Khối ngoại vẫn quan tâm Chứng khoán Việt, đang chờ “cái mới”

Nhiều ý kiến chuyên gia khẳng định, các nhà đầu tư nước ngoài vẫn rất quan tâm tới thị trường chứng khoán Việt Nam nhờ tốc độ tăng trưởng và sự hấp dẫn của kinh tế vĩ mô. Tuy nhiên, tại thời điểm hiện tại, khối ngoại vẫn đang chờ những “cái mới” xuất hiện để gia tăng đầu tư, như: triển vọng nâng hạng; gia tăng hàng hóa mới từ cổ phần hóa, thoái vốn doanh nghiệp nhà nước; các doanh nghiệp tư nhân lớn lên sàn…

Cơ hội hút sự tham gia của nhà đầu tư tổ chức ngoại rất lớn

Theo ông Nguyễn Quang Thuân - Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Fiin Group, tính đến ngày 17/7/2024, nhà đầu tư nước ngoài (NĐTNN) sở hữu khoảng 14% trên thị trường cổ phiếu Việt Nam (HOSE: 17,3%; HNX: 5,4%; UPCoM: 3%). Tỷ lệ cổ phiếu được tự do chuyển nhượng (free-float) trên thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam ở mức tương đối thấp, ước tính 45,5%, nguyên nhân là do tỷ lệ sở hữu nhà nước vẫn còn cao trên thị trường (26%). Theo đó, cùng với tiến trình thoái vốn nhà nước ở nhiều doanh nghiệp sắp tới, dư địa để thu hút thêm nhà đầu tư tổ chức cả trong và ngoài nước còn rất lớn.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cũng cho rằng, hiện số lượng tài khoản chứng khoán của nhà đầu tư trên TTCK đã vượt con số 8 triệu tài khoản, tuy nhiên, nhìn về cơ cấu, lượng tài khoản của nhà đầu tư tổ chức còn khá khiêm tốn. Đây là yếu tố khiến thị trường có thể xảy ra nhiều biến động và chưa bền vững. Do vậy, Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã nhận ra vấn đề này từ lâu, đã báo cáo Chính phủ và xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm phát triển thị trường giai đoạn tới là phát triển nhà đầu tư tổ chức.

Về phía cơ quan quản lý, Thứ trưởng cũng khẳng định, Bộ Tài chính sẽ tạo điều kiện, mở ra hoạt động cho các dạng quỹ đầu tư. Vừa qua, Quốc hội đã thông qua Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) và Bộ Tài chính được giao rà soát, đánh giá, báo cáo sửa đổi, bổ sung quy định về quỹ hưu trí tự nguyện. “Trong điều hành, Bộ Tài chính đặt trọng tâm là làm sao tạo điều kiện để nhà đầu tư tổ chức tham gia thuận lợi hơn, để dòng tiền từ họ vào nhiều hơn trên TTCK” – Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi nói.

Bà Lê Thị Lệ Hằng - Giám đốc Chiến lược, Công ty Chứng khoán SSI cũng cho biết, TTCK Việt Nam được các nhà đầu tư nước ngoài đánh giá rất cao về tiềm năng tăng trưởng nhờ vào nhờ dân số trẻ và GDP tăng trưởng cao nhất so với các thị trường láng giềng. Hơn nữa, Việt Nam còn là điểm đến hấp dẫn, thu hút được nguồn vốn FDI dồi dào. Ngoài ra, “nước ta còn đang được hưởng lợi rất nhiều từ việc nhiều tập đoàn sản xuất lớn trên thế giới dịch chuyển về từ Trung Quốc. Đặc biệt, sau khi mối quan hệ Việt Nam và Mỹ được nâng tầm đối tác chiến lược toàn diện cũng khiến kỹ năng công nghệ của chúng ta được phát triển rất nhiều” – bà Hằng cho hay.

Chờ thêm những “cái mới”

Ở góc nhìn của một tổ chức đầu tư gắn bó và có 30 năm kinh nghiệm trên thị trường Việt Nam, ông Dominic Scriven - Chủ tịch Công ty Quản lý Quỹ Dragon Capital Việt Nam cho biết, trong 4 năm nay, nhà đầu tư nước ngoài đã bán ra 4 tỷ USD, trong đó, năm nay đã bán ròng hơn 2 tỷ USD. Trong khi đó, đầu tư trực tiếp nước ngoài giữ được nhiệt huyết với Việt Nam. “Dường như câu chuyên về Việt Nam gần đây chưa có yếu tố mới, mang theo sự thú vị để thu hút sự quan tâm của dòng vốn đầu tư tài chính quốc tế, trong khi nhiều thị trường khác họ có” - ông Dominic Scriven chia sẻ thẳng thắn.

Ông Nguyễn Sơn - Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam cũng chia sẻ, thị trường Việt Nam không có nhiều “cái mới”, nhất là về hàng hóa khi tốc độ cổ phần hóa, thoái vốn thời gian qua vẫn chậm, đồng thời, thiếu các doanh nghiệp, tập đoàn mới chào sàn.

Bà Lê Thị Lệ Hằng cho biết, hiện tại, các nhà đầu tư nước ngoài kỳ vọng nhiều vào câu chuyện TTCK Việt Nam được nâng hạng lên thị trường mới nổi. Trong năm nay, ước tính sẽ có khoảng 2 tỷ USD vốn ngoại rút ra; tuy nhiên, nếu được đưa vào danh mục cổ phiếu thị trường mới nổi của FTSE, thì ước tính cũng sẽ thu hút được khoảng 2 tỷ USD tiền vào. Việc nâng hạng vào rổ chỉ số của FTSE là tiền đề, xa hơn còn là kỳ vọng được nâng hạng vào nhóm thị trường mới nổi của MSCI. Nếu được MSCI nâng hạng sẽ là điểm hấp dẫn, khiến rất nhiều nhà đầu tư tham gia vào TTCK Việt Nam.

"Thông thường, TTCK sẽ có những diễn biến trước thông tin. Do đó, chỉ cần thấy khả năng TTCK được nâng hạng, thì dòng tiền mới sẽ xuất hiện. Tuy vậy, để được nâng hạng còn tùy thuộc vào việc TTCK có thêm câu chuyện mới, hàng hóa mới hay không thì mới tạo ra chất xúc tác" – đại diện SSI nói.

Cũng theo bà Lệ Hằng, tỷ lệ room nước ngoài chưa cao cũng là một rào cản lớn. Nhà đầu tư nước ngoài dù có muốn phân bổ nhiều vào thị trường Việt Nam ngay tức khắc cũng sẽ phải chờ, cũng như kỳ vọng được nới room để có nhiều thanh khoản hơn.

Trong câu chuyện nâng hạng, ông Nguyễn Đức Hùng Linh -Người sáng lập kiêm Giám đốc tư vấn Think Future Consultancy cũng lưu ý, câu chuyện đầu tiên đó là hàng hóa. Về sức hút của nhà đầu tư nước ngoài, nếu Việt Nam có công ty tốt, hàng hóa tốt, thì nhà đầu tư nước ngoài có nhiều cách để tăng tỷ lệ sở hữu. Trên thực tế, có nhiều thị trường không cần thỏa mãn hết các tiêu chí những vẫn được nâng hạng. Trong khu vực Đông Nam Á, Indonesia đang nổi lên là thị trường hấp dẫn và Việt Nam cần xây dựng lợi thế thị trường mới có thể cạnh tranh, thu hút được vốn ngoại.

“Chúng ta rất cố gắng để nâng hạng, nhưng quan trọng là đánh giá của nhà đầu tư nước ngoài với thị trường Việt Nam cần ổn định để duy trì được sau khi nâng hạng. Do vậy, chúng ta cần xây dựng những yếu tố nền tảng tốt để nâng hạng và duy trì được nâng hạng” – ông Hùng Linh nói.