Ngành thép những thách thức trước mắt.

Sau một năm 2021 đặc biệt thuận lợi cho sản xuất và kinh doanh, ngành thép đã trải qua năm 2022 dồn dập khó khăn ở cả thị trường xuất khẩu và nội địa. Q3/2022 đánh dấu sự khởi đầu của giai đoạn suy giảm của ngành với tiêu thụ sụt giảm và giá bán suy yếu trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt. Cơn bĩ cực sẽ không sớm kết thúc khi ảnh hưởng tiêu cực của các xung đột địa chính trị, suy thoái kinh tế sau Covid và lạm phát khó hạ nhiệt nhanh chóng.

Nhu cầu tăng trưởng yếu và nguồn cung nhiều hơn sẽ đẩy giá quặng sắt giảm dần đến tới năm 2024.

Giá quặng sắt đang giao dịch quanh mức 80 USD/tấn, giảm 45% so với vùng đỉnh hồi tháng 4/2022. Kết hợp với lo ngại suy thoái toàn cầu gia tăng, đợt bùng phát Covid-19 mới và sự suy yếu trong lĩnh vực bất động sản tại Trung Quốc đã làm giảm nhu cầu thép và quặng sắt toàn cầu trong những tháng gần đây. Việc đẩy mạnh đầu tư cơ sở hạ tầng mới và các điều kiện tín dụng nới lỏng tại Trung Quốc trong những tháng gần đây được kỳ vọng sẽ hỗ trợ phần nào nhu cầu (và giá) quặng sắt. Tuy nhiên, các chính sách này đến thời điểm hiện tại vẫn chưa thể hỗ trợ hoàn toàn cho sự yếu kém của ngành bất động sản Trung Quốc.

Thị trường trong nước còn kém khả quan

• Mặc dù tiêu thụ trong nước Q4/2022 và năm Q1/2023 được hỗ trợ bởi đầu tư công, theo mục tiêu đảm bảo tăng trưởng kinh tế của Chính phủ. Nhưng nhu cầu trong nước có thể yếu dần trong Q2 và Q3/2023 trước sức ép từ dòng vốn tín dụng thắt chặt và lãi suất tăng, bên cạnh giải ngân đầu tư công chậm. Hoạt động xây dựng dân dụng dự kiến sẽ chưa phục hồi trong năm 2023, trong điều kiện thị trường BĐS kỳ vọng vẫn kém khả quan.

• Hơn nữa xuất khẩu thép sẽ trầm lắng trong các quý tiếp theo trước khi tăng dần từ giữa năm 2023 nhờ áp lực tăng lãi suất dịu bớt trên toàn cầu. Nhu cầu đầu tư và tiêu dùng toàn cầu và gián tiếp là nhu cầu sử dụng thép đã thu hẹp trong năm 2022 do lãi suất tăng và sức mua suy yếu. Điều này sẽ còn tiếp diễn khi làn sóng thắt chặt chính sách tiền tệ được dự báo vẫn kéo dài đến tháng 5/2023. Tuy nhiên, xuất khẩu trong nửa cuối năm 2023 khó bật tăng mạnh, trong bối cảnh ngày càng nhiều thách thức về cạnh tranh và rào cản thương mại.

Nhìn chung bối cảnh năm 2023 sẽ không mấy khả quan đối với doanh nghiệp nhóm thép.

Khó khăn gia tăng ở thị trường xuất khẩu, nhu cầu nội địa sẽ đóng vai trò chủ đạo trong tăng trưởng doanh thu năm 2023. Dưới quan điểm cá nhân, tôi kỳ vọng tiêu thụ trong mảng thép xây dựng và ống thép, vốn có tỷ trọng tiêu thụ nội địa cao hơn, có thể tăng trưởng nhanh hơn so với GDP, trong khi sản lượng tôn mạ sẽ phục hồi chậm từ giữa năm 2023. Theo đó, tôi nhận thấy triển vọng phục hồi tích cực hơn ở năm 2024 cho nhóm doanh nghiệp thép xây dựng, gồm HPG, Formosa, Pomina...