Nhiều tỉnh hụt thu nghìn tỷ đồng do thị trường ô tô ảm đạm

Thị trường ô tô ảm đạm khiến nhiều địa phương có doanh nghiệp ô tô hụt thu ngân sách, nhiều khả năng không đạt chỉ tiêu thu thuế cả năm.

Ngân sách địa phương hụt thu nghìn tỷ

Ngày 6/12, một lãnh đạo Sở Tài chính tỉnh Quảng Nam cho hay năm 2023 thu ngân sách tỉnh này ước đạt 23.951 tỷ đồng bằng 71,6% cùng kỳ 2022, dự kiến hụt thu hơn 7.200 tỷ đồng so với dự toán. Năm 2022 tổng thu ngân sách tỉnh Quảng Nam đạt 31.781 tỷ đồng.

Trong đó, khoản thu ngoài quốc doanh không đạt dự toán là do thu từ Công ty ô tô Trường Hải chỉ đạt 9.986 tỷ đồng - hụt 1.459 tỷ đồng so với dự toán 11.445 tỷ đồng, dẫn đến thu nội địa 2023 dự kiến không đạt.

Lắp ráp ô tô nhãn hiệu Kia tại nhà máy Thaco Kia trong khu kinh tế Chu Lai, tỉnh Quảng Nam.

Năm ngoái, các doanh nghiệp thuộc Trường Hải đóng góp cho ngân sách tỉnh Quảng Nam khoảng 15.750 tỷ đồng, tức gần nửa tổng thu ngân sách toàn tỉnh.

Theo Sở Tài chính Quảng Nam, nguồn thu từ Công ty ô tô Trường Hải chiếm 54,8% dự toán thu nội địa năm nay, nên số thu này biến động sẽ ảnh hưởng lớn đến khả năng cân đối của ngân sách địa phương.

Tại Vĩnh Phúc, tính đến 15/10 tổng thu ngân sách trên địa bàn đạt 19.275 tỷ đồng, giảm 27,11% so với cùng kỳ, bằng 59,62% dự toán giao đầu năm.

Do đó, Vĩnh Phúc cũng là tỉnh dự kiến hụt thu khoản thuế từ các doanh nghiệp lắp ráp ô tô, xe máy trên địa bàn, có tỷ trọng đóng góp lớn vào ngân sách địa phương.

Năm ngoái, trong số hơn 40 nghìn tỷ đồng thu ngân sách từ thuế và hải quan của Vĩnh Phúc, ba doanh nghiệp ô tô xe máy nộp 27.809 tỷ đồng thuế các loại, chiếm 69% tổng thu ngân sách tỉnh này cả năm.

Trong đó, Công ty Honda Việt Nam nộp 11.680 tỷ đồng, Công ty Ô tô Toyota Việt Nam nộp 10.803 tỷ đồng; Công ty TNHH Piaggio Việt Nam nộp 5.326 tỷ đồng.

Sản lượng lắp ráp ô tô xe máy giảm thế nào?

Ngoài Quảng Nam và Vĩnh Phúc, một số tỉnh, thành lớn như Hải Phòng, Hải Dương, Ninh Bình cũng có số thu ngân sách từ ô tô xe máy dự kiến giảm so với năm trước.

Theo các chuyên gia tài chính, thu thuế nội địa tại các tỉnh có nhà máy ô tô dựa trên sản lượng ô tô sản xuất cung ứng trên thị trường, gồm thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng và lệ phí trước bạ.

Các tỉnh có cửa khẩu hoặc cảng biển có thêm nguồn thu thuế xuất nhập khẩu từ xe nguyên chiếc và linh kiện phụ tùng ô tô.

Các nhà phân phối ô tô lớn như Savico, Haxaco và City Auto đều sa sút lợi nhuận trong năm nay.

Do sức mua giảm, các hãng xe đều phải điều chỉnh kế hoạch sản xuất, dẫn đến sản lượng tiêu thụ giảm trung bình 29% toàn ngành, theo báo cáo VAMA.

Theo Bộ Tài chính, việc giảm 50% lệ phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước 6 tháng cuối năm 2023 có thể làm giảm thu ngân sách khoảng 9.000 tỷ đồng (6 tháng đầu năm 2022, số giảm thu ngân sách từ khoản lệ phí này là 8.727 tỷ đồng).

Theo Bộ Công thương, sản lượng ô tô lắp ráp 11 tháng qua chỉ đạt 308,6 nghìn chiếc, sản lượng xe máy lắp ráp chỉ đạt 2,892 triệu chiếc, giảm lần lượt 15% và 9% so với cùng kỳ năm trước.

Lượng tồn kho vẫn cao ở hệ thống phân phối buộc các nhà phân phối chọn giải pháp tự cắt giảm lợi nhuận, tăng ưu đãi để đẩy hàng.