Hành trang cho nhà đầu tư F0 (Kỳ 1)

Các nhà đầu tư mới (tạm gọi là F0) đã có năm 2020 rất thành công. Họ phải chuẩn bị những gì cho năm 2021 được giới phân tích dự đoán là sẽ có nhiều biến động lớn.

Ai cũng thắng cả thì ai sẽ thua?

Chứng khoán không phải là cuộc chơi zero-game như cờ bạc. Đầu tư chứng khoán không phải là cuộc chơi triệt hạ nhau giữa các nhà đầu tư hay giữa các doanh nghiệp niêm yết. Đó là trò chơi teamwork cùng thắng hoặc cùng thua.

Các nhà đầu tư mới vẫn hay có tư tưởng muốn ăn là phải “lùa gà” hoặc "lừa tiền lẫn nhau" như trên sòng bạc. Sự thành công của Giáo sư Edward Thorp lại càng khiến cho quan điểm này được ủng hộ mạnh mẽ hơn. Ông vừa là giáo sư toán học, vừa là tay cờ bạc hàng đầu và cũng là nhà đầu tư huyền thoại.

Tuy nhiên, chẳng có ai làm được như Edward Thorp ngoài Giáo sư Jim Simons. Sự thành công của họ gần như là duy nhất trong lịch sử Wall Street và rất khó bắt chước. Xét cho cùng, việc đầu tư vào những doanh nghiệp tốt để đạt được kết quả “mọi người cùng thắng” vẫn dễ dàng và ít mang tính sát phạt hơn.

Doanh nghiệp tốt, tất cả sẽ cùng thắng

Các doanh nghiệp tạo ra lợi nhuận lớn trong suốt nhiều năm, chia cổ tức cho cổ đông thường xuyên, minh bạch trong công bố thông tin sẽ thúc đẩy giá đi lên trong dài hạn. CTCP Sữa Việt Nam (HOSE: VNM) là một ví dụ tốt về trường hợp “cùng thắng” như vậy. Giá liên tục tạo ra những đỉnh mới (new high) cao hơn qua các năm. Các chỉ số cơ bản cũng như các tín hiệu kỹ thuật đều ủng hộ cho đà tăng của cổ phiếu này.

CTCP Xây dựng Coteccons (HOSE: CTD) lại là một thái cực khác và điển hình cho “tất cả cùng thua”. Equity financing là một chiến lược tốt nhưng nếu lại rước vào những cổ đông mới không thực sự ăn ý với các nhà sách lập thì cuộc chiến tranh giành quyền lực nội bộ sẽ diễn ra. Khi đó thì các nhà đầu tư nhỏ lẻ thiệt hại, người sáng lập mất đi quyền kiểm soát công ty và những cổ đông lớn mới tham gia cũng “sứt đầu mẻ trán”.

Trường hợp của HAG cũng rất đáng để tham khảo. Giá cổ phiếu đi xuống suốt nhiều năm bắt nguồn từ việc quản lý nguồn tài chính không tốt và đầu tư sai lầm. Làm gì có nhà đầu tư nào hưởng lợi từ điều này bởi vì thị trường Việt Nam đâu đã cho bán khống cổ phiếu?

Dĩ nhiên, khái niệm “doanh nghiệp tốt” ở đây nhà đầu tư phải hiểu theo hai khía cạnh là sinh lời và an toàn. Một doanh nghiệp có ROA và ROE cao nhưng vay nợ khủng, dòng tiền có vấn đề thì cũng chưa chắc đã an toàn.

Vì vậy, bên cạnh việc sở hữu một trading system tốt thì các F0 cũng cần trang bị cho mình những kiến thức cơ bản về đọc hiểu báo cáo tài chính. Điều này sẽ giúp họ duy trì được sự thành công trong những năm tới.