Hàng loạt “đại gia” điện gió buộc giảm 70 - 80% công suất vì dịch Covid-19

Tại buổi tọa đàm "Góp ý cơ chế, chính sách phát triển năng lượng tái tạo" diễn ra ngày 29/10, ông Hồ Tá Tín - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn HBRE cho biết, hiện tại nhiều đại gia điện gió buộc giảm 70 - 80% công suất vì dịch Covid-19.

Theo đó, Việt Nam được đánh giá là quốc gia giàu tiềm năng về năng lượng tái tạo nhưng việc khai thác năng lượng tái tạo ở Việt Nam vẫn chưa tương xứng với tiềm năng và thế mạnh được thiên nhiên ưu đãi. Nguyên nhân của tình trạng này chủ yếu là các rào cản liên quan tới cơ chế chính sách, tổ chức thực hiện, nguồn vốn và năng lực phát triển dự án của nhà đầu tư,… đã hạn chế việc triển khai các dự án năng lượng tái tạo để đưa nguồn điện vào sử dụng trên thực tế.

Tỷ lệ các dự án năng lượng tái tạo đi vào vận hành chỉ đạt khoảng 32% đối với điện mặt trời và chỉ khoảng 3,8% đối với dự án điện gió trên tổng số dự án được bổ sung quy hoạch, con số đã “nói” lên được thực trạng triển khai dự án năng lượng tái tạo trên thực tế không phải dễ dàng và hầu hết các dự án hiện nay chỉ nằm trên giấy, nguy cơ xảy ra quy hoạch “treo” là hiện hữu nếu không có giải pháp kịp thời và hữu hiệu.

Ông Tín cho hay, nguồn nguyên liệu cho điện gió tại Việt Nam là khá lớn, nhưng đi kèm với rủi ro là thiên tai. Hai là, nhà máy điện gió cần vốn lớn, trong khi đó nguồn vốn trong nước vẫn còn hạn chế do việc vay vốn tại các ngân hàng khó khả thi. Nguyên nhân là do hạn mức và lãi suất trong nước rất cao (10%/năm), trong khi đó các nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam là 4 - 6%.

Theo Chủ tịch Tập đoàn HBRE, vấn đề quan trọng nhất đối với các dự án điện gió là đầu ra, nằm ở cơ chế chính sách của Chính phủ, tuy nhiên do dịch Covid-19 ảnh hưởng khá nặng nề. “Hàng loạt đại gia điện gió buộc giảm 70 - 80% công suất vì Covid-19, trong khi thời gian ưu đãi giá sắp hết hạn”, ông Tín nói.

Ông Tín đề nghị, Chính phủ cần cân nhắc sớm quyết định cho phép kéo dài cơ chế giá FIT theo Quyết định 39 đến hết năm 2023 đối với điện gió trên bờ và hết 2025 đối với điện gió ngoài khơi nhằm tạo điều kiện thuận lợi để nhà đầu tư sớm triển khai đầu tư đưa các dự án điện gió đã được bổ sung quy hoạch vào vận hành, góp phần bảo đảm an ninh năng lượng.

Bên cạnh đó, ông Tín còn đề xuất lựa chọn áp dụng cho một số dự án phù hợp, thuận lợi cho việc triển khai đầu tư nhanh trong các dự án đã được bổ sung quy hoạch để bổ sung nhanh nguồn điện trước nguy cơ thiếu điện trong giai đoạn 2021-2025.

Đồng thời, các doanh nghiệp tư nhân trong nước cần hợp tác với các đơn vị nước ngoài có kinh nghiệm, bề dày lịch sử dựa trên mục tiêu hợp tác đảm bảo an ninh năng lược quốc gia và đặc biệt đảm bảo an ninh quốc phòng.