Nguyên tắc đầu tư quan trọng của Warren Buffett

Con hào kinh tế (Moat) là một phần vô cùng quan trọng công thức đầu tư 3 CHỮ M (Meanging – Moat – Management). Warren Buffett từ lâu cũng đã sử dụng nguyên tắc “con hào kinh tế” để đánh giá và sở hữu những khoản đầu tư tốt nhất. Ông đã dùng 1.000 USD để mua cổ phiếu ở công ty Berkshire Hathaway với mức giá 19 USD/cổ phiếu vào năm 1964. Vào đầu năm 2015, khoản đầu tư đó đã mang về 11,6 triệu USD (khoảng 262 tỷ đồng) cho Buffett.

““Con hào kinh tế” (Moat) nói lên tính bền vững của một doanh nghiệp, nó là lợi thế cạnh tranh của công ty so với các đối thủ cùng ngành. Giống như con hào quanh các lâu đài giúp bảo vệ tòa lâu đài, “con hào kinh tế” vững chãi giúp bảo vệ một công ty.

Hãy hình dung bạn sở hữu một công ty. Nếu bạn không có cách để ngăn chặn đối thủ cạnh tranh, ví dụ một phân khúc nhỏ của thị trường mà riêng bạn độc chiếm hoặc một cách thức khiến cho sản phẩm của bạn nổi bật so với sản phẩm của những gã khác, điều gì sẽ xảy đến khi đối thủ đột ngột hạ giá? Bạn cũng sẽ phải lựa chọn, hoặc hạ giá hoặc mất khách. Đằng nào thì bạn cũng bị mất lợi nhuận. Bạn không nên, cho dù ở bất kỳ hoàn cảnh nào, sở hữu cổ phiếu của một doanh nghiệp phải dùng giá cả làm yếu tố cạnh tranh, trừ khi mô hình kinh doanh của doanh nghiệp đó chuyên biệt về bán giá rẻ (Thí dụ như ở Việt Nam có chuỗi siêu thị Big C chuyên biệt về mô hình kinh doanh giá rẻ). Nhưng tôi khuyên bạn nên tìm một doanh nghiệp nào đủ vững mạnh để có thể trả lương xứng đáng cho nhân viên, tăng giá mỗi năm, và không bao giờ bị đối thủ gây áp lực đến nỗi phải hạ giá.

Hãy nhìn lại Coke. Những anh chàng này đã làm nước đường (ý nói là nước đường có ga) hơn 150 năm rồi. Vào những ngày sơ khai, sản phẩm của họ vẫn là duy nhất, nhưng qua năm tháng, khoa học đã tiến bộ và ngày nay có rất nhiều loại cola có hương vị khá giống Coke, nhiều loại thậm chí còn giống–y–chang Coke. Nhưng Coke vẫn nắm giữ một nửa thị trường và bán nước đường với giá đắt đỏ. Làm cách nào họ làm thế? Bởi vì họ có một thương hiệu mạnh đủ để tác động đến nhận thức của bạn, bạn không nghĩ “Tôi muốn một chai cola”, mà bạn nghĩ rằng “Tôi muốn một chai Coca Cola”.

Có năm loại “con hào kinh tế” lớn, bất kỳ loại nào cũng có thể cho bạn sức mạnh vừa nêu, và chúng là: Thương hiệu, Bí quyết kinh doanh hay còn gọi là bí phương, Chi phí sử dụng, Chuyển đổi, và Giá thấp.

Whole Foods có sức mạnh Lợi thế Bí mật kinh doanh với công nghệ bí mật giữ cho thực phẩm tươi sống đi từ nông dân đến khách hàng tốt hơn bất kỳ ai khác trên thế giới. Và từ thành công đó, họ xây dựng nên Lợi thế Thương hiệu. Coke có Lợi thế Bí mật kinh doanh với công thức Coca Cola, và Lợi thế Chuyển đổi sản phẩm với hệ thống phân phối của mình, và Lợi thế Thương hiệu mạnh đến nỗi nó trở thành một “trạm thu phí” (Toll Bridge): bạn muốn Coke, bạn phải mua Coke, không gì khác có thể thay thế Coke thỏa mãn bạn. (Giống như bạn đi qua một trạm thu phí, bạn buộc phải trả tiền, vì không còn cách nào khác để đi đến điểm cần đến nếu không đi qua con đường có trạm thu phí đó).

Những công ty có “con hào kinh tế” lớn có những con số để minh chứng, trong Quy tắc số 1 tôi gọi chúng là năm chỉ số tài chính chủ yếu cộng với nợ. Nếu một công ty có “con hào kinh tế” lớn, những chỉ số ấy, cùng với nhau, thường cao đều trong suốt thời gian dài. Với những chỉ số tài chính ổn định và sản phẩm bền vững, chúng ta có thể đoán một cách hợp lý trên nền tảng kiến thức về khả năng công ty này đem tiền về cho chúng ta trong tương lai.

+ ROIC: hệ số thu nhập trên tổng vốn đầu tư (còn gọi là ROC – Return on Capital, thu nhập trên vốn) là lượng tiền mà công ty làm ra mỗi năm trên số vốn đã bỏ ra để đầu tư. ROIC nên lớn hơn hoặc bằng 10.

+ Bốn chỉ số phát triển: lợi nhuận (earnings), doanh số bán hàng (sales), giá trị sổ sách (equity), và tiền mặt, tất cả nên tăng tưởng ít nhất là 10%. Nợ: Không mắc nợ là lý tưởng, nếu có nợ, không để nợ lớn hơn lợi nhuận trong ba năm.

--------------

Anh chị nào cần giải đáp về cổ phiếu thì cứ comment dưới phần bình luận để được hỗ trợ, hoặc liên hệ theo thông tin bên dưới nhé.