Nhiều Bộ ngành, địa phương vẫn ‘đắp chiếu’ vốn vay nước ngoài

Luỹ kế 11 tháng năm 2022, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công nguồn vay nước ngoài đạt 26,06%. Đặc biệt, có tới 6 bộ và 4 địa phương chưa giải ngân được đồng vốn nào.

Ngày 1/12, Bộ Tài chính tổ chức Hội nghị với các bộ, ngành, địa phương về tình hình giải ngân đầu tư công nguồn vốn nước ngoài 11 tháng năm 2022 và giải pháp thúc đẩy giải ngân những tháng cuối năm 2022.

Ông Võ Hữu Hiển - Phó cục trưởng Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại, Bộ Tài chính - cho biết, lũy kế giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công nguồn vay nước ngoài 11 tháng kế hoạch 2022 chỉ đạt 26,06%, tương đương 9.014 tỷ đồng. Trong đó, giải ngân của bộ ngành đạt 4.154 tỷ đồng, đạt 35,17%; giải ngân của các địa phương là 4.860 tỷ đồng, đạt 21,34%.

“Tỷ lệ giải ngân đầu tư công vốn nước ngoài 11 tháng năm 2022 gần gấp 3 lần tỷ lệ giải ngân 6 tháng đầu năm 2022 (9,12% kế hoạch vốn). Tuy nhiên, vẫn thấp hơn hẳn so với kết quả giải ngân nguồn vốn đầu tư công trong nước 11 tháng của năm 2022”, ông Hiển đánh giá.

Đáng chú ý, đến 30/11, có 54 địa phương và 10 Bộ có tỷ lệ giải ngân dưới 50%. Trong đó, còn 6 bộ và 4 địa phương có tỷ lệ giải ngân 0%; có 3 bộ và 5 địa phương có tỷ lệ giải ngân trên 50% kế hoạch vốn. Tương đương với tỷ lệ này, còn 114 dự án (chiếm 40% tổng số dự án đã được sắp xếp nguồn vốn) chưa giải ngân được đồng nào. Có 47 dự án giải ngân dưới 20% kế hoạch vốn.

Bộ Tài chính cũng nhận được đề xuất điều chỉnh giảm kế hoạch vốn của 8/13 bộ, ngành với tổng số vốn đề nghị giảm là 3.678. Số vốn này không bao gồm 250 tỷ đồng của Bộ Tài nguyên & Môi trường và 50 tỷ đồng của Bộ Y tế đã được chấp thuận điều chỉnh giảm. Có 35/59 địa phương đề nghị giảm vốn với tổng số vốn đề nghị giảm là 8.804 tỷ đồng.

Theo Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại, nguyên nhân giải ngân đầu tư công nguồn vốn nước ngoài thấp xuất phát từ các vướng mắc trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện dự án. Điều này khiến dự án không có khối lượng hoàn thành để giải ngân hoặc đã có khối lượng nhưng chưa được kiểm soát chi hoặc đã kiểm soát chi nhưng chưa được tập hợp để gửi hồ sơ rút vốn.

Dự án chưa có khối lượng hoàn thành do chậm triển khai công tác sẵn sàng cho đầu tư (như chậm giải phóng mặt bằng, tái định cư; chậm thiết kế cơ sở; chậm đấu thầu, vướng mắc trong đấu thầu hoặc vướng trong thực hiện hợp hiện hợp đồng với nhà thầu). Dự án thực hiện thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư, điều chỉnh dự án, điều chỉnh hiệp định vay; Dự án chậm tiến hành công tác nghiệm thu, thanh toán hoặc đang kiện toàn ban quản lý dự án; Ảnh hưởng thời tiết, bão lũ, sạt lở, dự án không triển khai được....

“Một số nguyên nhân do đặc thù của dự án sử dụng vốn ODA, vay ưu đãi như: Vướng mắc liên quan đến nhà tài trợ WB áp dụng phương thức giải ngân theo kết quả. Vướng mắc do chậm nhận được ý kiến của nhà tài trợ với hồ sơ mời thầu. Các vướng mắc này thuộc trách nhiệm xử lý của ban quản lý dự án, cơ quan chủ quản dự án và các nhà tài trợ”, đại diện Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại nêu rõ.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Võ Thành Hưng đề nghị bộ, cơ quan trung ương và địa phương phải khẩn trương rà soát vướng mắc của từng dự án. Phải bám sát vào từng dự án để chỉ đạo các nhà thầu tổ chức triển khai thực hiện và khẩn trương hoàn thiện hồ sơ, thủ tục để làm các thủ tục thanh toán vốn, rút vốn. Các bộ, ngành, địa phương, đặc biệt là các địa phương cũng phải rà soát lại các tiêu chuẩn, quy chuẩn, định mức đơn giá vật tư trang thiết bị cho phù hợp với mặt bằng giá mới.