Ngành thép và góc nhìn khả quan hơn trong thời gian tới

Liệu mấy ai còn nhớ thời kỳ huy hoàng của nhóm Thép khi những mã cổ phiếu như HPG ở mức giá 5x, hay HSG ở vùng 4x trong năm 2021. Hoài niệm quá khứ là thế, nhắc lại cũng chỉ tiếc nuối. Tuy nhiên, gần hết quý 1 năm 2023, ngành thép phần nào khởi sắc khi phục hồi đáng ngoạn mục kể từ vùng đáy thiết lập hồi tháng 11 trước đó.

Trải qua cơn "bĩ cực thái lai", những diễn biến tích cực gần đây như một tia hy vọng hiếm heo kéo nhóm này khỏi " vũng bùn lầy" Vì thế mọi khó khăn dần được tháo gỡ và cơ hội một lần nữa sắp đến với nhóm này. Bài viết dưới đây tôi sẽ trình bày và đánh giá các nhân tố tác động đến nhóm Thép dưới góc nhìn cá nhân.

Trước tiên. ta hãy cùng phân tích các yếu tố vi mô.

Thứ nhất về việc giải ngân vốn đâu tư công.

Nếu các bạn còn nhớ, sáng ngày 21/2, thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh rằng phải phấn đấu giải ngân ít nhất 95% vốn đầu tư công năm 2023. Theo quan điểm cá nhân, tôi đánh giá đây là một tin tức tương đối tích cực góp phần thúc đẩy tiêu thụ sản lượng Thép trong nước. Chắc các bạn còn nhớ dự án sân bay Long Thành? Dự án mà Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) chịu trách nhiệm chính, phối hợp cùng Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp và Bộ GTVT. Tôi phải thú thật rằng đây là một dự án tuyệt vời đến chính Thủ tướng đã phải yêu cầu đẩy nhanh tiến độ để triển khai. Và tôi dám chắc nó giải quyết phần nào bài toán thiếu hụt nguồn cầu trong nước.

Nhìn lại năm 2022, ngành thép tương đối khó khăn, khi mà sản xuất và tiêu thụ giảm mạnh. Theo Hiệp hội Thép Việt Nam, năm 2022, sản xuất thép thành phẩm các loại chỉ đạt hơn 29,3 triệu tấn, giảm tương đương 12% và bán hàng thép các loại đạt 27,3 triệu tấn, giảm 7% so với cùng kỳ.Nếu để ý kỹ thì ta thấy được năm ngoái, hàng tồn kho của các doanh nghiệp nhóm Thép rất nhiều, ở mức cao, nhu cầu Thép sụt giảm khi các công trình xây dựng đình trệ về tiến độ. Hơn nữa, tốc độ giải ngân đầu tư công khi đó vẫn còn khá chậm. Theo thông tin từ Bộ Tài chính, trong 8 tháng năm 2022, tiến độ giải ngân đầu tư công chỉ đạt khoảng 35% kế hoạch cả năm. Điều này phần nào giải thích cho lượng cầu suy giảm trong nước.

Thứ hai về việc tháo gỡ các vướng mắc pháp lý của nhóm Bất động sản

Gần đây nhất tôi có đọc về vụ giải cứu 156 dự án tại Thành phố Hồ Chí Minh. Hiện tại các dự án này đang được phân nhóm để gỡ thủ tục pháp lý. Cụ thể là các sở, ngành sẽ chủ trì xem xét tháo gỡ cho các nhóm vướng mắc trong thẩm quyền giải quyết. Đặc biệt, Sở xây dựng sẽ xem xét các vướng mắc về hoán đổi nghĩa vụ nhà ở xã hội, mua phần diện tích chung thuộc sở hữu nhà nước trong dự án chung cư cũ, thực hiện nghĩa vụ nhà ở xã hội tại dự án thương mại bằng hình thức nộp tiền. Cùng với đó là các vấn đề về xác nhận dự án đủ điều kiện huy động vốn bán nhà ở hình thành trong tương lai, cấp Giấy phép xây dựng, xác định dự án có được phép bán nhà ở cho tổ chức, cá nhân nước ngoài.

Bên cạnh đó cũng phải nhắc đến gói tín dụng 120.000 tỷ đồng của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. Gói tín dụng này sẽ tập trung vào các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân kèm mức lãi suất thấp hơn 1,5-2% so lãi suất vay thông thường vào từng giai đoạn của thị trường.

Việc tập trung giải cứu Bất động sản khỏi nguy cơ "đóng băng" cũng là một động lực giúp tiêu thụ các nguyên vật liệu nội địa. Với hơn 60% lượng tiêu thụ thép trong nước đến từ thị trường Bất động sản, thì rào cản lớn đối với tăng trưởng của các doanh nghiệp ngành thép trong năm 2023 phần nào đã lung lay.

Bây giờ. ta hãy cùng phân tích các yếu tố vĩ mô.

Thứ nhất về việc Trung Quốc mở cửa trở lại.

Sau 3 năm "bế quan tỏa cảng", anh bạn láng giềng của chúng ta cũng đã dở bỏ hoàn toàn chính sách Zero-Covid. Với diễn biến vĩ mô tích cực này,ngoài việc tạo cú hích cho du lịch thì bên cạnh đó việc xuất khẩu và cung cấp nguồn tiêu thụ cho Trung Quốc sẽ giúp Việt Nam xử lý lượng cung hàng dư thừa của nhom Thép. Tôi nhớ mang máng hết tháng 8 năm ngoái, Việt Nam chỉ xuất khẩu được hơn 93 tấn sắt thép sang thị trường này, giảm gần 95% cả về lượng và kim ngạch so với cùng kỳ. Có thể nói rằng năm qua xuất khẩu sắt thép của ta sang Trung Quốc giảm rất mạnh. Nếu tính riêng 8 tháng đầu năm 2022, thì xuất khẩu sắt thép sang nước Trung Quốc đã giảm tới 1 tỉ đô la Mỹ còn sản lượng giảm gần 2 triệu tấn. Với kết quả này, Trung Quốc đã không còn là thị trường lớn nhất của mảng xuất khẩu sắt thép của Việt Nam trong năm 2022.

Bên cạnh đó, việc Trung Quốc mở cửa còn giúp đảy giá nguyên vật liệu đầu vào. Trung Quốc đang nhập khẩu hơn gần gấp đối thế giới về đồng, niken và kẽm tinh chế. Nhu cầu khổng lồ của Trung Quốc đối với kim loại sẽ giúp ích cho Việt Nam trong xuất khẩu hàng hóa. Song, ta cũng phải để ý mối nguy tỷ giá khi xuất khẩu lại sang nước này.

Thứ hai về việc áp dụng năng lượng sạch

Tối nọ lướt một vài bài báo trên Bloomberg, tôi có đọc một vài bài nói về sự chuyển dịch sang dùng năm lượng sạch của một số công ty. Trong số đó phải kể đến BP plc, với chiến lược theo đuổi "Net zero energy". Thuật ngữ Net Zero có nghĩa là đạt được sự cân bằng giữa carbon thải vào khí quyển và carbon loại bỏ khỏi khí quyển. Để đạt được mức Net Zero, ta cần phải cắt giảm lượng khí thải từ nhà cửa, giao thông, nông nghiệp và công nghiệp. Nói cách khác, các ngành này sẽ phải giảm lượng carbon thải vào khí quyển.

Như vậy cả thế giới đang dần chuyển mình sử dụng các năng lượng sạch như gió, mặt trời,... và hạn chế các năng lượng đến từ khí đốt, than đá... để giảm thiểu lượng carbon ra ngoài môi trường. Sớm hay muộn thhì Việt Nam cũng sẽ theo chân đàn anh trên thế giới. Vậy câu hỏi đặt ra là đối với ngành Thép điều này sẽ gây ra ảnh hưởng nào? Các bạn đều biết để chế tạo ra Thép thành phẩm thì đòi hỏi một lượng lớn nguồn điện trong quá trình sản xuất. Nên việc thay đổi khai thác nguồn năng lượng hiện tại có thể ảnh hưởng không chỉ kết cấu công ty cũng như chất lượng và số lượng sản phẩm. Việc đạt được "xây dựng sạch" tôi đánh giá còn gặp tương đối khó khăn. Thực tế so về công nghệ, nước ta có phần yếu thế hơn đối với các cường quốc như Mỹ và Anh. Với việc giá điện trong nước có thể tăng trong thời gian tới, tôi dự đoán các doang nghiệp ngành Thép có thể gặp khó khăn trong việc sản xuất nguyên vật liệu.

Nhìn chung, với những diễn biến gần đây của nhóm ngành Thép, tôi đánh giá có chuyển biến tich cực. Nhà đầu tư nên có cái nhìn lạc quan hơn về nhóm này, khi khả năng cao sẽ có sự chuyển minh thật sự vào đầu quý 3 tới. Mong bài viết này sẽ cung cấp cho các bạn thêm thông tin về nhóm Thép trong giai đoạn tới