự án Đường Vành đai kết nối nút giao thông Ngọc Hội), TTCP kết luận, Nhà đầu tư không thực hiện đầy đủ các cam kết theo tờ trình của UBND tỉnh Khánh Hòa để được Thủ tướng Chính phủ đồng ý về nguyên tắc cho phép áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt quy định tại Điều 26 Luật Đấu thầu.

Cụ thể, Công ty CP Tập đoàn Phúc Sơn đã không hoàn thành đưa vào khai thác, sử dụng công trình vào cuối năm 2017. Mặc dù sau đó được gia hạn thời điểm hoàn thành tháng 6/2021 nhưng trên thực tế, đến thời điểm thanh tra, công trình mới được thi công đạt 27% khối lượng xây lắp. Điều này là không thực hiện đúng tiêu chí công trình cấp bách để được áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt.

Bên cạnh đó, việc phê duyệt đề xuất các dự án BT, báo cáo nghiên cứu khả thi, tổng mức đầu tư, ký hợp đồng BT không phù hợp với tờ trình báo cáo Thủ tướng Chính phủ và được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận, làm tăng tổng mức đầu tư lên 484 tỷ đồng, kéo dài thời gian thực hiện dự án thêm 30 tháng, tách 1 dự án nhóm A thành 2 dự án nhóm B. Việc lập, thẩm định, phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi, ký kết hợp đồng BT còn có một số sai sót trong áp dụng định mức, đơn giá, biện pháp thi công, đền bù giải phóng mặt bằng và đưa một số hạng mục vào dự án đầu tư sai quy định, làm tăng tổng mức đầu tư 3 dự án BT lên 499 tỷ đồng.

Mặt khác, công tác lập, thẩm định, phê duyệt thiết kế và dự toán còn nhiều hạn chế, tồn tại, chất lượng chưa đảm bảo yêu cầu, còn để xảy ra nhiều sai sót, vi phạm, dẫn tới phải điều chỉnh nhiều lần trong quá trình thi công ảnh hưởng đến tiến độ dự án. Một số nội dung phê duyệt chưa phù hợp với thiết kế cơ sở, giải pháp xử lý nền đường đất yếu không phù hợp ảnh hưởng đến chất lượng công trình (tuyến nhánh Bắc Dự án đường Vành đai quá chậm, sau 3 năm chưa hoàn thành thiết kế bản vẽ thi công và dự toán phê duyệt).

Qua thanh tra 3 dự án BT khác gồm: Dự án Đường số 4 do Công ty CP Đầu tư VCN làm nhà đầu tư; Dự án đường Nguyễn Thiện Thuật nối dài, thành phố Nha Trang do Công ty Hacom Holdsing làm nhà đầu tư; Dự án Hệ thống thu gom, xử lý nước thải Khu du lịch Bắc bán đảo Cam Ranh do Liên danh Công ty CP Đầu tư và công nghệ môi trường Incotec - Công ty CP Xây dựng và thương mại Ngọc Minh UDIC làm nhà đầu tư, TTCP cũng chỉ ra nhiều sai phạm liên quan đến chấp hành chính sách, pháp luật và việc thanh toán quỹ đất cho dự án BT.

Cụ thể, việc phê duyệt đề xuất dự án, báo cáo nghiên cứu khả thi, ký hợp đồng 3 dự án BT nói trên được tiến hành khi chưa có quỹ đất thanh toán (quỹ đất thanh toán dự kiến chưa được Bộ Quốc phòng bàn giao); chưa xác định được giá trị quỹ đất thanh toán theo nguyên tắc ngang giá trị quy định tại Khoản 3 Điều 3 Quyết định số 23/2015/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Đến nay, 3 dự án BT này cơ bản đã triển khai thực hiện và hoàn thành (2 dự án BT đã đưa vào sử dụng, 1 dự án BT hoàn thành được 80%) nhưng chưa có quỹ đất thanh toán.

TTCP chỉ rõ, UBND tỉnh Khánh Hòa chậm chỉ đạo các sở, ngành liên quan rà soát quỹ đất để thanh toán cho các dự án BT theo đúng quy định của pháp luật hiện hành. Chẳng hạn, tại Dự án Đường số 4, ngày 10/6/2020, Công ty CP Đầu tư VCN có văn bản đề xuất phương án sử dụng quỹ đất thanh toán cho Dự án khoảng 6 ha tại khu vực Kho cảng Bình Tân, thành phố Nha Trang. Hiện nay, UBND tỉnh Khánh Hòa đang chỉ đạo rà soát, nghiên cứu để báo cáo xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ về việc này. Qua kiểm tra, TTCP cho biết, việc UBND tỉnh Khánh Hòa phê duyệt dự án, phê duyệt quy hoạch chi tiết đoạn tuyến có bề rộng mặt đường từ 14,5m xuống 10,5 là không phù hợp với quy hoạch phân khu 1/2000 đã được duyệt; Ban QLDA các công trình giao thông và thủy lợi Khánh Hòa phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư Dự án là không đúng thẩm quyền theo quy định tại Nghị định số 30/2015/NĐ-CP…

Từ kết quả thanh tra, TTCP khẳng định, trách nhiệm để xảy ra sai phạm tại các dự án BT nói trên thuộc về UBND tỉnh Khánh Hòa, Giám đốc các Sở: Kế hoạch và Đầu tư, Xây dựng, Tài nguyên và Môi trường, Tài chính, Ban QLDA các công trình giao thông và thủy lợi Khánh Hòa, Ban QLDA phát triển tỉnh Khánh Hòa, Công ty CP Tập đoàn Phúc Sơn (đối với 3 dự án BT do doanh nghiệp này làm nhà đầu tư); Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh Khánh Hòa, Lãnh đạo UBND tỉnh Khánh Hòa trong thời kỳ của dự án.

TTCP đề nghị chấn chỉnh kịp thời công tác quản lý đất đai, quản lý đầu tư xây dựng, khẩn trương xử lý những tồn tại, vi phạm đã nêu. Trong quá trình thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về kết luận thanh tra, nếu phát hiện có dấu hiệu tội phạm thì phải chuyển hồ sơ sang cơ quan Công an tỉnh Khánh Hòa để xử lý theo quy định của pháp luật.