Kỳ lạ gần 400 héc ta cao su "vô chủ" trên đất rừng ở Gia Lai

Hàng trăm héc ta cao su được trồng, chăm sóc đến độ thu hoạch nhưng khi thanh tra phát hiện trồng trái phép trên đất rừng, thì không ai nhận là chủ.

Không ai nhận vì sợ trách nhiệm?

Trao đổi với PV ĐS&PL, một lãnh đạo ban Quản lý rừng phòng hộ Ia Puch, huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai cho biết: "Hiện, trên diện tích đất rừng ban được giao quản lý có 359, 86 héc ta đất rừng tự nhiên bị các doanh nghiệp chặt phá lấn chiếm để trồng cây cao su.

Diện tích cao su này được trồng chăm sóc chu đáo, cây xanh tươi đang đến độ thu hoạch. Thế nhưng, hiện nay "vô chủ" vì không có cá nhân hay tổ chức doanh nghiệp nào đứng ra nhận vì sợ trách nhiệm".

"Mình là đơn vị chủ rừng nhưng khó quản lý bởi diện tích đất đó mình quản lý nhưng cây cao su thì lại không biết của ai. Vấn đề này, Ban có nhiều văn bản đề xuất cơ quan chức năng sớm có phương án giải quyết, quy về một mối để dễ bề trong công tác quản lý", vị lãnh đạo nói.

PV được nhân viên ban Quản lý rừng phòng hộ Ia Puch đưa ra thực địa tại khu vực đất rừng bị lấn chiếm. Trước mắt PV là những hàng cao su thẳng tắp, xanh ngắt, đang đến độ thu hoạch. Theo ghi nhận của PV, những lô cao su tại đây được chăm sóc kỹ lưỡng, cỏ được cắt tỉa gọn gàng, thân cây được xuất hiện những đường cạo sắc nét để lấy mủ.

Một cán bộ quản lý bảo vệ rừng đi cùng PV chia sẻ: "Nhìn thực tế thì đúng là có người canh tác, chăm sóc, cạo mủ vườn cây mới phát triển như thế. Nhưng khi có kết quả kiểm tra của thanh tra tỉnh, phát hiện diện tích cao su trồng trái phép trên đất rừng thì không có đơn vị nào dám đứng ra nhận vì sợ trách nhiệm".

Theo tài liệu kết luận thanh tra của Thanh tra tỉnh Gia Lai (ngày 10/9/2019), giai đoạn trước khi có kết quả kiểm kê rừng năm 2014, tổng diện tích đất tự nhiên ban Quản lý rừng phòng hộ Ia Puch được giao là 31.282 héc ta (theo Quyết định số 01/2002/QĐ- UB ngày 03/01/2002 của UBND tỉnh này). Trong đó, diện tích đất lâm nghiệp phòng hộ là 13.554 héc ta.

Theo Quyết định số 53/UB-UBND ngày 4/2/2008 của UBND tỉnh Gia Lai về việc phê duyệt dự án rà soát, quy hoạch 3 loại rừng của tỉnh này, tổng diện tích đất tự nhiên Ban này được giao quản lý là 23.895 héc ta (trong đó, đất có rừng là 22.920 héc ta; đất chưa có rừng là 974. 7 héc ta).

Tuy nhiên, đến năm 2011, Ban được UBND tỉnh cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với tổng diện tích là 12.478 (chủ yếu là đất có rừng). Phần còn lại 11. 417 héc ta là diện tích đất khu dân cư, đất nông nghiệp, đất trồng cây cao su nên chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Giai đoạn sau khi có kết quả kiểm kê rừng vào năm 2014, theo Quyết định số 693/QĐ-UBND ngày 03/12/2014 của UBND tỉnh Gia Lai, tổng diện tích đất lâm nghiệp kiểm kê được là hơn 16.495 héc ta (trong đó, đất có rừng là hơn 13.481 héc ta, đất chưa có rừng là hơn 3.033 héc ta).

Theo thanh tra tỉnh Gia Lai, từ năm 2008 đến nay có 868.77 héc ta rừng bị người dân chặt phá lấn chiếm để làm nương rẫy, 359.86 héc ta bị một số doanh nghiệp chặt phá chiếm đất để trồng cao su. Tổng diện tích rừng tự nhiên bị chặt phá lấn chiếm từ năm 2008 đến nay là hơn 1.228 héc ta.

Khởi tố Trưởng ban

Điều đáng nói, trong kết luận của thanh tra tỉnh nên rõ, diện tích 359,86 héc ta đất rừng bị doanh nghiệp tự ý chặt phá, lấn chiếm để trồng cao su nhưng không xác định được đơn vị tổ chức nào. Do đó, thanh tra tỉnh đã kiến nghị UBND tỉnh Gia Lai chuyển hồ sơ vụ việc sang cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Gia Lai điều tra, làm rõ.

Liên quan đến vấn đề này, theo cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Gia Lai, đơn vị đang thụ lý điều tra vụ án "thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra từ năm 2010 đến năm 2012 tại ban Quản lý rừng phòng hộ Ia Puch theo Quyết định khởi tố vụ án hình sự số 38 ngày 23/4/2019.

Quá trình điều tra đến 21/4/2020, cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh đã ra kết luật điều tra vụ án hình sự và chuyển hồ sơ vụ án đến viện Kiểm sát nhân dân tỉnh đề nghị truy tố bị can đối với ông Phan Quốc Huy (SN 1987) Trưởng ban Quản lý rừng phòng hộ Ia Puch về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".

Tiếp đó, ngày 5/1 cơ quan Cảnh sát điều tra ra thông báo điều tra bổ sung vụ án "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra từ năm 2010 đến năm 2012 tại ban Quản lý rừng phòng hộ Ia Puch theo Quyết định số 02/QĐ- VKS-P1 ngày 4/1/2021 của Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Gia Lai trả hồ sơ điều tra làm rõ thêm một số nội dung của vụ án.

Bài đăng trên ấn phẩm Đời sống & Pháp luật số Chủ Nhật (19)