Góc nhìn chứng khoán: Không chắc “Sell in May”, nhưng dòng tiền đã đi chơi

Kết thúc tháng 4 hoành tráng nhất trong gần 13 năm, chưa lúc nào thị trường lại có nguy cơ bị “Bán tháng 5” (Sell in May) như lúc này. Để tranh luận thì có nhiều lý do cho “một tháng 5 khác”, nhưng hôm nay thị trường cho thấy dòng tiền “đi chơi” sớm.

Những kết quả kinh doanh quan trọng hầu như đã xuất hiện hết, một vài số liệu muộn được công bố trong kỳ nghỉ Lễ 30/4 và 1/5. Nhiều doanh nghiệp vẫn công bố lãi khá tốt dù có mức sụt giảm đáng kể so với cùng kỳ. Tuy vậy câu chuyện quan trọng hơn là tin đã ra hết mà giá không tăng thêm được.

Một số cổ phiếu vốn hóa lớn hôm nay vẫn tăng. Đó là VHM tăng 2,04%, VRE tăng 1,52%, TCB tăng 1,16%, GAS tăng 0,63%, HDB tăng 4,36%. VHM báo lãi quý 1/2020 gấp 3 lần cùng kỳ từ hôm 27/4 và giá từ khi đạt đỉnh tới hôm đó đã giảm gần 8%. GAS ra tin lợi nhuận từ 22/4 và giá đạt đỉnh trước đó 2 phiên. HDB phiên này có vẻ tăng bù tin lợi nhuận công bố muộn hôm 29/4. Trong nhóm VN30 có hơn chục công ty đạt lợi nhuận quý 1 ngàn tỷ và tất cả đều đã tạo đỉnh.

Thực tế câu chuyện thông tin tích cực xuất hiện chỉ là cái cớ để lý giải biến động giá tăng. Những thông tin dạng này thường không bất ngờ, thậm chí có thể biết rất sớm. Giá cổ phiếu luôn phản ánh trước và đến khi tin xuất hiện, tác động tới diễn biến giá cổ phiếu khó kéo dài vì đó là lúc nhà đầu tư mua sớm thực hiện chốt lời.

VN-Index hôm nay mất 0,86% và dao động bắt đầu mạnh lên theo hướng tiêu cực. Hai điểm xấu nhất phiên này là có quá nhiều cổ phiếu giảm giá trong khi thanh khoản lại suy yếu đáng kể. Thị trường đã không duy trì được độ phân hóa cần thiết như những phiên giảm trước đây. Chẳng hạn hai phiên đầu tuần trước chỉ số cũng giảm nhưng số cổ phiếu tăng giá vẫn nhiều hơn số giảm, hôm nay số lượng mã giảm nhiều gấp 2,3 lần số mã tăng. Các cổ phiếu thị giá thấp – nhóm thường tăng muộn ở giai đoạn cuối của một nhịp phục hồi – hôm nay cũng bắt đầu rơi rụng hàng loạt.

Đối với thanh khoản, cần phân biệt giữa khối lượng giao dịch và giá trị giao dịch. Phiên này thanh khoản tính theo khối lượng trên sàn HSX tăng hơn 20% so với phiên liền trước nhưng giá trị khớp lệnh giảm khoảng 10%. Đó là do hàng chục triệu cổ phiếu được giao dịch tại FLC, ITA, DLG, ROS hay các mã hàng triệu cổ khác như POW, HSG, HAI, HCB, AMD, HAG. 10 cổ phiếu này có khối lượng giao dịch chiếm 40% sàn HSX nhưng giá trị thì chưa tới 14%. Nguyên nhân là không có mã nào thị giá quá 10.000 đồng, cao nhất là POW đóng cửa mức 9.820 đồng. Thậm chí 7/10 mã này có giá dưới 5.000 đồng.

Vì vậy nếu nhìn theo khối lượng thì thị trường có vẻ sôi động hơn, nhưng thực tế thì dòng tiền lại đang nhỏ đi đáng kể. Tổng giá trị khớp lệnh sàn HSX phiên này chỉ đạt 2.983 tỷ đồng, thấp nhất 20 phiên. Giá trị khớp lệnh của rổ VN30 cũng thấp nhất 20 phiên với 1.482,6 tỷ đồng.

Tiền ít đi chứng tỏ nhà đầu tư giảm cường độ giao dịch, kết hợp với số lượng cổ phiếu giảm giá gấp nhiều lần số tăng có thể rút ra kết luận sức cầu cũng giảm. Nếu thống kê theo lịch sử thì các phiên ngay sau kỳ nghỉ 30/4 và 1/4 có xác suất tăng giá nhiều hơn là giảm. Lần này thị trường không tỏ ra hào hứng lắm.

Mức độ hào hứng thực ra đã giảm từ sau khi thị trường bùng nổ thanh khoản hôm 20-21/4 vừa qua với mức khớp lệnh 5.000 tỷ hai sàn. Đó cũng là thời điểm nhà đầu tư hào hứng với số lượng tài khoản mở mới kỷ lục. Sau khi đạt đỉnh của VN-Index, vẫn còn một số cổ phiếu tăng muộn lập đỉnh cao mới, nhưng cơ bản là thị trường trượt dần xuống cộng với thanh khoản suy giảm đến hôm nay.

Trên thị trường có câu nói học mót nước ngoài là “Bán tháng Năm và đi chơi” (Sell in May and go away), hàm ý rằng tháng Năm rất khó “kiếm ăn”. Điều này có vẻ đúng vì thị trường cũng đã tăng tốt trong tháng 4, cổ phiếu cũng tăng vài chục phần trăm. Trong hàng trăm cổ phiếu đang giao dịch thì lúc nào cũng có các mã ngược dòng, các “game” làm giá nên không thể nói rằng cơ hội bằng 0. Tuy vậy thanh khoản giảm xuống nhanh như vậy thì một bộ phận lớn dòng tiền đã “đi chơi” sớm!