Lâm Đồng đụng vào “tử huyệt” của các nhóm lợi ích phân lô cạo trọc đồi?

Sử TN-MT tỉnh Lâm Đồng yêu cầu các địa phương báo cáo toàn bộ điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2016 - 2020 và cơ sở pháp lý. Đây được xem là “tử huyệt” liên quan đến các nhóm lợi ích phân lô.

Nhóm lợi ích chạy “đổi màu” quy hoạch sẽ lộ diện

Ngày 29/12, Sở TN&MT tỉnh Lâm Đồng có văn bản lần 2 gửi Sở Xây dựng, UBND các huyện, TP Đà Lạt và TP Bảo Lộc về việc rà soát, đề xuất xử lý các trường hợp bất cập, không hợp lý trong các quy hoạch trên địa bàn tỉnh.

Trước đó, ngày 14/12, Sở TN&MT đã gửi văn bản lần 1, nhưng không nhận được phản hồi.

Văn bản của Sở TN&MT ghi rõ, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh Lâm Đồng về việc rà soát, đề xuất xử lý các bất hợp lý trong bố trí quy hoạch trên địa bàn, đảm bảo không có nội dung quy hoạch bất hợp lý giữa việc bố trí đất ở xen lẫn với đất nông nghiệp, đất công viên cây xanh (quy hoạch vị trí công viên cây xanh hoặc đất nông nghiệp xen lẫn trong khu vực đất ở, trong khu vực dân cư hiện hữu, lâu dài; quy hoạch một vài vị trí đất ở xen lẫn không hợp lý trong khu vực đất nông nghiệp).

Để có cơ sở tổng hợp, báo cáo và đề xuất UBND tỉnh theo quy định, Sở TN&MT đề nghị các đơn vị trên rà soát quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2011 - 2020, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2016 - 2020 và quy hoạch xây dựng đang áp dụng tại địa phương mà có bất cập, không hợp lý trong việc quy hoạch, cụ thể:

Rà soát quy hoạch vị trí đất ở xen lẫn trong khu vực đất nông nghiệp thuần túy, khu vực chưa có hạ tầng giao thông, hạ tầng đấu nối không đồng bộ. Không phải là quy hoạch đất ở trên cơ sở mở rộng khu dân cư hiện hữu, dọc các tuyến đường giao thông hiện hữu, đường giao thông quy hoạch mới.

Quy hoạch vị trí đất công viên cây xanh, đất nông nghiệp xen lẫn trong khu vực đất ở, khu dân cư hiện hữu đã sử dụng ổn định từ trước.

Nêu rõ lý do, cơ sở pháp lý, quy định liên quan khi đề xuất, phê duyệt điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2016 - 2020 và quy hoạch xây đang áp dụng tại địa phương.

Đồng thời, thống kê diện tích quy hoạch đất ở chưa đồng bộ giữa dữ liệu không gian (bản đồ quy hoạch) và dữ liệu thuộc tính (số liệu quy hoạch đất ở) tại điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2016 - 2020 và quy hoạch xây dựng đang áp dụng tại địa phương.

Cùng với đó, các đơn vị phải rà soát các vấn đề khác có liên quan đến sự chồng chéo giữa các quy hoạch đang áp dụng hoặc đang thực hiện trên địa bàn.

"Đề nghị Sở Xây dựng và UBND các huyện, TP Đà Lạt và Bảo Lộc khẩn trương đôn đốc, nhắc nhở thực hiện theo văn bản số 4001/STNMT-QLĐĐ ngày 14/12/2021. Thời hạn cuối cùng để gửi về Sở TN&MT trước ngày 31/12/2021 và chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh cho mọi sự chậm trễ theo quy định", văn bản của Sở TN&MT Lâm Đồng ghi.

Theo giới bất động sản, một trong những mánh làm ăn trong cơn sốt đất phân lô ở các địa phương là gom đất quy hoạch nông nghiệp rồi “chạy” quy hoạch chuyển thành đất ở, thậm chí “vẽ” thêm đường vào bản đồ địa chính để phân lô. Dân trong nghề thường coi đây là chiêu “đổi màu” quy hoạch. Đây được coi là chiêu kiếm tiền khủng vì đất nông nghiệp giá rẻ nhưng khi chuyển được quy hoạch đất ở thì giá tăng nhiều lần, nhưng phải có “quan hệ” mới làm được.

Chưa có trường hợp nào bị xử phạt vì hiến đất làm đường trái quy định?

Cho đến nay, 2 điểm nóng phân lô cạo trọc đồi ở Lâm Đồng là huyện Bảo Lâm và huyện Lâm Hà đề xác nhận có tình trạng hiến đất làm đường trái quy định. Tuy nhiên, việc xử lý sai phạm, yêu cầu trả lại nguyên trạng vẫn còn chưa được triển khai và công bố.

Như Reatimes đã thông tin trong bài Lâm Đồng: Điểm nóng phân lô đầu tiên đã thừa nhận “hiến đất làm đường” trái Luật Đất đai, Kết luận kiểm tra Công tác tham mưu hiến đất làm đường và cho ý kiến đối với các trường hợp tách thửa trên địa bàn huyện Lâm Hà, cho biết, thời gian qua, trước nhu cầu người dân xin mở đường nhằm phục vụ nhu cầu làm đường đi chung, sản xuất nông nghiệp và thuận lợi cho việc sử dụng đất của cộng đồng dân cư trong khu vực, Phòng Kinh tế - Hạ tầng (KTHT) đã tham mưu cho UBND huyện triển khai. Tuy nhiên, quá trình triển khai còn tồn tại nhiều hạn chế.

Có 35/43 trường hợp người sử dụng đất xin mở đường đi với mục đích nhu cầu thực tế “xin phép mở đường đi để đủ điều kiện được tách thửa”, trong khi báo cáo lại thể hiện “người sử dụng đất xin mở đường đi với mục đích mở đường đi chung cho cộng đồng dân cư...”. Đây là phản ánh chưa chính xác, chưa đúng với thực tế.

Sau khi được UBND huyện chấp thuận chủ trương cho mở đường, người dân đã đầu tư xây dựng các tuyến đường, tự thiết kế, lập bản vẽ phân lô để rao bán và hình thành một số điểm dân cư mới tự phát, không theo quy hoạch, kế hoạch của địa phương.

Đáng nói, 7/43 vị trí xin mở đường đi “thuộc quy hoạch đất ở” theo báo cáo thẩm tra của Phòng KTHT là chưa đúng, vì chỉ có một phần nhỏ thuộc quy hoạch đất ở, còn lại đa số diện tích thuộc quy hoạch đất sản xuất nông nghiệp, hoặc toàn bộ thửa đất thuộc quy hoạch đất sản xuất nông nghiệp.

Việc tham mưu cho UBND huyện chấp thuận chủ trương cho người sử dụng đất tự đầu tư xây dựng đường giao thông trên đất nông nghiệp để đủ điều kiện tách thửa là chưa đảm bảo quy định về chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định.

Tại huyện Bảo Lâm, Chủ tịch huyện Nguyễn Ngọc Nhi cũng thừa nhận hiến đất làm đường sai quy định. Thông tin đã được Reatimes phản ánh qua bài Lâm Đồng: Phó Chủ tịch huyện khen kinh tế phân lô, Chủ tịch thừa nhận sai phạm, ngày 23/12/2021, báo địa phương cho biết, ông Trần Văn Hiệp, Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng đã có buổi làm việc với lãnh đạo huyện Bảo Lâm về một số vấn đề quan trọng, trong đó có vấn đề đất đai, xây dựng.

Tại buổi làm việc, ông Nguyễn Ngọc Nhi, Chủ tịch UBND huyện Bảo Lâm đã báo cáo công tác quản lý đất đai, xây dựng trên địa bàn, thời gian qua địa phương đã để xảy ra những sai phạm, tồn tại, vướng mắc trong công tác quản lý, xử lý các vấn đề phát sinh. Trong đó, tập trung vào các vụ việc hiến đất mở đường sai quy định và tình trạng xây dựng các dự án bất động sản không phép xảy ra tại một số địa phương như Lộc Tân, Lộc Quảng, B’Lá và Lộc An...

Trong khi đó, ông Trần Văn Hiệp nhấn mạnh, trước những tồn tại, vướng mắc đã xảy ra trên lĩnh vực đất đai, xây dựng là không thể phủ nhận và trách nhiệm thuộc về vai trò chỉ đạo, điều hành của người đứng đầu địa phương; cùng với đó, là trách nhiệm của một số sở, ngành liên quan.