Giới trẻ Hàn Quốc vỡ tan giấc mơ đổi đời sau cú sụp của tiền ảo

Đối với một người trẻ tuổi đang đi học đại học ở thủ đô Hàn Quốc, cú trồi sụt gần đây của thị trường tiền kỹ thuật số đã đẩy cô rơi vào trạng thái hoảng loạn.

“Tôi không thể nghĩ tới bất kỳ điều gì khác… Thật khó mà chịu đựng nổi”, cô nói.

Giống như bao thanh niên Hàn Quốc khác, cô đã rót phần lớn tiền tiết kiệm vào tiền kỹ thuật số, khoảng 1 triệu won (900 USD) như một cách để làm giàu. Không như các thế hệ trước, giới trẻ Hàn Quốc ngày càng chật vật trong việc tiết kiệm tiền và làm giàu.

Khi thị trường tiền kỹ thuật số tăng mạnh hồi tháng 4/2021, cô chứng kiến tài khoản tăng thêm 5 triệu won, nhưng cô chưa chốt lời. Và rồi giá đột ngột sụt giảm 40% sau đó. Mặc dù cú sụp chưa tác động tới khoản tiền gốc của cô, nhưng nhiều người bạn của cô đang ngập trong thua lỗ.

“Tôi sẽ phải nắm giữ cho đến khi giá tăng trở lại. Dù vậy, tôi cũng không biết sẽ mất bao lâu nữa”, cô nói.

Hàn Quốc đã trở thành điểm nóng đầu cơ tiền kỹ thuật số, chiếm đến 10% giao dịch. Trong cơn sốt tiền ảo, nhà đầu tư nghĩ ra thuật ngữ mới "kimchi premium", dùng để ám chỉ khoản lãi mà loại tiền kỹ thuật số hàng đầu có thể kiếm được ở thị trường Hàn Quốc. Kimchi premium có lúc vượt quá 20%.

Dù được xem là loại tiền kỹ thuật số phổ biến nhất, nhưng Bitcoin chỉ chiếm chưa đến 10% giá trị giao dịch tại Hàn Quốc. Hơn 90% còn lại đến từ các loại tiền kỹ thuật số thay thế (altcoins), bao gồm những đồng tiền không rõ nguồn gốc.

Những người ở độ tuổi 20-30 đóng góp phần lớn trong giá trị giao dịch tiền ảo. Trong quý 1/2021, khoảng 2.5 triệu tài khoản mới đã được tạo ra trên 4 nền tảng tiền thuật toán lớn nhất Hàn Quốc. Trong số đó, 33% chủ tài khoản ở độ tuổi 20, 31% ở độ tuổi 30.

Theo cuộc khảo sát 1,750 sinh viên đại học của cổng thông tin tìm kiếm việc làm Alba Heaven trong ngày 31/05, có 53% bày tỏ quan điểm tích cực về việc đầu tư vào tiền kỹ thuật số. Những người đã bỏ tiền đầu tư tiền ảo chiếm tới 24%.

Trong số những người ủng hộ giao dịch tiền kỹ thuật số, 33% thừa nhận rằng lợi nhuận cao là lý do khiến họ quan tâm. Đáng lo ngại hơn, 15% tin rằng tiền ảo là "cơ hội cuối cùng để rời khỏi tầng lớp xã hội hiện tại".

Thanh niên Hàn Quốc ngày nay có ít cơ hội hơn so với các thế hệ trước. Ngay cả khi giành chiến thắng trong cuộc đua tìm kiếm việc làm ở các tập đoàn hàng đầu, nhiều người vẫn không thể mua nhà vì bong bóng nhà đất.

Cuộc khủng hoảng này khiến nhiều người trẻ tin rằng con đường tới với hạnh phúc của họ không còn giống với các thế hệ trước. Với cha mẹ họ, con đường đó là kết hôn, mua nhà và sinh con, nhưng với họ thì con đường này có vẻ xa vời. Đầu tư vào tiền kỹ thuật số và cổ phiếu nằm trong số ít các cơ hội đổi đời với họ.

Tháng trước, ông Eun Sung-soo - Chủ tịch Ủy ban Dịch vụ Tài chính Hàn Quốc - đưa ra các bình luận có hơi hướng không chấp nhận tiền kỹ thuật số và giao dịch tiền kỹ thuật số. Sau đó, ông lập tức phải hứng chịu làn sóng chỉ trích dữ dội từ những người trẻ tuổi.

Nhận định của ông được đưa ra sau khi một nhà lập pháp bày tỏ lo ngại hoạt động giao dịch tiền kỹ thuật số không phải tuân theo các biện pháp bảo vệ nhà đầu tư. Trong khi đó, khối lượng giao dịch hàng ngày trên thị trường tiền kỹ thuật số cao gấp đôi khối lượng giao dịch cổ phiếu trong chỉ số Kospi.

"Tiền kỹ thuật số không phải chứng khoán tuân theo Đạo luật Thị trường vốn, mà là các tài sản ảo và không có giá trị cơ bản", ông Eun nhấn mạnh. Ông kiên quyết từ chối gọi người mua tiền kỹ thuật số là “nhà đầu tư”.

"Chính phủ không có nhiệm vụ bảo vệ họ. Nếu họ đi sai đường, người lớn phải cảnh báo rằng họ đang phạm sai lầm", ông nhắc đến các nhà đầu tư trẻ tuổi.

Những lời lẽ trên đã châm ngòi cho làn sóng phản ứng dữ dội vào ngày kế đó. Một nhân viên văn phòng ở độ tuổi 30 đăng một tin nhắn trên trang web của Nhà Xanh kêu gọi ông Eun từ chức.

“Những người 40-50 tuổi thì được đầu cơ vào nhà ở và gây ảnh hưởng tới sinh kế của người dân. Nhưng khi những người ở độ tuổi 20-30 đầu tư vào tiền kỹ thuật số thì lại cho là không thích hợp?", trích từ tin nhắn của người này.

Các nhà chức trách Hàn Quốc đã và đang kiểm soát chặt chẽ thị trường tiền ảo. Luật sửa đổi sẽ yêu cầu những nền tảng giao dịch tiền kỹ thuật số phải hợp tác với các ngân hàng, buộc người giao dịch sử dụng tên thật kể từ cuối tháng 9/2021. Các nền tảng không tuân thủ sẽ bị buộc phải ngừng giao dịch.

Các biện pháp được đưa ra nhằm ngăn chặn hành vi rửa tiền và những hành vi phi pháp khác.

Chỉ 4 nền tảng hàng đầu của đất nước - Bithumb, Upbit, Coinone và Korbit - có quan hệ với các ngân hàng, Shinhan Bank, Nonghyup Bank và K Bank.

Tuy nhiên, hầu hết ngân hàng lớn ở Hàn Quốc đều do dự hợp tác với các sàn giao dịch tiền kỹ thuật số. Nguyên nhân là vì lo sợ dính dáng tới những hoạt động tội phạm, cùng với quan điểm tiêu cực đối với tiền kỹ thuật số của các cơ quan tài chính.

Thị trường tiền kỹ thuật số Hàn Quốc hoạt động với hơn 200 nền tảng kỹ thuật số. Mặc dù một số ngân hàng vừa và nhỏ sẵn lòng hợp tác, nhưng hầu hết nền tảng đều không có gắn kết với ngân hàng.

Nhiều khả năng là hàng loạt nền tảng giao dịch sẽ bị buộc phải ngừng hoạt động vào cuối tháng 9/2021. Thậm chí các cơ quan tài chính Hàn Quốc cũng thừa nhận về khả năng đóng cửa các nền tảng giao dịch khi gửi lời cảnh báo tới người tiêu dùng rằng “họ phải tự chịu rủi ro”.

Nhiều thanh niên Hàn Quốc vay nợ để đầu tư tiền kỹ thuật số. Ngân hàng Trung ương Hàn Quốc (BoK) cho biết nợ hộ gia đình đã tăng 8% vào cuối năm 2020 so với cùng kỳ, nhưng nợ của những người ở độ tuổi 20-39 tăng tới 17%. Dường như họ rất khao khát làm giàu ngay cả khi cần phải vay nợ.

"Mức độ vay nợ của người trẻ không quá lớn, vì vậy các vụ vỡ nợ sẽ chỉ có tác động nhỏ đến hệ thống tài chính", Kim So-young, Giảng viên Kinh tế tại Đại học Quốc gia Seoul, đánh giá. "Tuy nhiên, những người trẻ sắp gia nhập thị trường lao động sẽ phá sản và không thể lập kế hoạch cho tương lai. Điều đó có thể dẫn đến tổn thất đối với nền kinh tế nói chung”.

"Cho dù có đầu tư hay không thì đó là trách nhiệm của mỗi người. Tuy nhiên, từ góc độ sự an toàn của nhà đầu tư, các nhà chức trách nên cải thiện tính minh bạch của thị trường thông qua những quy tắc cấm giao dịch nội gián và thao túng thị trường, hạn chế giao dịch các loại tiền kỹ thuật số có tính đầu cơ cao", ông Kim Kab-lae, thành viên nghiên cứu tại Viện Thị trường vốn Hàn Quốc, nhận xét.