Kết quả kinh doanh u ám, kỳ vọng 'quân bài tẩy' của Fecon

Trái ngược với kế hoạch doanh thu và lợi nhuận đầy tham vọng đặt ra cho năm 2022, màn "trình diễn" lợi nhuận nửa đầu năm của Công ty CP Fecon (Fecon - mã chứng khoán: FCN) lại khiến cổ đông thất vọng.

Doanh thu và lợi nhuận nửa đầu năm Fecon là một câu chuyện buồn trong những tháng đầu năm năm 2022. Quý 1/2022 là một quý đáng quên của Fecon khi doanh thu chỉ đạt 502 tỷ đồng, giảm 14% so với cùng kỳ năm trước. Chi phí tài chính lại tăng 1,6 lần, các loại chi phí khác tiết giảm không đáng kể khiến Công ty chịu lỗ trước thuế 1,1 tỷ đồng. Khấu trừ thuế, Công ty chịu lỗ sau thuế 6,6 tỷ đồng - đây là quý thua lỗ đầu tiên trong lịch sử.

Sang quý 2/2022, tình hình đã được cải thiện khi doanh thu thuần tăng gấp đôi, đạt 1.039 tỷ đồng. Tuy nhiên, giá vốn quá cao đã khiến biên lợi nhuận gộp của Công ty giảm mạnh còn 10%, lợi nhuận gộp giảm 21% so với cùng kỳ năm trước còn 106 tỷ đồng. Trong kỳ, chi phí tài chính vẫn neo cao, tăng 39%, đạt 53 tỷ đồng. Kết quả là lợi nhuận sau thuế giảm sâu tới 76%, chỉ đạt 7,9 tỷ đồng - là quý có lãi thấp nhất kể từ quý 3/2014.

Khép lại 6 tháng đầu năm 2022, dù doanh thu tăng trưởng 15%, đạt 1.541 tỷ đồng nhưng lợi nhuận sau thuế của Fecon lại “rơi tự do” 97,6%, còn vỏn vẹn 1,2 tỷ đồng. So với kế hoạch đầy tham vọng thì màn trình diễn lợi nhuận nửa đầu năm 2022 của Fecon chỉ có thể gói gọn trong hai từ thất vọng.

Tuy nhiên, Fecon vẫn còn dự trữ “quân bài tẩy” cho kế hoạch lợi nhuận năm 2022 là việc thoái vốn tại Vĩnh Hảo 6 và/hoặc Quốc Vinh Sóc Trăng - 2 dự án năng lượng tái tạo trọng điểm của Công ty. Thực tế, Fecon đã nung nấu ý định thoái vốn tại dự án Vĩnh Hảo 6 từ trước đó nhưng chưa thực hiện được. Công ty từng hé lộ sẽ chốt xong thoả thuận với dự án này trong nửa đầu năm 2022. Cho đến hiện tại, giới quan sát vẫn chưa thấy Fecon có dấu hiệu hoàn tất thương vụ này. Trong trường hợp việc bán Vĩnh Hảo 6 lại thêm một lần lỡ hẹn, nhiều khả năng mục tiêu lợi nhuận năm nay của Fecon sẽ chỉ là ảo ảnh!

Tuy vậy, nếu Fecon không thể hoàn thành kế hoạch năm 2022, đó cũng không phải là điều đáng ngạc nhiên, bởi trong quá khứ, đã hơn một lần doanh nghiệp này không hoàn thành được mục tiêu đề ra. Chẳng hạn giai đoạn 2019 - 2021, doanh thu và lợi nhuận sau thuế trung bình lần lượt chỉ đạt 81% và 60% so với kế hoạch.

KQKD u ám càng làm cho những nỗ lực cải thiện vấn đề tài chính của Fecon trở nên khó đẩy nhanh và mạnh. Về tài sản, dù quản lý dự án khá tốt (khoản dự phòng phải thu ngắn hạn khó đòi không đáng kể, chỉ 3,8 tỷ đồng), song các khoản phải thu và hàng tồn kho vẫn chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu tổng tài sản của công ty.

Tại ngày kết thúc quý 2/2022, giá trị các khoản phải thu và hàng tồn kho đạt 4.899 tỷ đồng, tăng 8% so với cùng kỳ năm trước, chiếm 63% tổng tài sản.

Dù tỷ trọng đã giảm so với giai đoạn trước đó (hai năm 2020 và 2021, tỷ trọng các khoản phải thu và hàng tồn kho lần lượt chiếm 72% và 74% tổng tài sản), song việc các khoản phải thu và hàng tồn kho có giá trị lớn đã ảnh hưởng không nhỏ tới dòng tiền kinh doanh của Fecon - "nỗi đau đầu kinh niên" của lãnh đạo doanh nghiệp này.

Suốt từ năm 2014 - 2021 (ngoại trừ năm 2020, dòng tiền kinh doanh dương 88 tỷ đồng) thì dòng tiền kinh doanh của Fecon luôn luôn là số âm, lần lượt là: -60 tỷ đồng, -200 tỷ đồng, -121 tỷ đồng, - 58 tỷ đồng, -157 tỷ đồng, -29 tỷ đồng, -110 tỷ đồng. Nửa đầu năm 2022, dòng tiền kinh doanh tiếp tục âm nặng 134 tỷ đồng.

Dòng tiền kinh doanh đại diện cho khả năng tạo tiền của hoạt động kinh doanh. Dòng tiền kinh doanh âm đồng nghĩa doanh nghiệp không thể thu về tiền mặt từ hoạt động kinh doanh. Tiền đó đã bị “chôn” trong các khoản phải thu và hàng tồn kho (như trên đã dẫn chứng).

Để bù đắp dòng tiền, Fecon đã chọn đi vay. Tại ngày 30/6/2022, giá trị nợ vay đã đạt 2.619 tỷ đồng, tăng 6% so với đầu năm, chiếm tới 60% nợ phải trả. Dòng tiền vay/trả nửa đầu năm đạt 1.537 tỷ đồng/1.355 tỷ đồng, dù đã giảm 36,8% so với đầu năm nhưng vẫn tương đối cao.

Việc lệ thuộc vào nợ vay cũng nguy hiểm như chơi dao, chơi không khéo là đứt tay. Trong hoàn cảnh kinh doanh khó khăn, nợ vay sẽ tạo ra chi phí tài chính khổng lồ, ăn mòn lợi nhuận có được.

Nửa đầu năm 2022, lợi nhuận của Fecon giảm dữ dội cũng có một phần quan trọng là do chi phí tài chính neo ở mức cao, đạt 100 tỷ đồng, khiến lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh “teo tóp” còn 11 tỷ đồng.