Mỹ cần có gói cứu trợ 1,9 nghìn tỷ USD

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen khẳng định, kinh tế Mỹ vẫn cần có gói cứu trợ 1,9 nghìn tỷ USD - gói cứu trợ khẩn cấp lớn thứ hai trong lịch sử của nước này - ngay cả khi doanh số bán lẻ và thị trường chứng khoán Mỹ tiếp tục khởi sắc.

Cứu trợ việc làm

Trả lời câu hỏi liệu có cần triển khai toàn bộ gói cứu trợ 1,9 nghìn tỷ USD theo đề xuất của Tổng thống Joe Biden khi mà doanh số bán lẻ tại Mỹ mạnh hơn nhiều so với dự kiến vào tháng Giêng và thị trường chứng khoán Mỹ đạt mức cao kỷ lục, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen nhấn mạnh: “Tôi nghĩ là có”.

Dẫn chứng hơn 9 triệu người Mỹ vẫn thất nghiệp so với trước khi cuộc khủng hoảng Covid-19 xảy ra, với 4 triệu người đã rời bỏ lực lượng lao động hoàn toàn, bà cho biết, mối nguy hiểm của “một khoản phí vĩnh viễn, kéo dài cả cuộc đời” đối với những người không có việc làm trong một quãng đường dài.

“Điều rất quan trọng là phải có một gói (cứu trợ) lớn để giải quyết nỗi đau mà đại dịch đã gây ra. 15 triệu người Mỹ không thể trả tiền thuê nhà, 24 triệu người lớn và 12 triệu trẻ em không đủ ăn, các doanh nghiệp nhỏ đóng cửa”, Yellen nói với CNBC. “Cái giá của việc làm quá ít lớn hơn nhiều so với cái giá của làm việc gì đó (gói cứu trợ) lớn”.

Cho rằng việc lạm phát đã ở mức rất thấp trong hơn một thập kỷ cũng là một rủi ro, song theo bà Yellen, Cục Dự trữ Liên bang và những cơ quan khác có công cụ để giải quyết rủi ro đó. Trong khi rủi ro lớn hơn là đại dịch sẽ gây ra hậu quả suốt đời cho cuộc sống và sinh kế của người dân.

Trên thực tế, sự gia tăng mới đây về số đơn xin hưởng trợ cấp thất nghiệp tại Mỹ cho thấy những tác động to lớn mà đại dịch Covid-19 đã, đang gây ra đối với thị trường việc làm. Tổng số đơn xin hưởng trợ cấp thất nghiệp lần đầu là 861.000 trong tuần gần nhất, cao hơn nhiều so với dự báo và cũng cao hơn mức cao nhất đã thấy trong cuộc suy thoái 2007-2009.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ cho biết, bà mong đợi dự luật cứu trợ của Biden sẽ được Quốc hội Mỹ thông qua trong hai tuần tới. Theo kế hoạch, Hạ viện Mỹ sẽ tiến hành bỏ phiếu để thông qua dự luật này vào ngày 26/2, sau đó sẽ chuyển sang Thượng viện. Các nhà lập pháp Mỹ dự kiến sẽ hoàn thành việc làm này trước ngày 14/3, khi khoản hỗ trợ thất nghiệp bổ sung từ gói cứu trợ tháng 12 kết thúc.

Tăng thuế để bù đắp chi tiêu

Nếu mọi việc suôn sẻ, bao gồm cả việc triển khai vắc-xin trên diện rộng, Yellen nhìn thấy tiềm năng kinh tế Mỹ có thể khôi phục lại tình trạng mất việc làm vào năm 2022. Đầu tuần trước, Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng cho biết, ước tính nếu dự luật cứu trợ của ông được thông qua có thể đảm bảo 7 triệu việc làm được tạo ra trong năm nay. “Chúng tôi có thể trở lại trạng thái toàn dụng việc làm vào năm tới”, Yellen nói. Mặc dù vậy bà vẫn cảnh báo, diễn biến của đại dịch “là một yếu tố không chắc chắn đáng kể”.

Bà Yellen cũng cho biết thêm, hiện chính quyền của ông Biden vẫn đang thảo luận về các yếu tố của gói phục hồi dài hạn được thiết kế như một phần tiếp theo của dự luật cứu trợ 1,9 nghìn tỷ USD, bao gồm việc đầu tư vào cơ sở hạ tầng, chống biến đổi khí hậu và giáo dục đào tạo. Việc tăng thuế sẽ “chi trả cho một phần của gói này - có thể sẽ giảm dần theo thời gian”, bà nói.

Việc chi trả cho các sáng kiến kích thích kinh tế khác nhau không phải là điều mà chính quyền và các quan chức Fed hiện đang chú trọng. Văn phòng Ngân sách Quốc hội dự kiến thâm hụt ngân sách tại Mỹ sẽ vào khoảng 2,3 nghìn tỷ đô la trong năm tài chính 2021, thậm chí không tính tất cả các khoản chi tiêu được tăng thêm.

Sự lạc quan về tăng trưởng nhanh hơn nhờ các gói tài chính sắp tới đã giúp thúc đẩy chứng khoán Mỹ tăng lên mức cao kỷ lục trong tháng này, đồng thời thúc đẩy lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ. Tuy nhiên, Yellen tỏ ra không mấy lo lắng.

Tuy nhiên theo bà Yellen, “định giá cổ phiếu hiện đang rất cao, trong một thế giới lãi suất rất thấp” khiến cho hệ số P/E “có xu hướng tăng cao”. “Điều đó nói lên rằng, có thể có những lĩnh vực mà chúng ta nên rất cẩn thận”, bà cho biết nhưng không nêu cụ thể lĩnh vực nào.

Khi được hỏi về Bitcoin, cũng đã tăng lên mức cao kỷ lục trong tháng này, Yellen nói, “điều quan trọng là phải đảm bảo rằng nó không được sử dụng làm phương tiện cho các giao dịch bất hợp pháp và có sự bảo vệ của nhà đầu tư”.

Bộ Tài chính đã bắt đầu trấn áp việc sử dụng tài sản kỹ thuật số cho các giao dịch bất hợp pháp, đặc biệt là các lệnh trừng phạt trong hai năm qua. “Cần quản lý các tổ chức giao dịch bằng Bitcoin, đảm bảo rằng họ tuân thủ các trách nhiệm pháp lý của mình”, Yellen nói.