Một góc nhìn khác về việc vì sao Ngân hàng Nhà nước chỉ bán mà không mua vàng?

Mối quan hệ giữa Ngân hàng Trung ương (NHTW) các nước và vàng được ví như Mặt trời và Ma cà rồng, hai thế lực loại trừ lẫn nhau. Vì các NHTW luôn muốn bảo vệ đồng nội tệ của mình, Chuyên gia Ronan Manly của Bullionstar, một nhà giao dịch vàng ở Singapore từng nhận định.

Cách đây không lâu, trên website của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có bài viết cảnh báo về việc "Đầu tư và nắm giữ vàng có thể đem lại nhiều rủi ro”. Nhiệm vụ chính của NHTW là bình ổn giá cả, việc NHNN bán vàng ra cũng là một việc làm trong chức trách của mình. Và đó cũng là một cách NHTW hút lại bớt tiền trong lưu thông, kiểm soát lạm phát. Hơn nữa, đặt trong bối cảnh giá vàng tăng nóng thời gian qua, việc NHNN và cả Big 4 ngân hàng chỉ bán chứ chưa mua vàng cũng không ngoài khả năng để hạn chế người dân mua bán vàng.

Tại sao NHNN hay các ngân hàng lại không mua vàng, vì nếu mua vàng có nghĩa là lại bơm một lượng tiền ra nền kinh tế, cho mục đích phi kinh doanh, vì đầu tư vào vàng là đầu tư vào một tài sản không tạo ra giá trị thặng dư. Tỷ phú Warren Buffett cũng chia các khoản đầu tư trên thị trường thành 3 loai, trong đó vàng được xếp vào nhóm không tạo ra giá trị. "Nếu bạn sở hữu 1 ounce vàng, cuối cùng bạn vẫn chỉ có 1 ounce đấy mà thôi", Warren Buffett từng chia sẻ.

Ngoài ra, trong quá khứ, những năm 2009-2012, việc nhiều ngân hàng tham gia kinh doanh vàng đã gây rất nhiều hệ lụy, như biến động tỷ giá. Lãi thì không nói, nhưng lỗ thì dễ làm mất an ninh tiền tệ, nhất là trong bối cảnh giá vàng thế giới biến động rất mạnh. Có thể ví von, ngân hàng là một ngành kinh doanh rủi ro, nên càng phải chọn những kênh kinh doanh có biến động thấp, hoặc là ở giữa làm trung gian.

Ngay cả như việc tỷ giá chợ đen nổi sóng thời gian trước, giới chuyên gia cũng từng nhìn nhận “một phần do đầu nậu gom USD để nhập lậu vàng”. Giải thích về việc giá vàng nhảy múa, Phó Thủ tướng kiêm Bộ Trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc nhìn nhận rằng, “giá vàng thế giới cao, tâm lý, cầu tăng cao, bất động sản đóng băng… vàng trở thành nơi trú ẩn của tiền nhàn rỗi”. Đó là một nghịch lý như đã nói ở trên, vì đầu tư vào vàng không giống như đầu tư vào các doanh nghiệp, vốn có các kế hoạch kinh doanh tạo ra giá trị.

Giá vàng SJC tăng nhanh rồi giảm chóng.

Với việc ông Trump đắc cử Tổng thống Mỹ, thì những lo ngại về việc ông có thể chú ý đến vấn đề “thao túng tiền tệ” trong bối cảnh thặng dư thương mại của Việt Nam ngày một gia tăng. Đó có lẽ là một trọng tâm mà NHNN cần chú tâm hơn trong thời gian tới, nhằm tạo ra một nền vĩ mô ổn định, đồng nội tệ ổn định để các thành phần kinh tế yên tâm làm ăn.

Ở những nước phát triển như Mỹ và Anh, người dân dường như rất ít quan tâm tới vàng. Họ chú trọng đến thị trường tài chính, gồm cổ phiếu và trái phiếu, những loại tài sản tạo ra giá trị gia tăng thông qua việc đầu tư vào các doanh nghiệp.

Việc mua vàng tích trữ, là nhu cầu chính đáng của người dân. Nhưng việc đầu cơ, mua bán vàng liên tục thì là điều không nên, và có thể gây ra những rủi ro lớn cho người dân, đặc biệt là những người không hiểu rõ về loại tài sản này, mà chỉ mua bán theo tâm lý bầy đàn.

Hiện nay, sau bầu cử Tổng thống Mỹ, giá vàng đang rơi rất mạnh, giảm gần 150USD/ounce, kể từ giá cao nhất là 2,749 USD/ounce. Điều này có thể xuất phát từ việc, thế giới sẽ yên bình hơn dưới thời ông Trump khi ông là người rất ghét chiến tranh. Và ông Trung từng tuyên bố sẽ kết thúc chiến tranh Nga – Ukraina trong 24 giờ kể từ lúc nhậm chức. Do đó, nhu cầu tài sản trú ẩn sẽ giảm bớt và kích hoạt đợt suy giảm giá mạnh của vàng.