Nguy cơ thất thoát nghìn tỉ đồng, Bắc Ninh chỉ xử phạt?

Gần 10 ha đất công để xây dựng trường học bị 'xẻ' thành 50 lô biệt thự mua bán trái phép, cho thuê kho xưởng, nhà hàng... dẫn tới nguy cơ thất thoát hàng nghìn tỉ đồng của nhà nước.

Sau loạt bài phản ánh của chúng tôi, tỉnh Bắc Ninh vừa có văn bản trả lời các vấn đề liên quan “Dự án (DA) đầu tư xây dựng khu liên hợp khoa học - đào tạo” tại P.Đình Bảng, TX.Từ Sơn, Bắc Ninh. Đây là DA do Hội Khoa học kinh tế Việt Nam (VEA) làm chủ đầu tư nhằm xây dựng cơ sở 2 của Trường đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội (HUBT), có tổng vốn đầu tư khoảng 461 tỉ đồng, trên diện tích đất 199.343,4 m² (gần 20 ha).Gần 10 ha đất công để xây dựng trường học bị “xẻ” thành 50 lô biệt thự mua bán trái phép, cho thuê kho xưởng, nhà hàng... dẫn tới nguy cơ thất thoát hàng nghìn tỉ đồng của nhà nước, nhưng tỉnh Bắc Ninh chỉ xử phạt vi phạm hành chính; các sở, ngành tiếp tục đùn đẩy trách nhiệm...

Xử phạt 110 triệu đồng và chỉ tháo dỡ phần ngoài

Vì mục tiêu xây dựng trường học nên từ năm 2007, UBND tỉnh Bắc Ninh đã cấp sổ đỏ cho khu đất này và không thu tiền sử dụng đất. Tuy nhiên, điều tra của Thanh Niên cho thấy trong khu đất của DA đã “mọc” lên 3 tòa biệt thự, các kho xưởng, nhà hàng... Xung quanh các tòa biệt thự này còn 47 lô đất diện tích 500 m²/lô cũng được cấp cho các nhà khoa học (giấy giao quyền quản lý đất do ông Trần Phương, Chủ tịch VEA - Hiệu trưởng HUBT ký).

Theo Văn bản số 1827 ban hành ngày 28.8.2020 được ký bởi ông Nguyễn Tiến Tài, Giám đốc Sở Xây dựng Bắc Ninh, sau khi báo phản ánh, qua kiểm tra xác minh VEA đã thi công xây dựng 3 hạng mục công trình 3 - 4 tầng khi chưa có giấy phép xây dựng và có một số công trình chưa phù hợp với quy hoạch được duyệt. Hành vi này đã bị UBND tỉnh xử phạt 110 triệu đồng (chủ đầu tư đã nộp phạt). Ngoài ra, Sở Xây dựng yêu cầu tháo dỡ các công trình vi phạm.

Qua quan sát thực tế ngày 6.9 cho thấy 3 tòa biệt thự vẫn tồn tại, chủ đầu tư chỉ phá bỏ tường rào và một số công trình phụ trợ bên ngoài. Hiện vẫn còn khu nhà trọ 100 phòng chưa được tháo dỡ.

Tuy nhiên, việc xử phạt hành chính đối với 3 biệt thự xây trái phép chỉ là một trong số rất ít các nội dung mà chúng tôi đặt câu hỏi với UBND tỉnh Bắc Ninh. Vấn đề quan trọng nhất: Vì sao đất sử dụng sai mục đích trong nhiều năm lại không bị thanh, kiểm tra để thu hồi, Bắc Ninh chưa có câu trả lời thỏa đáng.

Trên thực tế, kể từ khi được cấp đất (2007) đến nay đã 13 năm, chủ đầu tư mới chỉ xây dựng một khu A theo quy hoạch (ký túc xá, giảng đường đại học), còn lại hơn 10 ha đã bị dùng sai mục đích. Cụ thể, chủ đầu tư đã cho các doanh nghiệp thuê làm nhà hàng, xưởng, nhà kho, xây sân bóng và đặc biệt là chia 50 lô đất biệt thự. Với giá đất lên tới hàng chục triệu đồng/m², hơn 10 ha này nếu được chuyển đổi sang đất ở có giá trị hàng nghìn tỉ đồng. Trong khi đó, hơn 10 năm nay nhà nước gần như không thu tiền sử dụng đất, cấp không cho VEA sử dụng sai mục đích, trái luật.

Lãnh đạo sở, ngành nói gì ?

Sau nhiều ngày gửi công văn và dù đã trực tiếp đến từng sở, ngành của Bắc Ninh nhưng chúng tôi chỉ nhận được câu trả lời rất chung chung, né tránh và đùn đẩy trách nhiệm.

Cụ thể, đối với câu hỏi: “Ông thay mặt UBND tỉnh quản lý sử dụng đất đai, chủ đầu tư họ “xẻ” đất trường ra làm 50 lô biệt thự, ông có biết không?”, ông Nguyễn Mạnh Lân, Chi cục trưởng Chi cục Quản lý đất đai tỉnh Bắc Ninh, trả lời: “Mục đích cấp đất là để xây trường học cho mục tiêu giáo dục, không được phép xây nhà ở, biệt thự. Chúng tôi chỉ tham mưu cho tỉnh các anh được làm gì, sử dụng như thế nào địa phương phải nắm được. Việc họ xây dựng biệt thự thì cơ quan xây dựng sẽ kiểm tra, xử phạt. Nếu có thông tin như báo chí các anh phản ánh thì bây giờ bọn tôi sẽ đi thanh tra kiểm tra. Trước đó, do tỉnh yêu cầu Sở Xây dựng đi làm thì chúng tôi không làm nữa vì tránh chồng chéo. Ngoài ra, vừa rồi do Covid-19 nên cũng không làm được”.

“Hơn 10 năm sao các ông không thanh, kiểm tra. Nếu bây giờ sử dụng sai mục đích thì có thu hồi?”, PV hỏi. Ông Nguyễn Mạnh Lân: “Tôi chưa thanh tra thì tôi chưa trả lời, ngồi đây tôi không nói được. Mục đích đất ở đó đang làm gì phải thanh tra. Việc tự ý cấp 50 giấy chứng nhận 50 lô đất là sai hoàn toàn, không có quyền cấp. Ai làm sai sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Để thu hồi thì phải thanh tra, theo kết luận thanh tra họ dùng không hiệu quả, sai mục đích thì xử phạt, bắt khắc phục…”.

Chúng tôi cũng đặt câu hỏi: “Vì sao đất sử dụng sai mục đích các ông không thanh, kiểm tra thu hồi mà ký lại hợp đồng thuê đất? Dư luận cho rằng đó là hành vi bao che, tiếp tay cho sai phạm?”, thì ông Nguyễn Ngọc Sơn, Phó giám đốc Sở TN-MT tỉnh Bắc Ninh, trả lời: “Không. Hợp đồng trước kia giao cho chủ đầu tư là không thu tiền sử dụng đất. Theo quy định của luật Đất đai năm 2013, bây giờ phải thuê đất với nhà nước, sau đó căn cứ vào DA được duyệt, xây dựng và làm các thủ tục miễn giảm nếu đủ điều kiện”.

Chúng tôi tiếp tục đặt câu hỏi: “Luật Đất đai có hiệu lực từ năm 2014, vì sao đến bây giờ mới ký, đặc biệt khi báo chí phản ánh có sai phạm?”, ông Nguyễn Ngọc Sơn trả lời: “Thì giờ ký lại, thời gian tính tiền thuê đất vẫn tính từ năm 2014. Trước chúng tôi chỉ đạo, chủ đầu tư chưa kịp làm. Thực ra, các anh hỏi giá đất bên thuế và việc xây dựng, thanh tra bên Sở Xây dựng vì bên tôi bao giờ cũng là bên đi sau cùng. Tỉnh giao cho Sở Xây dựng thanh tra thì cơ quan đó xử lý, mình khi không được giao thì mình nắm không chính xác”.