Lãi suất tiết kiệm tăng trên 6%/năm, tiền nhàn rỗi ở lại ngân hàng?

Lãi suất tăng trở lại mức cao nhất là 6,2%/năm, song chỉ ở kỳ hạn dài. Để giữ chân được tiền nhàn rỗi, các dự báo đưa ra, khả năng lãi suất tiền gửi tăng thêm 1%.

Mức cao nhất lên 6,2-6,3%/năm

Lãi suất huy động tại một số ngân hàng đã tăng trở lại, thậm chí có nơi tăng lãi suất tới gần 1%/năm so với trước đó. Tính đến giữa tháng 5/2024, hầu hết các nhà băng tái tăng lãi suất đầu vào, với mức cao nhất đang được áp dụng 6,2%/năm kỳ hạn dài.

Ngày 20/5, HDBank vừa tăng mạnh lãi suất tiết kiệm kỳ hạn 15-18 tháng, vượt 6%/năm. Hiện mức lãi suất cao nhất dành cho tiền gửi thông thường của HDBank đã tăng lên 6,2%/năm cho kỳ hạn 18 tháng, mức cao nhất trong hệ thống ngân hàng.

Còn kỳ hạn tiền gửi 1 - 3 tuần có lãi suất huy động không đổi ở mức 0,5%/năm; kỳ hạn 1- 5 tháng lãi suất tăng từ mức 2,95%/năm trước đó lên 3,25%/năm; kỳ hạn 6 tháng tăng từ 4,6%/năm lên 4,9%/năm, kỳ hạn 7-11 tháng tăng từ 4,4%/năm lên 4,7%/năm, kỳ hạn 12 tháng tăng từ 5%/năm lên 5,3%/năm, kỳ hạn 13 tháng tăng từ 5,2%/năm lên 5,5%/năm, kỳ hạn 15 tháng tăng từ 5,8%/năm lên 6,1%/năm; 18 tháng là 6,2%. Trong khi đó, kỳ hạn 24 – 36 tháng có lãi suất giữ nguyên ở mức 5,5%/năm.

Tại Nam A Bank, lãi suất tiết kiệm mới nhất tháng 5/2024 khi gửi online 18 tháng có lãi suất cao nhất 6,3%/năm cho kỳ hạn 36 tháng. Tuy nhiên, số tiền gửi phải từ 500 tỷ đồng trở lên và cần được Tổng giám đốc Ngân hàng phê duyệt. Còn kỳ hạn từ 18 đến 36 tháng sẽ được hưởng lãi suất là 5,4%/năm. Lãi suất tiết kiệm khi gửi tiền tại quầy, lĩnh lãi cuối kỳ trong tháng 5 dao động khoảng 0,5 - 5,4%/năm.

Trước đó, đã có gần 20 ngân hàng tăng lãi suất tiết kiệm gồm: ACB, VIB, GPBank, NCB, BVBank, Sacombank, CB, Bac A Bank, Techcombank, TPBank, PGBank, SeABank, Viet A Bank, ABBank, VPBank và gần đây nhất là ngân hàng số Cake by VPBank. Trong đó có 4 ngân hàng VIB, CB, SeABank và ABBank… với mức cao nhất cho kỳ hạn dài 18-36 tháng được nhận mức lãi suất 5,5%/năm.

Tuy nhiên, xu hướng tăng vẫn chủ yếu đến từ nhóm ngân hàng cổ phần tư nhân, trong khi nhóm 4 ngân hàng do nhà nước chi phối là Vietcombank, BIDV, VietinBank và Agribank là vẫn áp dụng biểu lãi suất huy động ở mức thấp lịch sử.

Nguyên nhân đẩy lãi suất tiết kiệm tái tăng là do tiền gửi của người dân và doanh nghiệp sụt giảm trong những tháng đầu năm đi cùng tăng trưởng tín dụng hồi phục khiến nhiều nhà băng phải tăng lãi suất huy động nhằm đảm bảo cân đối nguồn vốn.

Đồng thời, khi bước sang quý II, cầu tín dụng bắt đầu phục hồi đòi hỏi các ngân hàng phải tính đến việc huy động thêm vốn để chuẩn bị phục vụ nhu cầu tín dụng trong thời gian tới, nhất là khi room tín dụng đã được NHNN giao 14% từ đầu năm.

MBS, UOB… dự báo lãi suất huy động còn xu hướng tăng từ nay đến cuối năm 2024, với mức tăng 0,5-1%. Dù dự báo lãi suất huy động sẽ chịu áp lực tăng nửa cuối năm, song giới phân tích đánh giá mức tăng không lớn khi tín dụng còn yếu.

Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) nhận định, lãi suất huy động có thể phục hồi về thời điểm đầu năm nay trong các tháng tới, tương đương với mức tăng bình quân 0,5 – 1%/năm từ vùng đáy. Diễn biến tiếp theo của mặt bằng lãi suất sẽ tuỳ thuộc vào khả năng kiểm soát đà mất giá của tiền đồng, diễn biến chính sách tiền tệ của Fed.

Tuy nhiên, theo đánh giá của BVSC, lãi suất tăng diễn ra gần đây chủ yếu ở các ngân hàng quy mô vừa và nhỏ, trong khi nhóm ngân hàng có vốn nhà nước, chiếm gần một nửa tổng tiền gửi toàn hệ thống vẫn đang duy trì ở mức thấp kỷ lục cho thấy.

Tiền nhàn rỗi có ở lại ngân hàng?

Các chuyên gia của BVSC cho rằng, mặt bằng lãi suất ở mức thấp, khiến cho nhu cầu nắm giữ các tài sản sinh lời cao hơn tăng lên gây áp lực đối với hoạt động huy động vốn của các ngân hàng. Tiền nhàn rỗi bắt đầu tìm hướng ra các kênh đầu tư tích lũy khác như: bất động sản, vàng, chứng khoán.

Tuy vậy, tín dụng vẫn đang tăng trưởng thấp và các kênh đầu tư nói trên chưa hồi phục rõ nét, biến động khó lường, do đó đà tăng của lãi suất huy động sẽ không quá nhanh trong các tháng tới.

Số liệu được đưa ra từ Tổng cục thống kê cho thấy, đến 25/3, huy động vốn (gồm dân cư và tổ chức) của các tổ chức tín dụng giảm 0,76% so với đầu năm, trong khi cùng kỳ năm ngoái tăng gần 1,2%. Trong khi tín dụng nền kinh tế tăng gần 1,4%.

Thêm vào đó, với chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân bốn tháng đầu năm 2024 vừa được Tổng cục Thống kê đưa ra, CPI tăng 3,93% so với cùng kỳ năm trước thì gửi tiết kiệm sẽ thấy rằng, lãi suất tiền gửi bị “ăn mòn” bởi lạm phát.

Hiện nay, lãi suất tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn 12 tháng bình quân của nhiều ngân hàng chỉ còn 4,5-5%. Trong khi đó, Việt Nam đặt mục tiêu lạm phát trong năm 2024 là 4-4,5%.

Vì thế, người gửi tiền tiết kiệm có khi nhận được lãi suất thực dương rất thấp nếu như lạm phát không được kiềm chế tốt. Đáng chú ý là trước áp lực tỷ giá tăng cao.

Giới phân tích kinh tế cũng cho rằng, tỷ giá có thể tăng nhanh trong những tháng tới nếu gặp phải áp lực nhập siêu. Theo ông, việc hạ lãi suất hiện nay chưa thúc đẩy được nền kinh tế, trong khi lại đang tạo ra rủi ro cho tỷ giá.

Lãi suất huy động cần phải tăng lên để bảo vệ tiền đồng. Hiện Việt Nam đang áp dụng chính sách tiền tệ ngược với xu hướng chung của thế giới. Công cụ cuối cùng của NHNN là lãi suất điều hành vẫn chưa tăng. Trong khi đó, áp lực tỷ giá được nhận định sẽ còn tăng lên.

Tính đến thời điểm hiện tại, tỷ giá VND mất giá gần 5%, ngang bằng dự báo cả năm 2024. Đây là yếu tố bất ổn khiến NHNN phải đối phó nhiều nhất trong quý I/2024. Chính vì áp lực tỷ giá, NHNN phải phát hành tín phiếu gửi tín hiệu đến thị trường rằng chính sách tiền tệ không nới lỏng quá mạnh và sẽ thu hẹp lại.

Sau khi phát hành 172.000 tỷ đồng tín phiếu, lãi suất OMO tăng từ 1% lên tới khoảng 4%. TS Lê Anh Tuấn, Giám đốc chiến lược Dragon Capital dự báo, mức lãi suất liên ngân hàng này sẽ duy trì một thời gian nữa cho đến khi nào lạm phát của Mỹ có tín hiệu giảm mạnh.

Áp lực tỷ giá, NHNN phải có nhiều động thái để đối phó thậm chí có thể cân nhắc nâng nhẹ lãi suất, bên cạnh đó những bất ổn từ bối cảnh thế giới cũng như sức khoẻ của doanh nghiệp trong nước là những yếu tố mà nhà đầu tư đang cần quan tâm.

Trong báo cáo vĩ mô mới công bố, VCBS cho rằng, mức giảm giá gần 5% đã đến ngưỡng buộc NHNN phải có các biện pháp mạnh hơn. Gần đây, NHNN đã có những động thái nhằm ổn định tỷ giá như ưu tiên sử dụng công cụ lãi suất trên nghiệp vụ thị trường mở.