Những thủ đoạn buôn lậu xăng dầu trên biển

Trước tình hình buôn lậu, vận chuyển trái phép xăng dầu diễn biến phức tạp cả trên tuyến đường biển, đường bộ, đường sông và có chiều hướng gia tăng. Từ nay tới cuối năm và cao điểm Tết Nguyên đán, các lực lượng chức năng tăng cường các biện pháp ngăn chặn.

Theo Tổng cục Hải quan, khi giá xăng dầu tăng và có sự chênh lệch với các nước trong khu vực, với các nước có chung đường biên giới, nguồn cung xăng dầu bị hạn chế…, các đối tượng buôn lậu sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi, các chiêu thức mới, hoạt động có tổ chức khiến công tác đấu tranh, ngăn chặn gặp không ít khó khăn.

Về phương thức, thủ đoạn, ông Nguyễn Hùng Anh, Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan cho biết, các đối tượng buôn lậu xăng dầu ngày càng sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi như hoán cải tàu cá thành tàu chở xăng dầu, ngụy trang dụng cụ trên tàu khai thác thủy sản, gia cố bồn bể trên các phương tiện xuất nhập cảnh để che đậy việc mua bán, vận chuyển xăng dầu trái phép; sử dụng nền tảng thương mại điện tử trong các giao dịch, áp dụng công nghệ cao, lắp đặt các thiết bị hiện đại trên tàu để giám sát phương tiện của lực lượng chức năng; đa số hoạt động buôn lậu xăng dầu đều hoạt động theo mô hình khép kín, việc giao nhận xăng dầu diễn ra trên biển, vào ban đêm để tránh sự phát hiện của cơ quan chức năng. Đáng chú ý, các tàu vi phạm thường neo đậu ở vùng biển giáp ranh đường phân định, lợi dụng đêm tối, thời tiết xấu để bơm xăng dầu sang các tàu nhỏ. Nhiều tàu vận chuyển trái phép xăng dầu còn được thay đổi tên và số hiệu phương tiện, tuyến hành trình, tắt thiết bị định vị...

Trước tình hình trên, ngành Hải quan tăng cường thu thập thông tin, nắm tình hình về giá xăng dầu tại nước có chung đường biên giới Việt Nam - Lào, Việt Nam - Campuchia, sử dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, điều tra cơ bản, xây dựng các phương án, kế hoạch nghiệp vụ để phòng ngừa, kiểm soát, đấu tranh ngăn chặn hoạt động buôn lậu xăng dầu trên các tuyến biên giới đường bộ, đường biển và trên biển. Cùng với đó, lực lượng kiểm soát hải quan tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát phương tiện xuất, nhập cảnh, đặc biệt là phương tiện như ghe, thuyền, xà lan, ô tô… có hoặc có dấu hiệu gia cố bồn, bể, thùng chứa, cất giấu xăng dầu. Mặt khác, cơ quan Hải quan đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra sau thông quan đối với doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu xăng dầu nhằm ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật…

Kết quả, 9 tháng đầu năm, ngành Hải quan bắt giữ được 10 vụ vi phạm liên quan đến xăng dầu. Gần đây nhất, ngày 30/9/2022, tại khu vực biển, cảng biển Hải Phòng, Hải đội Kiểm soát trên biển khu vực miền Bắc (Cục Điều tra chống buôn lậu) chủ trì, phối hợp với Đội Kiểm soát hải quan số 2 (Cục Hải quan Quảng Ninh), Đội Kiểm soát hải quan (Cục Hải quan Hải Phòng) phát hiện, bắt giữ 2 tàu QN-7395 và HP4658 có hành vi sang mạn xăng dầu trái phép, hòng đưa vào nội địa tiêu thụ khoảng 200 nghìn lít dầu DO và FO, trị giá ước tính hơn 3 tỷ đồng. Thủ đoạn hoạt động của các đối tượng là lợi dụng loại hình tạm nhập tái xuất để sang mạn trái phép hàng hóa, sau đó đưa vào tiêu thụ nội địa. Đây cũng là một trong những vụ vi phạm liên quan đến mặt hàng xăng dầu lớn nhất trên vùng biển Đông Bắc do lực lượng hải quan phát hiện, bắt giữ trong thời gian gần đây.

Mới đây nhất, theo Thượng tá Vũ Trọng Quỳnh, Hải đoàn trưởng Hải đoàn Biên phòng 38, từ ngày 11 đến 14/11, thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát, trên vùng biển Hải Phòng, Thanh Hóa, Biên đội IV/22 của đơn vị đã phát hiện 2 vụ việc vi phạm trong lĩnh vực kinh doanh xăng dầu. Trong đó, 1 tàu vận chuyển khoảng 30.000 lít dầu diezel; 1 tàu cá thì đang bán dầu diezel cho 2 tàu cá khác với khối lượng khoảng 2.222 lít. Tại thời điểm kiểm tra, thuyền trưởng không xuất trình được hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc, xuất xứ và số dầu đã bán và còn lại trên tàu.

Theo đánh giá của cơ quan chức năng, hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép xăng dầu trên biển có thể chia thành 3 nhóm đối tượng: Các chủ tàu cá mua xăng dầu từ tàu nước ngoài với giá rẻ, rồi bán ngay cho các tàu cá khác; các chủ tàu, doanh nghiệp tư nhân mua xăng dầu từ các tàu vận tải rồi bán cho những tàu cá hoặc đại lý xăng dầu trên bờ; các tàu được phép bán lẻ xăng dầu thay vì mua từ đất liền thì mua ngay của các tàu chở xăng dầu trên biển để bán lại. Một số tàu vận chuyển hàng lậu còn thay đổi số hiệu phương tiện để qua mắt cơ quan chức năng.

Để chủ động phát hiện, đấu tranh ngăn chặn kịp thời, hiệu quả tình trạng buôn lậu, vận chuyển trái phép mặt hàng xăng dầu trên biển, thời gian qua, các lực lượng chức năng đã tăng cường tuần tra, kiểm soát, đấu tranh ngăn chặn hoạt động buôn lậu xăng dầu trên các tuyến biên giới đường bộ, đường biển và trên biển. Phối hợp, chia sẻ thông tin về hoạt động buôn lậu xăng dầu với các lực lượng chức năng chống buôn lậu.