Lạm phát cốt lõi của Mỹ vẫn còn quá cao đối Fed

Trong tháng 11, chỉ số giá tiêu dùng của Mỹ tiếp tục dịu lại nhưng lạm phát cốt lõi, không bao gồm chi phí năng lượng và thực phẩm dễ biến động, vẫn duy trì ở mức cao. Dữ liệu mới nhất này củng cố lập luận của Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) rằng mức lãi suất cao vẫn cần được duy trì trong những tháng tới.

Dữ liệu của Bộ Lao động Mỹ, công bố hôm 12-12, cho thấy, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của nền kinh tế lớn nhất thế giới trong tháng 11 tăng 3,1% so với cùng kỳ năm ngoái, chậm lại so với mức tăng hàng năm 3,2% trong tháng 10. Nếu tính trên cơ sở hàng tháng, CPI của tháng 11 tăng nhẹ 0,1% sau khi không tăng trong tháng 10.

Tuy nhiên, CPI cốt lõi (không bao gồm giá thực phẩm và năng lượng) trong tháng 11 tăng 0,3% so với tháng trước và tăng 4% so với cùng kỳ năm ngoái, vẫn còn cao so với mức mục tiêu 2% của Fed. Lạm phát cốt lõi trên cơ sở hàng năm được Fed theo doi chặt chẽ như là thước đo lạm phát trong dài hạn.

Giá xe cũ tăng trở lại trong tháng trước sau giảm tốc trong 5 tháng liên tiếp, góp phần đẩy CPI cốt lõi tăng lên. Báo cáo của Bộ Lao động Mỹ cũng cho thấy, trong tháng 11, chi phí liên quan đến nhà ở, được đo bằng số tiền mà chủ nhà tin rằng họ sẽ nhận được nếu cho thuê, tăng 0,5% so với tháng 10. Mức tăng này được bù đắp nhờ đà giảm giá cả năng lượng và các mặt hàng hàng ngày khác.

Sau khi dữ liệu được công bố, giới đầu tư hạ thấp kỳ vọng về khả năng Fed giảm lãi suất sớm trong năm 2024.

“Các quan chức Fed đã liên tục nói họ không có niềm tin chắc chắn rằng lạm phát sẽ sớm đạt được mục tiêu 2%. Tôi không nghĩ sự tự tin đó có thể xuất hiện sau những con số lạm phát ngày hôm nay”, Omair Sharif, Chủ tịch nhóm dự báo Inflation Insights, nói.

Các nhà phân tích xem dữ liệu CPI cốt lõi mới nhất là dấu hiệu cho thấy cuộc chiến chống lạm phát phía trước vẫn còn là chặng đường gập ghềnh. Liz Ann Sonders, nhà chiến lược đầu tư của Charles Schwab, cho biết, báo cáo lạm phát có phần phù hợp kỳ vọng. Dù vậy, bà cho rằng dữ liệu “không tốt như những gì một số người hy vọng rằng chúng ta sẽ bắt đầu chứng kiến lạm phát giảm tốc mạnh hơn qua từng tháng”.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen cho biết số liệu CPI mới nhất xác nhận lạm phát đang giảm “một cách có ý nghĩa”, trong khi Tổng thống Joe Biden nhấn mạnh, dù CPI giảm nhưng tỷ lệ thất nghiệp vẫn ở mức dưới 4%.

“Tiền lương của người lao động và tài sản hộ gia đình hiện cao hơn so với trước đại dịch Covid-19 sau điều chỉnh theo lạm phát”, ông nói.

Tại cuộc họp chính sách vào hôm 14-12 tới, các quan chức Fed dự kiến bỏ phiếu để giữ nguyên lãi suất ở biên độ hiện tại là 5,25-5,5%. Fed đang muốn thấy dữ liệu xác nhận lạm phát trong ngành dịch vụ hạ nhiệt. Nhưng Omair Sharif lưu ý, lạm phát khắp các dịch vụ tăng 0,44% trong tháng 11 sau khi loại trừ chi phí nhà ở, vận chuyển và thực phẩm.

“Các nhà hoạch định chính sách có thể sẽ duy trì xu hướng diều hâu (thắt chặt tiền tệ) do giá cả tiếp tục tăng với tốc độ nhanh khó chịu và các quan chức Fed rất nhạy cảm với rủi ro lạm phát tăng cao”, Rubeela Farooqi, nhà kinh tế trưởng Mỹ của Công ty tư vấn High Frequency Economics, bình luận.

Kurt Rankin, nhà kinh tế cấp cao tại PNC Financial ở Pittsburgh, cho rằng, áp lực chi phí nhà ở vẫn tiếp tục và ảnh hưởng quá lớn của chi phí này trong rổ CPI tổng thể giải thích tại sao mọi người cần xem xét lại những lời kêu gọi Fed nới lỏng chính sách tiền tệ sớm.

“Fed sẽ chưa giảm lãi suất cho đến khi chứng kiến các động lực thúc đẩy lạm phát được kiểm soát tốt”, ông nói.

Dữ liệu việc làm mạnh mẽ của Mỹ công bố vào tuần trước khiến một số nhà đầu tư điều chỉnh lại kỳ vọng của họ về khả năng Fed tiến hành đợt giảm lãi suất đầu tiên vào tháng 3-2024. Hiện tại, họ tin rằng Fed có nhiều khả năng sẽ giảm lãi suất vào tháng 5. Cuộc khảo sát của CNBC với 35 nhà chiến lược, nhà kinh tế và nhà phân tích, công bố hôm 12-12, cho thấy, 50% tin rằng, Fed sẽ tiến hành đợt giảm lãi suất đầu tiên vào tháng 6.

Nhưng Alan Detmeister, cựu chuyên gia kinh tế của Fed, hiện đang làm việc tại ngân hàng UBS, nhận xét dữ liệu mới nhất “phù hợp với tình trạng lạm phát tổng thể đang chậm lại”.

Ông nói thêm, vẫn có khả năng Fed sẽ cắt giảm lãi suất vào tháng 3 để đảm bảo lãi suất không trở nên quá cao đối với các hộ gia đình và doanh nghiệp một khi lạm phát tiến gần hơn đến mục tiêu.