Giá nhà tăng cao, vượt quá khả năng chi trả

Khoảng cách tăng trưởng giữa thu nhập và giá nhà chênh lệch lớn khiến nhiều người không mua nổi nhà ở các đô thị lớn như Hà Nội, TPHCM.

Báo cáo mới nhất của Numbeo.com (trang thông tin chuyên thống kê về chỉ số mức sống tại các thành phố và quốc gia trên thế giới thông qua các cuộc khảo sát) cho thấy giá nhà trung bình tại Việt Nam năm 2024 gấp gần 24 lần thu nhập trung bình một năm của hộ gia đình. Nhiều nghiên cứu cũng cho thấy, qua các năm, mức tăng trưởng giá nhà ở Việt Nam đang cao hơn rất nhiều so với tăng trưởng thu nhập của người dân.

Theo Cty PropertyGuru Việt Nam, giá rao bán trung bình các loại hình nhà ở Hà Nội đạt 22,8 tỷ đồng/căn với nhà mặt phố; 17,8 tỷ đồng/căn với biệt thự; 6,3 tỷ đồng/căn với nhà riêng và 4,1 tỷ đồng/căn đối với chung cư. Trong khi đó, ước tính thu nhập bình quân của người lao động ở Hà Nội năm 2023 là 135 triệu đồng/năm.

Như vậy, để sở hữu một căn nhà mặt phố tại Hà Nội, người dân cần “cày cuốc” không ăn tiêu trong 169 năm, muốn sở hữu nhà riêng thì cần 132 năm, còn mua căn hộ chung cư mất 30 năm.

Giấc mơ mua nhà tại Hà Nội ngày càng xa vời với các gia đình trẻ. Ảnh: Như Ý

Nửa đầu năm 2024, các phân khúc nhà ở tiếp tục là điểm nóng của thị trường bất động sản. Phân khúc căn hộ ghi nhận mối quan tâm tăng đột biến, dẫn đến giá sản phẩm trên thị trường thứ cấp tăng mạnh.

Bà Đỗ Thị Thu Hằng, Giám đốc Cấp cao, Bộ phận Tư vấn và Nghiên cứu, Savills Hà Nội cho biết: “So với cùng kỳ năm ngoái, giá căn hộ trên thị trường thứ cấp trung bình tăng 25%, thậm chí phân khúc hạng B và hạng C ghi nhận mức tăng 27% đến 29%”. Bà Hằng khuyến cáo, việc sở hữu nhà của người dân sẽ còn khó khăn hơn nữa nếu khoảng cách thu nhập và giá nhà được nới rộng.

Gia đình trẻ không dám sinh con vì giá nhà

Hội môi giới Bất động sản Việt Nam trong nghiên cứu mới đây chỉ ra rằng, ngày càng nhiều bạn trẻ “lười cưới, ngại sinh” vì giá nhà quá cao. Lý do bắt nguồn từ vấn đề tài chính, nỗi lo về cơm áo gạo tiền này bị tác động rất lớn bởi giá nhà. Bà Phạm Miền, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu và đánh giá thị trường bất động sản Việt Nam cho rằng, khi giá nhà ngày càng tăng cao, kéo theo giá thuê nhà ở cũng tăng cao, gây áp lực đến chi phí sinh hoạt của người dân.

Nhiều người trẻ có suy nghĩ phải mua được nhà trước khi kết hôn hoặc sinh con, nhưng do giá nhà đất hiện nay tăng vọt, không dễ để mua nên họ phải “cày ngày, cày đêm” để có thể mua nhà cho bằng được mà bỏ qua thời điểm “vàng” để lập gia đình, sinh con. Tiền thuê nhà, sinh hoạt hàng tháng “nuốt” gần hết lương khiến nhiều cặp vợ chồng trẻ chỉ dám sinh 1 con hoặc trì hoãn việc sinh con.

Thực tế cho thấy, ở TPHCM - nơi có giá nhà cao nhất cả nước, cũng đang là thành phố có độ tuổi kết hôn trễ nhất và mức sinh thấp nhất cả nước. Giai đoạn 2016 - 2018, giá nhà tại TPHCM liên tục tăng cao và lập “đỉnh” mới. Cũng trong khoảng thời gian này, TPHCM là nơi có chỉ số giá sinh hoạt theo không gian (SCOLI) dẫn đầu cả nước.

Từ năm 2019, trong khi giá nhà TPHCM tăng trưởng chậm lại thì giá nhà Hà Nội lại liên tục tăng cao. Hà Nội cũng “vươn lên” trở thành thành phố có chi phí đắt đỏ nhất cả nước. Đến thời điểm hiện tại, diễn biến giá căn hộ tại Hà Nội dường như đang đi theo xu hướng của thị trường TPHCM 5 năm trước.

Mặt bằng giá tại Hà Nội cũng đã tiệm cận 80 triệu đồng/m2 sát mức giá ghi nhận được tại TPHCM. Độ tuổi kết hôn tại Hà Nội cũng đang ngày càng cao với mức sinh giảm sút.

Theo các chuyên gia, giá nhà tăng cao khiến giới trẻ “ngại cưới, lười sinh” gây thiếu hụt nguồn nhân lực trẻ, lực lượng và năng suất lao động giảm sút, tạo gánh nặng an sinh xã hội khi trong ba thập niên tới, Việt Nam có hơn 30 triệu người cao tuổi và chiếm khoảng 25% dân số cả nước.