NHTW Anh nâng lãi suất lần thứ 3 liên tiếp

Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) nâng lãi suất lần thứ 3 liên tiếp trong ngày 17/03. Đây là một dấu hiệu mới cho thấy các NHTW ở nhiều khu vực trên thế giới đang ưu tiên chống lạm phát hơn là lo ngại về đà giảm tốc của nền kinh tế, nhất là khi phải đối mặt với tác động từ xung đột Nga-Ukraine.

Quyết định của BoE được đưa ra sau khi Fed thông báo nâng lãi suất lần đầu tiên kể từ năm 2018, đồng thời báo hiệu có thêm 6 đợt nâng trong năm 2022. Lý do Fed đưa ra cũng là để chống chọi với lạm phát.

Hiện tại, lạm phát Anh đang chạm đỉnh 30 năm trong tháng 1/2022 và được dự báo tăng thêm khi cuộc xung đột tại Ukraine đẩy giá năng lượng lên cao. Một điểm tương đồng giữa Anh và Mỹ là sự thiếu hụt lao động, với tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống mức đáy 3.9% trong 3 tháng tính tới tháng 1/2022.

BoE đã nâng lãi suất từ 0.5% lên 0.75% và cho biết sẽ cần nâng lãi suất thêm trong vài tháng tới.

“Áp lực lạm phát toàn cầu sẽ tăng lên đáng kể trong vài tháng tới, trong khi tăng trưởng của các nền kinh tế nhập khẩu ròng năng lượng (bao gồm cả Anh) có khả năng chậm lại”, BoE cho biết.

Đồng Bảng Anh giảm 0.4% so với USD và trái phiếu Chính phủ Anh tăng giá. Lợi suất trái phiếu kỳ hạn ngắn giảm mạnh nhất, qua đó cho thấy nhà đầu tư kỳ vọng BoE sẽ nâng lãi suất không nhanh như dự báo trước đó.

“Quyết định nâng lãi suất đã được dự báo từ trước, nhưng nhận đinh xoay quanh nhu cầu nâng lãi suất trong tương lai không còn quyết liệt như trước”, James Athey, Chuyên gia quản lý đầu tư tại Abrdn, cho hay.

Tháng trước, BoE dự báo thu nhập trung bình tại Anh sau khi tính tới tăng trưởng tiền lương, lạm phát, thuế và những thay đổi về lợi ích sẽ giảm 2% trong năm nay, mức giảm mạnh nhất kể từ năm 1990. Điều này được cho là sẽ kìm hãm nền kinh tế ngay khi chúng cần động lực để gượng dậy từ đại dịch Covid-19 và xung đột Nga-Ukraine.Việc BoE nâng lãi suất tại 3 cuộc họp chính sách liên tiếp là hành động quyết liệt nhất kể từ giữa năm 1997 – thời điểm họ thực hiện nâng lãi suất tại 4 cuộc họp liên tiếp. Tuy nhiên, đà tăng của lãi suất sẽ tác động tới ngân sách của hộ gia đình – vốn đang chịu áp lực từ đà tăng của giá năng lượng vào tháng tới và khả năng thuế cao hơn.

Trong một tuyên bố ngày 17/03, BoE thừa nhận thu nhập của hộ gia đình sẽ bị tác động mạnh hơn vì giá năng lượng, đồng thời cho biết họ phải tập trung vào kiểm soát lạm phát.

“Đây là điều gì đó mà chính sách tiền tệ không thể ngăn cản được”, BoE cho biết. “Vai trò của chính sách tiền tệ là đảm bảo rằng khi các điều chỉnh về kinh tế thực xảy ra, chính sách tiền tệ có thể được thực hiện để đạt mục tiêu lạm phát 2%”.

Tuy nhiên, tác động từ giá năng lượng tới sức mua của hộ gia đình khiến thành viên BoE Jon Cunliffe phản đối nâng lãi suất.

Một số NHTW ở châu Âu cũng đang nâng lãi suất. Tuần trước, Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) cho biết họ có thể chấm dứt chương trình mua trái phiếu vào tháng 9/2022, từ đó mở đường cho đợt nâng lãi suất đầu tiên kể từ năm 2011.

Tuy nhiên, rất ít NHTW thắt chặt chính sách tiền tệ cùng lúc với thời điểm Chính phủ nâng thuế. Trước đó, Chính phủ Anh đã thông báo tăng thuế doanh nghiệp và tăng thuế thu nhập để tài trợ cho việc chăm sóc người lớn tuổi.

Kim ngạch xuất khẩu của Anh với Nga và Ukraine không lớn, nhưng nền kinh tế được dự báo giảm tốc khi giá năng lượng ngày càng tăng làm xói mòn sức mua của các hộ gia đình, đồng thời niềm tin của doanh nghiệp suy yếu vì cuộc chiến ở Ukraine.

Trong vài thập kỷ gần đây, BoE phản ứng với các mối đe dọa tương tự với cuộc xung đột ở Ukraine bằng cách giảm lãi suất và tăng mua trái phiếu. Tuy nhiên, lần này lại khác. Quyết định nâng lãi suất trong ngày 17/03 cho thấy các nhà hoạch định chính sách đang lo ngại nhiều hơn về lạm phát thay vì sự suy yếu của tăng trưởng kinh tế.