Nhập khẩu đường vào Việt Nam vẫn tăng mạnh 6 tháng đầu năm

Thị trường Việt Nam thứ Ba ngày 17/8 khời động với 3 thông tin cần chú ý: Nhập khẩu đường vào Việt Nam vẫn tăng mạnh 6 tháng đầu năm, tín dụng tăng 6,6% trong tháng 7 và Trung Quốc bất ngờ dừng thông quan hàng hóa ở cửa khẩu Tân Thanh vì hai người Việt nhiễm COVID-19… Dưới đây là nội dung chi tiết.

1. Nhập khẩu đường vào Việt Nam vẫn tăng mạnh 6 tháng đầu năm

Bất chấp đã có “lệnh” áp thuế chống bán phá giá, đường nhập khẩu vào Việt Nam vẫn tăng mạnh. trong 6 tháng năm 2021, Việt Nam đã bỏ ra khoảng 367 triệu USD để nhập khẩu hơn 780.000 tấn đường. Con số này lớn nhất từ trước đến nay.

Số liệu của Hiệp hội Mía đường Việt Nam (VSSA) cho biết, vụ sản xuất mía đường đã kết thúc với sản lượng 689.830 tấn đường, thấp hơn so với tổng sản lượng 763.931 tấn đường của vụ trước. Đáng chú ý, lượng đường nhập khẩu trong hai quý đầu năm đã tăng so với cùng kỳ năm trước. Theo đó, nửa đầu năm nay Việt Nam nhập khẩu 781.334 tấn đường, tương đương 367.212.517 USD. So với cùng kỳ năm ngoái, Việt Nam nhập khẩu 690.000 tấn đường, thì nửa đầu năm nay, lượng đường nhập khẩu đã tăng thêm xấp xỉ 100.000 tấn.

Tuy nhiên, trước đó, nhà quản lý đã có động thái đưa ra “lệnh” áp thuế chống bán phá giá đối với đường nhập khẩu từ Thái Lan, do suốt thời gian dài, đường nhập khẩu từ Thái Lan có dấu hiệu gian lận thương mại. Cụ thể, với những căn cứ có được, tháng 6/2021, Bộ Công thương đã chính thức ban hành quyết định áp dụng biện pháp chống bán phá giá và chống trợ cấp 47,64% đối với đường mía Thái Lan. Quyết định này được nhiều DN nhìn nhận là quyết định có tính lịch sử nhằm khôi phục ngành mía đường nội địa, sau khi hàng loạt các nhà máy đã phải đóng cửa, 3.300 người bị mất việc, hơn 93.000 hộ nông dân bị ảnh hưởng. Dù vậy, dường như tình hình không được cải thiện nhiều, khi số đường nhập khẩu vẫn tăng rất cao, thậm chí còn tăng ở con số kỷ lục khi đạt đến trên 780.000 tấn trong 6 tháng đầu năm 2021.

VSSA cho rằng, với việc áp thuế chống bán phá giá với đường nhập khẩu từ Thái Lan, lượng đường nhập khẩu từ thị trường này có giảm, song lại tăng mạnh từ các quốc gia khác như Campuchia, Lào, Malaysia, Myanmar, Indonesia. Cụ thể, theo số liệu của Tổng cục Hải Quan, nếu như trong 6 tháng đầu năm 2020, tổng lượng đường nhập khẩu từ 5 quốc gia này là 38.610 tấn, thì 6 tháng đầu năm nay, con số này tăng lên đến 399.289 tấn, một con số “khủng” khi tăng gấp 10 lần.

Theo VSSA, đây là hiện tượng không bình thường, bởi 5 quốc gia này có năng lực cạnh tranh mía đường rất thấp, không thể nào sản xuất được một lượng đường có sự tăng đột phá như vậy. Do đó, không loại trừ đây là dấu hiệu của động thái lẩn tránh thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp tạm thời đối với sản phẩm đường mía có xuất xứ từ Thái Lan. Bằng chứng là cả 5 nước này đều có nhập khẩu đường từ Thái Lan. Và bản chất lượng đường nhập khẩu vào Việt Nam từ 5 nước ASEAN này đều có liên quan xuất xứ từ Thái Lan.

Mặc dù khẳng định quyết định áp thuế chống bán phá giá và chống chợ cấp đối với đường nhập khẩu từ Thái Lan (áp dụng trong vòng 5 năm) là công cụ quan trọng tạo sự công bằng cho các DN mía đường nước nhà, song giới chuyên gia trong ngành cho rằng, với những gì đang diễn ra trên thị trường hiện nay, ngành mía đường nước nhà vẫn chưa thể có điểm sáng rõ ràng trước làn sóng đường nhập khẩu.

Đánh giá về những động thái của nhà quản lý trong việc bảo hộ sản xuất trong nước, giới chuyên gia kinh tế nhận định, đây là biện pháp quan trọng đảm bảo môi trường cạnh tranh công bằng, bảo vệ cho ngành sản xuất đường và nông dân trồng mía trong nước trước hành vi cạnh tranh không lành mạnh của đường nhập khẩu từ Thái Lan. Tuy nhiên, để vực dậy ngành mía đường trong nước, vẫn cần phải có một thời gian rất dài, không thể là câu chuyện một sớm một chiều. Theo đó, về lâu dài, ngành mía đường phải tính toán đầu tư phát triển công nghệ sản xuất, canh tác…

2. Tín dụng tăng 6,6% trong tháng 7

Trong báo cáo thị trường tiền tệ tuần 9/8-13/8 của Trung tâm Phân tích Chứng khoán SSI (HM:SSI Research) đề cập thị trường mở không phát sinh giao dịch mới và các hợp đồng bán ngoại tệ kỳ hạn tiếp tục được thực hiện giúp nguồn cung VND (HN:VND) được cải thiện. Lãi suất liên ngân hàng tuần qua giảm nhẹ 6-7 điểm cơ bản, kết tuần ở 0,9% cho kỳ hạn qua đêm và 1,04% cho kỳ hạn 1 tuần.

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đến hết tháng 7, tín dụng toàn hệ thống tăng 6,66% so với đầu năm và tăng 1,13% so với tháng 6 - mức tăng tích cực trong bối cảnh dịch bệnh. Nhìn chung, với các số liệu thống kê đã công bố, đợt bùng phát lần thứ 4 chưa có nhiều tác động mạnh tới tình hình kinh tế vĩ mô trong tháng 7 (ngoại trừ doanh thu bán lẻ hàng hóa và dịch vụ).

Tuy nhiên, khi việc giãn cách tại Hà Nội, TP HCM (HM:HCM) và nhiều địa phương khác tiếp tục kéo dài sang tháng 8 và nhiều khả năng sang tới tháng 9, các biện pháp tài khóa và tiền tệ được sử dụng nhằm hỗ trợ nền kinh tế. Trong tuần trước, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã chuyển phương thức giao dịch của việc mua ngoại tệ bổ sung dự trữ ngoại hối từ mua kỳ hạn 6 tháng sang mua giao ngay và điều này được kỳ vọng sẽ cung cấp thanh khoản kịp thời cho hệ thống ngân hàng, trong bối cảnh nguồn cung ngoại tệ vẫn duy trì tích cực. Bên cạnh đó, ngoài các gói hỗ trợ cắt giảm lãi suất cho vay trước đó, trong tuần qua 4 ngân hàng thương mại Nhà nước cũng đã công bố thêm gói hỗ trợ lãi suất trị giá 1.000 tỷ đồng mỗi ngân hàng dành cho các khách hàng và doanh nghiệp nằm trong các tỉnh, thành áp dụng Chỉ thị 16. SSI Research kỳ vọng mặt bằng lãi suất cho vay sẽ giảm nhẹ trong ngắn hạn, trong khi đó lãi suất huy động sẽ không có nhiều biến động.

3. Trung Quốc bất ngờ dừng thông quan hàng hóa ở cửa khẩu Tân Thanh vì hai người Việt nhiễm COVID-19

Sáng ngày 16/8, Trung Quốc tạm thời đóng cửa không tiếp nhận thủ tục, hàng hóa XK của Việt Nam qua cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn). Nguyên nhân phía Trung Quốc đưa ra là nắm được thông tin Chi cục Hải quan Tân Thanh (Cục Hải quan Lạng Sơn) có nhân viên tiếp xúc với các ca dương tính với SARS- CoV2. Thông tin về vấn đề này, Chi cục Hải quan Tân Thanh cho biết hai nhân viên là lái xe và nấu ăn tại chi cục được xác định là F1 và ngày 15/8 có kết quả xét nghiệm dương tính với SARS - CoV2.

Theo đó, nhân viên nấu ăn dương tính với SARS- CoV2 không liên quan đến cán bộ làm công tác giám sát và làm thủ tục cho hàng hóa xuất nhập khẩu. Trước đó, Chi cục đã chủ động đảm bảo công tác phòng chống dịch và thông quan hàng hóa, tổ chức thành 2 bếp ăn riêng biệt, giảm nguy cơ tiếp xúc. Hiện lực lượng chức năng phía Trung Quốc đang tổ chức họp bàn và đến thời điểm hiện tại vẫn chưa có quyết định chính thức về thời gian tạm dừng thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu.

Trước tình hình đó, Chi cục Hải quan Tân Thanh đã báo cáo Cục Hải quan Lạng Sơn báo cáo UBND tỉnh Lạng Sơn chỉ đạo Ban Quản lý Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng trao đổi với Ban Bảo thuế Bằng Tường (Trung Quốc) để nắm thông tin chính thức của phía Trung Quốc về việc tạm dừng làm thủ tục thông quan cho hàng hóa xuất nhập khẩu. Đồng thời đề nghị Cục Hải quan Lạng Sơn báo cáo Tổng cục Hải quan để trao đổi thông tin trực tiếp với Hải quan Trung Quốc để phía bạn nắm được công tác phòng chống dịch của Việt Nam.

Theo đại diện Cục Hải quan Lạng Sơn, việc xuất khẩu nông sản, trái cây tươi qua các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng của dịch COVID-19.Đặc biệt, trong thời gian gần đây, phía Trung Quốc tăng kiểm tra và khử trùng phòng dịch đối với các loại hàng hóa nhập khẩu được vận chuyển cả bằng container lạnh và container thông thường do lo ngại dịch bệnh dẫn đến kéo dài thời gian thông quan tại cửa khẩu, làm phát sinh chi phí cho doanh nghiệp.

Trước tình hình diễn biến phức tạp của dịch COVID-19, Chi cục Hải quan Tân Thanh bố trí cán bộ thuộc đội giám sát hải quan và đội thủ tục hàng hóa xuất nhập khẩu ăn, nghỉ tại khu tách biệt và có người nấu ăn riêng. Trong đó, cán bộ xuất nhập khẩu sẽ được test nhanh COVID-19 3 ngày/lần theo chỉ đạo của UBND tỉnh Lạng Sơn và đều có kết quả âm tính.