“Mỹ và Trung Quốc đã chuyển sang thế cạnh tranh lâu dài”

Căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc được xếp hạng rủi ro cao gấp hơn 4 lần so với rủi ro nổ ra chiến sự giữa Nga và NATO.

“Cạnh tranh chiến lược” giữa Mỹ và Trung Quốc vẫn là rủi ro địa chính trị hàng đầu mà các thị trường trên toàn thế giới phải đối mặt, trong khi sự tan băng gần đây trong mối quan hệ của 2 siêu cường hàng đầu thế giới là rất “mong manh”.

Đó là nhận định trong báo cáo về bản đồ rủi ro địa chính trị (geopolitical risk dashboard) tháng 10 của BlackRock Inc.

Theo Tập đoàn quản lý đầu tư toàn cầu của Mỹ có trụ sở tại thành phố New York, căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh được xếp hạng rủi ro “cao”, với điểm chú ý là 1,5 – gần gấp đôi so với mức của một cuộc tấn công khủng bố lớn.

Để so sánh, điểm rủi ro cho sự leo thang xung đột ở Trung Đông sau cuộc tấn công của Hamas vào Israel và nguy cơ chiến sự giữa Nga và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) chỉ là -0,65 và 0,37.

“Mỹ và Trung Quốc đã chuyển sang thế cạnh tranh lâu dài”, nhóm chiến lược gia địa chính trị do bà Catherine Kress dẫn đầu cho biết trong báo cáo. “Cả hai bên đều tìm cách ổn định mối quan hệ, mặc dù bất kỳ sự tan băng nào cũng sẽ rất mong manh”.

Trong bối cảnh quan hệ song phương ở mức thấp và môi trường quốc tế bất ổn, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị (Wang Yi) dự kiến sẽ tới Washington gặp Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và Cố vấn An ninh Quốc gia Nhà Trắng Jake Sullivan từ ngày 26-28/10, các quan chức cấp cao của chính quyền Tổng thống Joe Biden cho biết trong cuộc họp báo hôm 23/10.

Theo các quan chức, chuyến thăm của ông Vương tới “xứ cờ hoa” diễn ra khi Mỹ và Trung Quốc tiếp tục một loạt cam kết ngoại giao nhằm quản lý căng thẳng song phương và khi làn sóng xung đột mới nhất ở Trung Đông cho thấy những hạn chế của mối hợp tác tiềm năng .

Đây cũng là “chuyến thăm đáp lại” được chờ đợi từ lâu sau khi một số quan chức hàng đầu của Mỹ, trong đó có ông Blinken, đã đến thăm Bắc Kinh vào mùa hè này.

Các quan chức từ chối cho biết liệu Ngoại trưởng Trung Quốc có gặp Tổng thống Mỹ không. Họ cũng từ chối cho biết chuyến thăm này có đặt nền tảng cho cuộc hội đàm giữa ông Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (Xi Jinping) tại Hội nghị Thượng đỉnh các nhà lãnh đạo APEC lần thứ 30 ở San Francisco vào tháng tới hay không, chỉ nói thêm rằng ông Biden cho biết ông hy vọng sẽ gặp ông Tập trong tương lai gần.

Ưu tiên hàng đầu của Washington là đảm bảo sự cạnh tranh khốc liệt giữa 2 nền kinh tế lớn nhất thế giới và những bất đồng giữa 2 bên về một loạt các vấn đề, từ thương mại, đầu tư đến vấn đề đảo Đài Loan (Trung Quốc), vấn đề Biển Đông, cuộc chiến của Nga ở Ukraine… không chuyển thành xung đột.

“Chúng tôi tiếp tục tin rằng ngoại giao trực tiếp là cách tốt nhất để nêu ra các vấn đề thách thức, giải quyết nhận thức sai lầm và thông tin sai lệch, đồng thời tìm cách hợp tác với Trung Quốc ở nơi các lợi ích của chúng tôi giao nhau”, các quan chức Mỹ cho biết tại cuộc họp báo.

Lần gần nhất ông Blinken nói chuyện với ông Vương là vào ngày 14/10 khi nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ đang ở Ả Rập Xê-út trong chuyến công du vòng quanh Trung Đông.