KBSV: Fed hạ lãi suất không tác động đáng kể tới TTCK Việt Nam

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã cắt giảm lãi suất cơ bản xuống mức 0%-0.25% vào ngày 15/03, cũng là đợt hạ lãi suất thứ hai trong 2 tuần đầu tháng 3/2020. Các đợt hạ lãi suất mạnh tay của Fed thường đi kèm với đà lao dốc của thị trường chứng khoán (TTCK). Đối với Việt Nam, KBSV đánh giá ảnh hưởng từ động thái của Fed là không đáng kể trong ngắn hạn.

Fed đã cắt giảm lãi suất cơ bản 1% xuống mức 0%-0.25% vào ngày 15/03. Đi kèm với đó, Fed cũng cam kết tăng quy mô nắm giữ trái phiếu ít nhất 700 tỷ USD, cho pháp các ngân hàng vay chiết khấu trong 90 ngày và giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc xuống 0%. Tổ chức này cho biết họ sẽ giữ lãi suất gần bằng 0 đến khi chắc chắn rằng nền kinh tế Mỹ đã vượt qua các sự kiện gần đây.

Hạ lãi suất thường đi kèm với đà lao dốc của TTCK

Quan sát việc điều hành lãi suất của Fed trong 20 năm trở lại đây, Công ty Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV) nhận thấy các giai đoạn Fed mạnh tay hạ lãi suất đều đi kèm với các nhịp lao dốc của TTCK toàn cầu.

Diễn biến này hoàn toàn trái ngược với các giai đoạn hạ lãi suất của Fed trong bối cảnh trang thái kinh tế vẫn đang tương đối tích cực. Cụ thể hơn, các đợt hạ lãi suất mạnh trong quá khứ đều liên quan tới 2 cuộc khủng hoảng gần nhất là bong bóng dot-com năm 2000 và khủng hoảng thị trường tài chính toàn cầu năm 2008.

Lãi suất điều hành của FED và biến động TTCK toàn cầu

Trong cả 2 đợt này, ngay cả ở thời điểm trước suy thoái kinh tế diễn ra, cũng đều đi kèm với diễn biến tiêu cực trên TTCK do 2 nguyên nhân chính: 1) Việc hạ lãi suất mạnh tay của Fed tác động xấu đến tâm lý nhà đầu tư lo ngại Fed có đánh giá tiêu cực về triển vọng vĩ mô; 2) Tín hiệu của cuộc khủng hoảng toàn cầu đã rõ ràng hơn, và hành động của Fed được thị trường đánh giá là ít có khả năng cải thiện trạng thái nền kinh tế trong ngắn hạn.

Fed hạ lãi suất không làm đảo chiều xu hướng bán ròng của khối ngoại

KBSV đã thực hiện nghiên cứu động thái mua/bán ròng của khối ngoại năm 2012 cho đến này trên TTCK Việt Nam. Trong giai đoạn 2012-2014, Fed không có đợt giảm lãi suất nào do lãi suất điều hành của Fed đã xuống mức 0%, tuy nhiên tác động của các gói QE giúp TTCK Việt Nam thu hút dòng vốn ngoại trong khoảng thời gian này.

Tương quan lãi suất điều hành của Fed và động thái mua bán ròng khối ngoại

Trong khi đó, giai đoạn cuối 2015 cho đến nay, giao dịch của khối ngoại trên TTCK Việt Nam có tương quan cao với lãi suất điều hành của Fed. Cụ thể, nhà đầu tư nước ngoài đẩy mạnh mua ròng trên TTCK Việt Nam trong giai đoạn Fed tăng lãi suất (cuối 2015 đến cuối 2018), bán ròng trong giai đoạn còn lại khi Fed hạ lãi suất. Nguyên nhân là do trong các giai đoạn tăng lãi suất, nhà đầu tư ngoại gia tăng niềm tin vào triển vọng tăng trưởng kinh tế toàn cầu, qua đó dòng tiền có xu hướng hướng đến các tài sản mang tính rủi ro, và ngược lại.

Dĩ nhiên việc so sánh hành động hạ lãi suất 1 cách quyết liệt của Fed trong thời điểm hiện tại với 2 giai đoạn diễn ra khủng hoảng trong quá khứ có nhiều hạn chế. Tác động dịch Covid-19 đến kinh tế toàn cầu là chắc chắn không hề nhỏ, tuy nhiên rủi ro suy thoái kinh tế trên quy mô rộng và kéo dài có diễn ra hay không vẫn là câu hỏi đang được bỏ ngỏ. Mặc dù vậy, diễn biến TTCK toàn cầu sau khi Fed có các động thái hạ lãi suất trong 2 tuần đầu tháng 3, kết hợp với các quan sát trong quá khứ, cho thấy các tác động tích cực là khá hạn chế.

Trong khi chờ thêm các động thái mới từ các Ngân hàng Trung ương, ở thời điểm hiện tại KBSV đánh giá ảnh hưởng từ động thái mới của Fed đến TTCK Việt Nam là không đáng kể và sẽ không giúp dòng vốn ngoại đảo ngược xu hướng bán ròng hiện tại.