Kinh nghiệm mua bán với NĐT cá nhân trong thị trường sideway!

Xin chào tất cả quý nhà đầu tư! Trong thời gian gần đây ngoài các câu hỏi về cụ thể các cổ phiếu trên thị trường nhờ team phân tích thì cũng có nhiều các câu hỏi về kiến thức cũng như kinh nghiệm đầu tư trong thị trường năm sideway như năm 2023 hiện tại.

Vì vậy chúng tôi cũng muốn truyền tải một chút kinh nghiệm nhỏ của mình để đóng góp tới cộng đồng cũng như các bạn, các anh chị là nhà đầu tư mới chưa có nhiều kinh nghiệm hay các trải nghiệm để đầu tư hiệu quả trong thị trường sideway như hiện tại. Rất mong nhận được sự ủng hộ của quý nhà đầu tư để team có thể có các bài viết chia sẻ về kinh nghiệm đầu tư thực tế bên cạnh các bài phân tích doanh nghiệp.

I. Bối cảnh thị trường và đặc điểm với thị trường sideway

Đầu tiên chúng ta cần biết thị trường sideway là gì và tại sao 2023 lại được gọi là thị trường sideway. Cụ thể đó là:

Đầu tiên là về khái niệm, thị trường sideway là thị trường mà xu thế chung của thị trường là đi ngang trong một vùng có dao động hẹp khoảng 10-15%. Trong đó vì nhiều lý do khác nhau mà thị trường sẽ có giai đoạn tăng và giai đoạn giảm đan xen để cho điểm số dao động trong vùng đi ngang đó. Cụ thể như Vnindex của chúng ta từ đầu 2023 cho tới nay chủ yếu dao động trong vùng 1,000 đến 1,100 điểm, tức mức dao động khoảng 10%. Cụ thể như hình 1 dưới:

Tiếp theo là tại sao 2023 lại được coi là năm mà thị trường sẽ có xu hướng chính là thị trường sideway. Thực ra trong những tháng đầu năm chúng tôi cũng đã thấy rằng thị trường 2023 sẽ có xu hướng chung là đi ngang với những dữ liệu có được tại thời điểm đó. (Hình 2)

Thứ nhất đó là vĩ mô năm 2023 như chúng ta đã biết khá rõ gần đây đó là sẽ đan xen có những thông tin tốt và có những thông tin xấu kết hợp với nhau và qua đó tổng hòa khiến cho thị trường chung tăng giảm ngắn hạn đan xen và tạo ra xu hướng sideway. Các thông tin tốt đó là dữ liệu lạm phát tại Mỹ đang có xu hướng giảm dần và thị trường trong nước cũng có xu hướng không tăng lãi suất nữa và định hướng giảm dần lãi suất. Các thông tin xấu là FED vẫn tăng lãi suất và duy trì lãi suất cao trong năm 2023, nền kinh tế vẫn phục hồi kém, kết quả kinh doanh lập đáy tại các quý 4-2022 và quý 1-2023, các rủi ro về Mỹ vỡ nợ, suy thoái,… làm cho tâm lý nhà đầu tư hoang mang dẫn đến các nhịp chỉnh của thị trường.

Thứ 2 đó là về thanh khoản dòng tiền, thị trường hiện tại đang duy trì thanh khoản trong vùng 10k ± 2k tỷ đồng và cũng chưa tăng được nhiều trong thời gian gần đây nên về động lực dòng tiền mới vào hỗ trợ thị trường là không nhiều vì thế khi thị trường tăng điểm vài phiên sẽ không còn nguồn tiền mới hỗ trợ tăng giá tiếp và thêm các thông tin xấu thị trường sẽ ngay lập tức bị điều chỉnh nhanh cũng như bất ngờ. Trong thời gian tới có thể sẽ có thêm các dòng tiền mới vào hỗ trợ như từ kênh gửi ngân hàng hay các kênh khác thì có thể thị trường sẽ tốt hơn chút để đẩy vùng sideway lên từ vùng 1k-1k1 lên vùng 1,050 – 1,150.

Thứ 3 đó là sau năm 2022 với nhiều mất mát về tài chính cũng như kinh nghiệm có được ở thị trường downtrend thì các nhà đầu tư có xu hướng là thận trọng hơn trong năm 2023 và thường các giao dịch có lãi 5-10% là đa phần sẽ canh bán để hiện thực hóa lợi nhuận và ngược lại cũng cutloss ngay nếu có biến gì giúp cho thị trường cũng nhanh tạo đáy hơn. Ngoài ra các nhà đầu tư cũng chưa dám đẩy thêm tiền từ các kênh khác vào thị trường vì thấy còn nhiều rủi ro và điều đó khiến cho thanh khoản của thị trường chưa thể tăng lên trong giai đoạn hiện tại.

Như vậy cơ bản chúng ta có thể thấy tính chất của thị trường sideway, tuy nhiên nhìn thì mọi người có thể nói vậy cứ mua ở vùng dưới hỗ trợ và bán ở vùng trên là xong nhưng thực tế giao dịch có nhiều thứ khiến tâm trí chúng ta không thể hành động một cách lý trí hay dứt khoát được nếu không nắm rõ được về thị trường. Thường thị trường tăng dần dần rất nhẹ từng phiên trong các đoạn tăng giá khiến các nhà đầu tư phân vân không biết có nên mua vào hay không hay đợi các vùng thấp hơn ( khi này các tin xấu ra nhiều khiến tâm lý chung là lo lắng và nghi ngờ thị trường ) và khi tăng đến vùng kháng cự phía trên thì lại nhiều thông tin tốt được đưa ra cùng với đó là tâm lý fomo khiến nhà đầu tư đa phần lại muốn mua vào dịp này vì cho rằng khó khăn đã qua rồi và thị trường sẽ vượt cản thôi. Tuy nhiên lúc này lại là lúc thường thị trường giảm bất ngờ và nhanh khiến nhà đầu tư không kịp bán ra, đến khi nhìn ra pha chỉnh thì có khi đã gần về hỗ trợ. Đây là kiểu giao dịch rất khó cho các nhà đầu tư mới hoặc các nhà đầu tư giao dịch theo cảm tính nhiều và đọc tin tức quá nhiều.

II. Cần làm gì và chọn ngành nào trong thị trường sideway

Như vậy sau khi nhận diện được thị trường đang trong giai đoạn sideway thì việc tiếp theo chúng ta cần làm là tìm cách để bản thân có thể giao dịch hiệu quả nhất trong thị trường sideway này. Dưới đây là một số đặc điểm chính của thị trường sideway:

Trong thị trường sideway thị trường chung sẽ có xu hướng chính là đi ngang nhưng với từng cổ phiếu và nhóm ngành thì sẽ có kiểu có nhóm ngành, cổ phiếu vẫn tăng giá dần lên các mức giá cao mới nhờ các thông tin hỗ trợ hoặc kết quả kinh doanh vẫn duy trì được tốt trong thị trường khó khăn trong khi có những cổ phiếu vẫn tiếp tục giảm dần vì nội tại cũng như thị trường còn nhiều khó khăn. Dưới đây hình 3 là dẫn chứng của 2 cp tăng và giảm trong năm 2023 dù thị trường chung là đi ngang

Điều này là dẫn chứng cho việc chọn đúng nhóm ngành và nhóm cổ phiếu tăng giá là rất quan trọng. Và quan trọng nhất trước khi nghĩ đến phương pháp giao dịch đó chính là phải lựa chọn được nhóm ngành và cổ phiếu đúng thì phương pháp giao dịch mới phát huy hiệu quả tốt được.

Để chọn được nhóm ngành và cổ phiếu tăng giá trong thị trường đi ngang thì chúng ta phải đặc biệt chú ý tới 3 nhóm chính sau:

Một là nhóm các cổ phiếu, ngành nghề vẫn ghi nhận sự tăng trưởng tốt và cao trong thị trường vĩ mô còn nhiều khó khăn nhờ vào một hay vài yếu tố đặc thù nào đó mà công ty có được (ví dụ giá đầu vào đầu ra có lợi hoặc thị trường ngách. Ví dụ BMP tăng trưởng nhờ giá PVC đầu vào giảm trong khi giá bán đầu ra vẫn duy trì được đi ngang…)

Hai là nhóm các cổ phiếu, các ngành đã trải qua rất nhiều khó khăn trong năm 2022 và dẫn tới giá cổ phiếu giảm rất nhiều trong 2022. Sau đó sang 2023 đã có những chính sách, yếu tố vĩ mô hỗ trợ cho việc hồi phục và các khó khăn dần bớt. Ví dụ như các nhóm cp ngành chứng khoán, BĐS, KCN … trong thời gian qua và sắp tới như ngân hàng, xuất khẩu, hàng hóa…

Ba là nhóm các cổ phiếu có được nhiều thông tin kỳ vọng và hỗ trợ trong tương lai giúp cổ phiếu tăng giá tốt hơn thị trường như mía đường, dầu khí, đầu tư công, nhiệt điện, điện tái tạo,…

Bước tiếp theo sau khi nhận diện được thị trường và nhóm ngành hay cổ phiếu có xu hướng mạnh hơn so với thị trường thì việc chúng ta cần làm đó là xác định chiến lược giao dịch cho phù hợp. Trên thị trường có rất nhiều trường phái giao dịch khác nhau và thực tế mỗi cách đều có ưu nhược điểm riêng và chúng tôi cũng k bài trừ cách nào cả, chỉ là với thị trường sideway như hiện tại chúng tôi thấy rằng phương pháp giao dịch dưới đây sẽ là một trong những phương pháp phù hợp và quý nhà đầu tư mới có thể tham khảo. Cụ thể khi đã nhắm được nhóm hay cổ phiếu cần giao dịch thì với chiều mua chúng ta nên chọn thời điểm thị trường chung bắt đầu có phiên giảm mạnh đầu tiên để bắt đầu canh mua. Phiên giảm mạnh là phiên có mức giảm điểm thường trên 1% tức mức giảm trên 10 điểm với thị trường hiện tại và điểm số thị trường về nửa dưới của kênh sideway (ví dụ vùng sideway là 1k-1k1 thì dưới 1050 là nửa dưới). Khi đó chúng ta nên mở mua ở phiên giảm điểm thứ 2 và nên chia làm 2 đến 3 lần mua để có thể tiếp tục mua ở phiên giảm thứ 3 và thứ 4 nếu có. Khi đó có thể cổ phiếu chúng ta cần mua giảm ít hơn thị trường chung nhưng sẽ là vùng mua đẹp và thường khi thị trường ổn định hoặc tăng trở lại thì cổ phiếu của chúng ta sẽ tăng tốt hơn thị trường. Việc xác định vùng mua và chia làm 2-3 điểm mua là rất quan trọng giúp chúng ta có thể mua với vùng giá tốt và luôn sẵn sàng cho trường hợp thị trường chung giảm 3 đến 4 phiên. Còn để giảm hơn nữa trong thị trường sideway sẽ là rất khó trừ khi thị trường chuyển về downtrend. Về chiều bán thì ngược lại với chiều mua đó là canh khi thị trường tăng mạnh phiên đầu ở nửa trên của kênh và cũng nên chia phần bán thành nhiều lần để đạt giá bán tốt. Có một lưu ý là nếu chúng ta mới mua hay bán được ½ hay 1/3 cần mua hoặc bán mà thị trường đảo chiều thì chúng ta không nên mua đuổi hay bán cố vì đặc tính thị trường là sẽ trở lại trong thời gian tới. Việc chúng ta cần làm nhất là kiên trì, kiên nhẫn và tin tưởng vào phương pháp của mình. Và cũng không nên đặt kỳ vọng tham lam quá trong thị trường sideway vì trong thị trường này mà bạn có lãi 5-10% mỗi giao dịch là đã thành công rồi.

Có một lưu ý là nếu bạn chọn mua một cổ phiếu trong nhóm ngành đang tích cực hơn thị trường và FA là khả quan nhưng bỗng có những phiên cổ phiếu giảm bất thường thì cũng không nên quá lo lắng hay tìm cách cutloss vội vì theo kinh nghiệm chúng tôi thì cổ phiếu sẽ sớm hồi phục trở lại sau khi các tin xấu được hấp thụ vì thực tế những gì xấu nhất gần như đã diễn ra ở cuối 2022 rồi.

Như vậy với những chia sẻ ở trên về kinh nghiệm thực tế khi chọn và cách giao dịch trong thị trường sideway hiện tại sẽ phần nào giúp quý nhà đầu tư có thêm kiến thức về đầu tư thực chiến.

III. Khi nào thì thị trường sideway kết thúc và bước sang chu kỳ mới

Đây là câu hỏi mà các bạn sẽ đặt ra sau khi đã biết rằng hiện tại là thị trường sideway và sợ rằng mình cũng sẽ bị nhận diện thị trường chậm khi nó đã bước vào chu kỳ mới là uptrend hay downtrend mà chưa có kịp các hành động kịp thời.

Câu trả lời của chúng tôi là trước mắt 3 tới 6 tháng tới thì thị trường sideway sẽ chưa kết thúc nhưng sẽ có phần tích cực hơn chút, Cụ thể vùng sideway thay vì dao động trong vùng 1,000-1,100 điểm như nửa năm đầu 2023 thì có thể dịch chuyển lên vùng 1,050-1,150 trong nửa năm cuối của 2023 hoặc tốt hơn chút thì là 1,050-1,200. Cá nhân chúng tôi thấy rằng sẽ còn một số nhóm ngành có thể hồi phục tốt hơn thị trường chung trong thời gian tới sau khi các nhóm hiện tại dần suy yếu. Cụ thể có thể là các nhóm xuất khẩu (dệt may, thủy sản,…), bán lẻ, BĐS phân khúc ít nhu cầu thực và phần nào tiếp tục là bank, chứng khoán là những nhóm tiếp theo được hồi phục trong 6 tháng cuối năm 2023.

Tiếp theo là thời gian thị trường sideway kết thúc và bước sang chu kỳ mới. Đây là câu hỏi theo chúng tôi chưa thể có câu trả lời chính xác được về mốc thời gian vì thực tế vĩ mô mỗi ngày đã có sự thay đổi rồi và chúng ta phải cập nhật để có thể nhìn ra xu hướng thay đổi thế nào. Tuy nhiên chúng ta có thể có những dấu hiệu để có thể nhận biết chu kỳ mới khi nào sẽ tới thay vì nhìn ra mốc thời gian cụ thể. Dưới đây là những yếu tố theo cá nhân chúng tôi là quan trọng và có thể là dấu vết để nhận biết:

Đầu tiên chính là đầu nguồn của vĩ mô, đó là chính sách của FED. Chúng ta biết rằng thị trường giảm điểm mạnh từ tháng tư khi FED bắt đầu quá trình tăng lãi suất của mình và bắt đầu cân bằng, giao dịch sideway khi FED có xu hướng sắp kết thúc quá trình tăng lãi suất và duy trì đi ngang trong 2023. Vậy theo chúng tôi thời điểm FED phát đi tín hiệu cho chu kỳ hạ lãi suất trở lại sẽ là thời điểm đánh dấu cho chu kỳ mới của thị trường và khả năng cao sẽ là chu kỳ uptrend mới.

Dấu hiệu tiếp theo đó là khi chúng ta nhận thấy dòng tiền tại các kênh khác ngoài nền kinh tế chảy vào thị trường chứng khoán (thanh khoản thị trường tăng trở lại ngưỡng khoảng trên 20k tỷ đồng trung bình mỗi phiên)

Tiếp theo nữa mà chúng ta cần chú ý là lãi suất đầu ra của các ngân hàng. Khi nào lãi suất này hạ thêm 10-15% so với hiện tại thì thị trường sẽ có nguồn tiền hỗ trợ nền kinh tế hơn, vì dù hạ lãi suất tiết kiệm mà lãi suất cho vay hạ ít thì các doanh nghiệp cũng chưa thể tiếp cận được nguồn vốn vay để phục hồi sản xuất. Qua đó chưa thế đưa nền kinh tế trở lại. Nên với chúng tôi lãi suất đầu ra giảm khá sẽ là tín hiệu tích cực để thị trường có thể sang một chu kỳ tăng thay vì sideway (Có thể thị trường sẽ chậm hơn thông tin hạ lãi suất đầu ra 1-2 tháng để dòng tiền ngân hàng ngấm vào sản xuất thực tế).

Với những dấu hiệu trên chúng tôi cung cấp hi vọng rằng sẽ giúp quý nhà đầu tư có thêm một vài luận điểm để bám theo trong quá trình đầu tư, qua đó chuẩn bị cho mình được tâm thế và nguồn tài chính phù hợp để giúp việc đầu tư mang lại hiệu quả nhất. Chúc quý nhà đầu tư đầu tư thành công trong thời gian tới và ủng hộ team để viết thêm các bài viết về kinh nghiệm đầu tư bên cạnh các bài phân tích doanh nghiệp như hiện nay.

———-Team LTBNM tổng hợp và phân tích ————-