Nhiều doanh nghiệp sử dụng sai mục đích vốn vay nước ngoài

Theo Ngân hàng Nhà nước TPHCM, khi doanh nghiệp (DN) làm thủ tục đăng ký vay trả nợ nước ngoài mắc các sai phạm như đăng ký, đăng ký thay đổi khoản vay không đúng thời hạn; sử dụng vốn vay sai mục đích…

Ngày 14/12, ông Nguyễn Đức Lệnh - Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) TPHCM - cho biết, với nguồn vốn vay nước ngoài của DN không được chính phủ bảo lãnh, Ngân hàng Trung ương (NHTƯ) có những cơ chế và quy định nhằm đảm bảo nguồn vốn này được sử dụng hiệu quả, cũng như đảm bảo việc thanh toán, chuyển tiền để trả nợ vay an toàn, đúng mục đích.

Theo đó, các khoản vay nước ngoài của DN gồm khoản vay trung dài hạn nước ngoài; khoản vay ngắn hạn chuyển thành trung dài hạn; thay đổi nội dung khoản vay… theo quy định DN phải thực hiện đăng ký với NHNN.

Tuy nhiên, qua thực tế xử lý thủ tục đăng ký cho DN TPHCM vẫn còn phát sinh những tồn tại từ phía DN như không đăng hoặc đăng ký không đúng thời hạn khoản vay trung, dài hạn, thực hiện rút vốn; trả nợ gốc và lãi của khoản vay trung, dài hạn khi chưa được NHNN xác nhận đăng ký hoặc thực hiện không đúng tài khoản; thay đổi kế hoạch rút vốn, trả nợ gốc và lãi khoản vay trung, dài hạn nước ngoài so với nội dung đã đăng ký với NHNN nhưng không thực hiện đăng ký thay đổi hoặc đăng ký thay đổi không đúng thời hạn; giao dịch rút vốn, trả nợ (gốc và lãi vay) không ghi hoặc ghi không rõ nội dung; sử dụng vốn vay không đúng mục đích vay đã đăng ký với NHNN hoặc nằm ngoài mục đích vay được phép; không thực hiện báo cáo hoặc báo cáo không đầy đủ, không đúng thời hạn hoặc báo cáo không chính xác theo quy định.

Trong đó, DN thường mắc hai sai phạm phổ biến là đăng ký, đăng ký thay đổi khoản vay không đúng thời hạn (quá thời hạn gửi hồ sơ theo quy định) và sai phạm trong sử dụng vốn vay, thường DN vay vốn sử dụng vốn vay sai mục đích.

Để khắc phục các sai phạm trên, ông Nguyễn Đức Lệnh lưu ý DN cần thực hiện nghiêm các quy định của NHTƯ về vay trả nợ nước ngoài như: Quy định về đối tượng; điều kiện; nguyên tắc đăng ký khoản vay; thủ tục đăng ký khoản vay; giao dịch ngoại hối (rút vốn; trả nợ) tuân thủ đúng quy định; công tác báo cáo.... Đặc biệt là sử dụng vốn vay đúng mục đích, hợp pháp đảm bảo phát huy hiệu quả nguồn vốn vay nước ngoài.

Trong quá trình này chủ động nắm bắt thông tin hoặc tư vấn từ tổ chức tín dụng (TCTD) cung ứng dịch vụ tài khoản, hoặc từ NHNN chi nhánh tỉnh thành phố về những quy định liên quan (quy định hồ sơ; thủ tục; thời gian…) để đảm bảo hạn chế sai phạm phát sinh, nhất là những sai phạm về thời hạn nộp hồ sơ, về sử dụng tài khoản giao dịch; về mục đích sử dụng vốn vay.

Các TCTD được phép thực hiện nhiệm vụ cung ứng dịch vụ tài khoản, đảm bảo việc mở và sử dụng tài khoản đúng quy định; nội dung giao dịch vốn của DN đúng quy định, đúng mục đích; tôn trọng triệt để nguyên tắc kiểm tra chứng từ; đối chiếu tính khớp đúng của các đề nghị chuyển tiền với các tài liệu liên quan, đảm bảo phù hợp với xác nhận của NHNN nhằm hạn chế thấp nhất các sai phạm liên quan đến cung cấp dịch vụ tài khoản.

Trong quá trình này cần chủ động thông tin, tư vấn hướng dẫn cho DN thực hiện tốt các thủ tục liên quan, hạn chế nguyên nhân mắc sai phạm đối với DN do thiếu thông tin, không nắm bắt rõ cơ chế chính sách của NHTƯ; tổ chức tốt công tác triển khai cơ chế chính sách và thông tin tuyên truyền; làm tốt thủ tục hành chính và giao dịch một cửa đối với công tác xác nhận khoản vay cho DN theo quy định đối với NHNN chi nhánh tỉnh thành phố.