Ngân hàng bán vàng miếng và những băn khoăn

Người dân mua vàng từ ngân hàng sẽ có nhiều điểm lợi như nguồn gốc xuất xứ, chất lượng vàng đảm bảo, hóa đơn chứng từ rõ ràng, nhưng cũng sẽ có chút băn khoăn.

Trước tình hình giá vàng trong nước tăng quá nóng, chênh lệch so với giá thế giới lên tới gần 20 triệu đồng/lượng, Chính phủ đã đưa ra giải pháp để kiểm soát giá vàng.

Theo đó, cơ quan quản lý nhà nước, cụ thể là Ngân hàng Nhà nước (NHNN), đã đưa ra các giải pháp nhằm hạ giá vàng nhưng hiệu quả chưa đạt được như kỳ vọng. Gần đây nhất, NHNN tổ chức đấu thầu đẩy tăng nguồn cung vàng miếng với 48.500 lượng vàng SJC, khối lượng lên tới gần 2 tấn vàng. Mặc dù vậy, hình thức đấu thầu chưa đủ tác động để giảm giá vàng trong suốt cả tháng trời. Do đó, NHNN quyết định thay đổi hình thức bán vàng trực tiếp cho 4 ngân hàng lớn: Vietcombank, Vietinbank, BIDV, Agribank.

4 ngân hàng quốc doanh lớn này sẽ tổ chức nhiều điểm bán vàng tại các thành phố lớn, tổng số là trên 10 tỉnh thành với địa chỉ được công bố rộng rãi. Người dân chỉ cần mang giấy tờ tuỳ thân tới điểm bán, thanh toán bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản là có thể nhận vàng ngay và luôn với hóa đơn điện tử. Mặc dù chính thức từ 14 giờ 30 ngày 03/06/2024 mới chính thức mở bán, nhưng động thái này đã lập tức tác động làm giảm giá vàng xuống rất nhanh do NHNN tuyên bố rõ ràng: “Việc bán vàng của các ngân hàng thương mại nhà nước và Công ty SJC nhằm đảm bảo thực hiện mục tiêu bình ổn thị trường vàng theo chủ trương của Chính phủ và NHNN, không vì mục tiêu lợi nhuận”.

Do vậy, Ngân hàng chỉ bán ra chứ không thu mua lại vàng miếng để đảm bảo tiêu chí không thành điểm kinh doanh có hạch toán lỗ lãi. Chỉ có Công ty Vàng bạc Đá quý SJC mới thực hiện cả hai chiều bán và mua.

Chỉ trong hai ngày trước thời điểm mở bán, giá vàng miếng đã giảm tới gần 6 triệu đồng/lượng. Ngày 01/06/2024, giá vàng giảm tới 4 triệu đồng/lượng/ngày khi vào lúc 19 giờ cùng ngày, vàng SJC niêm yết là 81 triệu đồng/lượng chiều mua vào và 83 triệu đồng/lượng chiều bán ra.

Mức giảm kỷ lục trong một ngày đối với giá vàng đã góp phần kéo giá vàng đi xuống gần hơn so với giá vàng thế giới. Trên thực tế, thị trường vàng tại Việt Nam chỉ là thị trường nhỏ với khối lượng chừng 40 tấn/năm, trong khi trên thế giới, chỉ trong ngày số vàng giao dịch đã đạt con số 2.200 tấn/ngày.

Giới đầu tư vàng hay lướt sóng vàng ở Việt Nam không đủ lực để làm tác động tới giá vàng thế giới mà chỉ có hai hình thức: gom USD ra nước ngoài mua vàng lậu về bán kiếm chênh lệch hoặc tung vốn ra mua gom, đợi đu đỉnh thì xả bán, giá chạm đáy lại bung tiền ra mua. Việc NHNN tung lượng lớn vàng ra bán sẽ góp phần làm bình ổn giá vàng và làm hẹp tỷ suất lợi nhuận của giới đầu tư vàng.

Sau mức kỷ lục 92,4 triệu đồng/lượng vào ngày 10/05/2024, giá vàng giảm dần và giá trước giờ G khi ngân hàng mở bán giá vàng đã giảm tới 10% so với đỉnh kỷ lục. Giới đầu cơ vàng sẽ thấy giá vàng giảm liên tiếp, cơ bản sẽ dừng ôm mà bán xả ra nguồn cung dồi dào, giá vàng sẽ giảm tiếp. Thực tế, ở thời điểm hiện tại, đây là giải pháp tốt nhất để thị trường và giá vàng được bình ổn, chấm dứt sự hoang mang, mất lòng tin vào đồng tiền Việt của người dân và hướng tới tiệm cận với giá vàng thế giới.

Người dân mua vàng từ ngân hàng sẽ có nhiều điểm lợi như nguồn gốc xuất xứ, chất lượng vàng đảm bảo, hóa đơn chứng từ rõ ràng, nhưng cũng sẽ có chút băn khoăn. Khi cần bán mà ngân hàng lại không thu mua, liệu đem bán cho cửa hàng vàng có bị ép giá làm khó trong khi không phải lúc nào cũng đến đúng chi nhánh của SJC để bán được. Thói quen giao dịch vàng của người dân là mua ở đâu bán lại ở đó để tránh ép giá chênh lệch cao. Vì vậy, sẽ còn chút lăn tăn khi xuống tiền và người dân sẽ phải cân nhắc kỹ hơn khi mua bán giao dịch, không thể tự tin kiểu cứ mua là có lãi như trước.

Với giá hiện tại, giá vàng Việt Nam vẫn cao hơn giá vàng thế giới khá nhiều (trên 10 triệu đồng/lượng), trong khi xu hướng giá vàng thế giới cũng đang đi xuống. Nếu hạ tiếp được giá bán, NHNN sẽ thu được nhiều tiền để đưa vào lưu thông kinh doanh sản xuất, vì người dân khi thấy dễ mua giá rẻ sẽ không ồ ạt xếp hàng đi mua như khi giá tăng cao vọt lên. Nếu vàng bán ra chậm, cần giảm tiếp để kích thích người mua. Nếu kéo giá vàng về gần sát giá vàng thế giới, người mua sẽ tăng ồ ạt. NHNN không có đủ USD để nhập tiếp vàng về bán thì lại gây nên tình trạng thiếu hụt USD để nhập khẩu và nền kinh tế lại đông cứng trong tình trạng “vàng hóa”. Chỉ khi ra thêm quyết định cho ngân hàng mua vào - bán ra với giá bằng nhau, sẵn sàng cho người dân gửi vàng đã mua trong kho của ngân hàng thì người dân mới hết băn khoăn.