Giảm thuế cho doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ: Nên mở rộng thêm quy mô doanh thu

Giảm thuế cho doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ được cho là một chính sách tốt, tuy nhiên, để chính sách tăng tính lan tỏa khi đi vào thực tiễn, theo chuyên gia, nên mở rộng quy mô doanh thu...

Theo đó, Bộ Tài chính vừa có văn bản gửi các bộ ngành, cơ quan trung ương và UBND các tỉnh, thành phố lấy ý kiến sửa đổi Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, trong đó đề xuất giảm thuế thu nhập doanh nghiệp cho doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ xuống mức 15% -17% thay vì mức 20% như hiện hành. Dự kiến sẽ miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 2 năm liên tục kể từ khi có thu nhập chịu thuế...

Đáng nói, theo đề xuất của cơ quan soạn thảo, doanh nghiệp có tổng doanh thu năm dưới 3 tỷ đồng sẽ chịu mức thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp 15%. Những doanh nghiệp có tổng doanh thu năm từ trên 3 tỷ đồng đến dưới 50 tỷ đồng sẽ chịu thuế suất 17%.

Nhìn nhận về chính sách đã nêu, không ít ý kiến cho rằng, việc giảm thuế thu nhập doanh nghiệp xuống mức 15%-17% không chỉ giúp giảm gánh nặng tài chính cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, mà còn tạo động lực để họ mở rộng và phục hồi sản xuất, tăng cường đầu tư và nâng cao năng lực cạnh tranh, từ đó đóng góp nhiều hơn vào nền kinh tế quốc gia.

Theo ông Trần Thắng Lợi - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương, doanh nghiệp nhỏ và vừa đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế, chiếm khoảng 98% tổng số doanh nghiệp và góp phần khoảng 40-50% GDP. Vì vậy, việc hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi để phát triển cho nhóm doanh nghiệp này sẽ góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế toàn diện.

Tuy nhiên bên cạnh những mặt tích cực, thực tế thống kê cho thấy, doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ hiện chiếm gần 94% tổng số các doanh nghiệp đang hoạt động ở Việt Nam, nhưng hiện chỉ khoảng 20% trong số này có lợi nhuận để đóng thuế thu nhập doanh nghiệp. Vì vậy, để tăng tính lan tỏa của chính sách, chuyên gia cho rằng, Bộ Tài chính nên mở rộng thêm quy mô doanh thu để thêm nhiều doanh nghiệp được thụ hưởng.

Theo bà Phạm Thị Ngọc Thủy - Giám đốc Văn phòng Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân, liệu bao nhiêu doanh nghiệp trong số các doanh nghiệp nhỏ và vừa tiệm cận được chính chính sách này trong thực tiễn. Nếu chính sách ban hành ra trên lý thuế thì tốt nhưng doanh nghiệp tiệm cận được không mấy thì không phát huy được.

Đồng quan điểm, TS. Trần Đình Thiên - Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cũng cho rằng, nếu mà theo quy định như thế này thì doanh nghiệp trên 50 tỷ là hầu như không có giảm gì về thuế, vì vậy có thể mình tăng quy mô doanh thu của doanh nghiệp lên không phải 50 tỷ mà đến 100 tỷ… thì số doanh nghiệp hưởng thuế suất nhỏ đi sẽ tăng lên.

Liên quan đến vấn đề này, không ít doanh nghiệp cũng cho hay, việc giảm thuế sẽ giúp doanh nghiệp có thêm nguồn lực để tái đầu tư, có thêm lợi nhuận, gia tăng khả năng cạnh tranh và giảm bớt sự phụ thuộc vào vốn vay ngân hàng, tuy vậy, việc giảm thuế từ 15 - 17% áp dụng cho các doanh nghiệp có tổng doanh thu không quá 50 tỷ đồng, nên chỉ có tác động tích cực đến các hộ kinh doanh hoặc doanh nghiệp siêu nhỏ, trong khi nhiều lĩnh vực, các doanh nghiệp dù là nhỏ nhưng doanh thu vẫn trên mức này nên sẽ không tiếp cận được ưu đãi.

Từ đó các doanh nghiệp mong cơ quan soạn thảo nâng mức doanh thu lên 100 tỷ đồng/năm để nhiều doanh nghiệp tiếp cận được chính sách này. Khi đó, doanh nghiệp có vốn để tái đầu tư, tạo công ăn việc làm cho người lao động, tạo sức cầu tốt hơn và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Theo ông Lại Anh Dương - Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Truyền thông và máy tính Thánh Gióng, với doanh thu khoảng 50 tỷ đồng/năm, doanh nghiệp chỉ đủ chi trả chi phí sản xuất kinh doanh và lương cho khoảng 10 - 15 lao động. Nếu áp dụng tiêu chí này, hầu hết doanh nghiệp nhỏ và vừa không tiếp cận được trong khi họ chiếm phần lớn doanh nghiệp hoạt động tại Việt Nam.

Vì vậy, ông Dương đề nghị Bộ Tài chính nên mở rộng biên độ doanh thu để nhiều doanh nghiệp được hưởng chính sách này…

Bên cạnh vấn đề đã nêu, để đảm bảo thực thi chính sách hiệu quả, công bằng và minh bạch, hỗ trợ thực chất cho các doanh nghiệp chân chính, một số chuyên gia cũng khuyến nghị, cơ quan quản lý cần lưu ý đến việc xây dựng và thực thi các chính sách trong thực tiễn để tránh tình trạng cá nhân đăng ký thành lập nhiều doanh nghiệp thông qua các mối quan hệ để phân tán doanh thu của doanh nghiệp, từ đó giảm mức thuế phải nộp.

Được biết, theo dự kiến, Dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) sẽ được trình ra Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV (tháng 10/2024) và được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV (tháng 5/2025).