Hai cựu vụ trưởng của Bộ Y tế nhận hối lộ hơn 9 tỷ đồng, tạo lợi ích cho Công ty Việt Á

Ông Nguyễn Minh Tuấn (nguyên Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị & Công trình Bộ Y tế) cùng ông Nguyễn Nam Liên (nguyên Vụ trưởng Vụ Kế hoạch tài chính) bị cáo buộc "tạo lợi ích" cho Công ty Việt Á thông qua việc hiệp thương giá test, hướng dẫn doanh nghiệp làm thủ tục cấp số đăng ký lưu hành. Đổi lại, phía Công ty Việt Á đưa hối lộ cho cả hai số tiền gần chục tỷ đồng.

Hai lần vướng lao lý của cựu Vụ trưởng Nguyễn Nam Liên

Tại bản cáo trạng đại án Việt Á, Viện KSND Tối cao đã truy tố hai bị can Nguyễn Minh Tuấn (nguyên Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị & Công trình); Nguyễn Nam Liên (nguyên Vụ trưởng Vụ Kế hoạch tài chính Bộ Y tế) cùng về tội “Nhận hối lộ theo điểm a, b, khoản 4 Điều 354 Bộ luật Hình sự, với khung hình phạt từ 20 năm đến tù chung thân hoặc tử hình.

Đây là vụ án thứ hai ông Nguyễn Nam Liên “nhúng chàm”, trước đó, cuối tháng 11/2022, ông Liên bị TAND TP Hà Nội tuyên phạt 24 tháng tù tội “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, do liên quan đến vụ “biển thủ” 3,8 triệu USD tại Công ty Dược Cửu Long.

Trong vụ án Việt Á, Viện kiểm sát cáo buộc ông Liên được cựu Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long phân công cùng Nguyễn Minh Tuấn tiến hành hiệp thương giá test xét nghiệm Covid-19 để Bộ Y tế mua 200.000 test, có sự tham gia của đại diện Bộ Tài chính.

Tuy nhiên, quá trình hiệp thương giá và thanh toán tiền mua, theo chỉ đạo của Nguyễn Thanh Long, cùng với tác động từ Nguyễn Văn Trịnh, Phan Quốc Việt, ông Liên bỏ qua các tài liệu còn thiếu trong hồ sơ hiệp thương, bỏ qua các căn cứ tính giá của Công ty Việt Á. Sau đó, cựu Vụ trưởng báo cáo ông Long thống nhất giá là 470.000 đồng/test.

Cơ quan truy tố cho rằng, mức giá này không có căn cứ, đây chỉ là giá bị Công ty Việt Á nâng khống gấp nhiều lần so với giá trị thực.

Dựa trên kết quả hiệp thương, Bộ Tài chính ra thông báo xác định giá hiệp thương là "tạm tính", không có quy định trong Luật Giá. Từ đó, Công ty Việt Á lợi dụng thiết lập mặt bằng giá bán cho các đơn vị, cơ sở y tế.

Ngoài ra, ông Liên còn bị quy kết không kịp thời tham mưu thực hiện kiểm tra giá hiệp thương theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; quá trình kiểm tra phát hiện có sai phạm về nguyên vật liệu sản xuất, có thành viên đề nghị Bộ Y tế thu hồi số đăng ký test của Việt Á nhưng ông Liên không tham mưu, đề xuất biện pháp xử lý, không ra kết luận kiểm tra.

Sai phạm thứ hai này của ông Liên dẫn đến Bộ Y tế tiếp tục công bố giá test của Công ty Việt Á theo giá đã bị nâng khống lên cổng thông tin điện tử; tiếp tục tạo mặt bằng giá để Việt Á bán cho các đơn vị, địa phương; đề xuất dùng nguồn tiền tài trợ của các Ngân hàng để thanh toán tiền 200.000 test xét nghiệm cho Công ty Việt Á với đơn giá 470.000/test trái quy định.

“Hành vi của bị can Nguyễn Nam Liên đã tạo điều kiện cho Công ty Việt Á không bị thu hồi số đăng ký lưu hành, được sản xuất, bán thương mại trái phép với giá test xét nghiệm đã bị Phan Quốc Việt nâng khống, gây thiệt hại số tiền 1.235 đồng, trong đó thiệt hại cho Ngân sách Nhà nước hơn 402 tỷ đồng”, cáo trạng nêu.

Hành vi bất chấp sai phạm của ông Liên đã được Phan Quốc Việt hối lộ 100.000 USD (tương đương 2,3 tỷ đồng).

Được hối lộ sau khi tạo lợi ích

Đối với bị can Nguyễn Minh Tuấn, Viện kiểm sát xác định khi Công ty Việt Á không thuộc đối tượng cấp số đăng ký lưu hành test xét nghiệm nên ngoài việc nhờ các bị can Nguyễn Văn Trịnh, Nguyễn Thanh Long và Nguyễn Huỳnh, can thiệp, Phan Quốc Việt còn trực tiếp nhờ Nguyễn Minh Tuấn, giúp tham mưu, đề xuất lãnh đạo Bộ Y tế ký quyết định cấp số đăng ký lưu hành và được Tuấn đồng ý.

Theo cơ quan truy tố, ông Tuấn biết rõ test xét nghiệm Covid-19 là sản phẩm của đề tài thuộc sở hữu Nhà nước, không đủ điều kiện cấp số đăng ký lưu hành nhưng vẫn hướng dẫn Việt Á làm việc với Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương để có kết quả đánh giá chất lượng test, được Hội đồng khoa học của Bộ KH&CN nghiệm thu.

Nhận chỉ đạo của của Nguyễn Thanh Long, ông Tuấn còn chủ trì họp Hội đồng tư vấn cấp số đăng ký lưu hành và ký tờ trình để Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn ký quyết định cấp số đăng ký lưu hành tạm thời cho test xét; phối hợp với Nguyễn Nam Liên hiệp thương giá.

Cũng như ông Liên, khi tạo “lợi ích” cho Công ty Việt Á, Nguyễn Minh Tuấn, được Phan Quốc Việt hối lộ 300.000 USD (tương đương hơn 6.9 đồng).