Giá cước vận tải biển tăng bốc “phả hơi nóng” vào doanh thu quý 2, mùa cao điểm cuối năm có còn khởi sắc?

Báo cáo cập nhật ngành cảng và vận tải biển của Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) cho biết, trong tháng 6/2024, ước tính giá trị xuất nhập khẩu container đường biển lần lượt đạt 19 tỷ USD và 12 tỷ USD, tăng tương ứng 10% à 6% so với cùng kỳ 2023.

Cụ thể, nhóm sản phẩm giá trị thấp nhưng đóng góp nhiều vào sản lượng container như hàng dệt may, giày dép các loại, gỗ và các sản phẩm từ gỗ, giá trị XK sang thị trường Mỹ, EU đều tăng trưởng hai chữ số.

Trong khi đó, giá trị xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc tiếp tục tăng trưởng -6% YoY, nhưng giảm chính ở nhóm hàng máy tính, linh kiện điện tử vốn có giá trị cao nhưng đóng góp không nhiều vào sản lượng container.

Theo VDSC, giá trị nhập khẩu giảm tốc so với 2 tháng trước đó, một phần do tính chất mùa vụ. Thông thường các doanh nghiệp nhập nguyên liệu trong hai tháng đầu quý 2 để sản xuất phục vụ cho mùa cao điểm vào quý 3. Trung Quốc là nhà cung cấp chính cho các doanh nghiệp Việt Nam, giá trị NK từ thị trường này duy trì tăng trưởng hai chữ số 19% YoY, đạt 4,5 tỷ USD.

Doanh thu tăng trưởng đột biến trong quý 2/2024

Nửa đầu năm 2024, ước tính giá trị xuất – nhập khẩu hàng hóa container đường biển lần lượt đạt 103 tỷ USD (+10% so với cùng kỳ) và 68 tỷ USD (+8% so với cùng kỳ).

Trong đó, thông lượng container khu vực Hải Phòng và Vũng Tàu lần lượt đạt 3,5 triệu TEU (+20% so với cùng kỳ) và 3 triệu TEU (+37% so với cùng kỳ). Nhóm phân tích VDSC nhận định rằng sản lượng container 2 khu vực chính của Việt Nam phản ánh đúng với những diễn biến sôi động của hoạt động giao thương hàng hóa trong nửa đầu năm nay.

Nhờ đó, doanh thu ghi nhận trong quý 2 của các doanh nghiệp cảng – vận tải biển tăng trưởng mạnh mẽ. Cụ thể:

"Gã khổng lồ" Gemadept (GMD) ghi nhận doanh thu thuần đạt 1.181 tỷ đồng, tăng 29% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, hoạt động cảng và logistic lần lượt đạt 985 tỷ đồng và 196 tỷ đồng. Doanh thu tăng trưởng tốt nhờ mảng xếp dỡ container, đặc biệt tại khu vực phía Nam có bước nhảy vọt về cả 2 yếu tố sản lượng và phí xếp dỡ. Ước tính, lợi nhuận sau thuế cổ đông công ty mẹ đạt 303 tỷ đồng, đóng góp chính đến từ cảng Gemalink (+50% so với cùng kỳ sau khi loại trừ thu nhập bất thường từ thanh lý cảng Nam Hải Đình Vũ trong quý 2/2023)

Tương tự, doanh thu của Tập đoàn Container Việt Nam (VSC) trong quý 2 đạt 718 tỷ đồng, tăng 20% so với cùng kỳ năm trước. Lãi sau thuế thuộc về cổ đông công ty mẹ đạt 68 tỷ đồng, cao gấp 2,4 lần cùng kỳ, chủ yếu đến từ doanh thu tài chính. Lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh cốt lõi đạt 143 tỷ đồng, tăng 46% so với cùng kỳ năm trước.

Không kém cạnh, doanh thu và lãi sau thuế thuộc về cổ đông công ty mẹ của Vận tải và Xếp dỡ Hải An (HAH) đạt lần lượt 949 tỷ đồng và 110 tỷ đồng, tương ứng tăng 55% và 15% cùng kỳ năm trước. Theo giải trình, doanh thu Hải An tăng trưởng mạnh mẽ đến từ sản lượng container duy trì tốc độ tăng trưởng ở 2 mảng xếp dỡ và vận tải. Thêm vào đó, Hải An cũng gia tăng tỷ trọng container xuất nhập khẩu có đơn giá cao hơn hàng nội địa, tỷ trọng container xuất nhập khẩu được cải thiện lên mức 30-35% từ mức 20% của cùng kỳ.

Xuất nhập khẩu tiếp tục khởi sắc trong nửa cuối năm 2024

VDSC quan điểm rằng nhu cầu XNK sẽ duy trì tăng trưởng dương nhưng sẽ giảm tốc do không còn hiệu ứng nền thấp của cùng kỳ, bởi dòng chảy thương mại đã cải thiện kể từ nửa cuối năm 2023.

Chỉ số PMI tháng 07/2024 của Việt Nam không có sự thay đổi so với tháng trước khi đạt 54,7 điểm. Điều này cho thấy điều kiện kinh doanh ngành sản xuất tiếp tục cải thiện đáng kể. Số lượng đơn đặt hàng mới tăng tháng thứ tư liên tiếp và tốc độ tăng chỉ chậm hơn một chút so với mức gần kỷ lục của tháng 06/2024. Số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới cũng tăng, dù cho mức độ yếu hơn so với tổng số lượng đơn đặt hàng mới. Điều này chủ yếu do nhu cầu hàng xuất khẩu bị ảnh hưởng bởi chi phí vận chuyển tăng cao.

Trong bối cảnh không có những sự kiện căng thẳng bất ngờ tại khu vực Biển Đỏ, nhóm phân tích VDSC dự báo giá cước vận tải container quốc tế sẽ giảm nhẹ nhưng ổn định ở mức cao cho đến hết mùa cao điểm.

Cập nhật mới đây, giá cước vận tải container đã giảm nhẹ trong tuần cuối tháng 7 khi tình trạng tắc nghẽn tại một số cảng ở Châu Á đã "nguội dần". Theo Drewry, cung tải container dự kiến sẽ tăng 5% trong tháng 8 sao với tháng 07/2024.

Mặt khác, tại Mỹ, cuộc bầu cử tổng thống diễn ra vào tháng 11/2024, Donald Trump đưa ra ý tưởng về mức thuế 60% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc và 10% đối với hàng nhập khẩu từ khu vực khác. Điều này có thể thúc đẩy đến nhu cầu nhập khẩu của một số nhãn hàng trước thời hạn áp thuế. Do đó, VDSC cho rằng giá cước vận tải vẫn sẽ duy trì ở mức cao cho đến hết mùa cao điểm.