Gã khổng lồ năng lượng Nga cân nhắc bán nhà máy lọc dầu bên Biển Đen

Bulgaria có kế hoạch chấm dứt tất cả hoạt động nhập khẩu dầu thô Nga trước thời hạn, và áp thuế 60% đối với lợi nhuận của gã khổng lồ dầu mỏ Nga Lukoil.

Công ty dầu mỏ khổng lồ Lukoil của Nga cho biết họ đang xem xét việc bán nhà máy lọc dầu lớn nhất Đông Nam Âu và các tài sản khác ở Bulgaria trong bối cảnh thay đổi của thị trường năng lượng và khi quốc gia thành viên EU và NATO này tăng tốc quá trình giảm phụ thuộc vào Nga về năng lượng.

Lukoil đã mua lại nhà máy lọc dầu Neftochim ở thành phố Burgas của Bulgaria bên Biển Đen vào năm 1999 và từ đó đã đầu tư hơn 3,4 tỷ USD. Neftochim hiện là nhà máy lọc dầu lớn nhất ở Balkan. Đơn vị phân phối của công ty cũng gần như độc quyền trên thị trường Bulgaria, với mạng lưới 9 kho chứa dầu, 220 trạm xăng cũng như các công ty cung cấp nhiên liệu cho tàu biển và máy bay.

“Trước sự thay đổi đáng kể trong điều kiện hoạt động của các công ty thuộc Tập đoàn Lukoil ở Bulgaria, công ty đã bắt đầu xem xét lại chiến lược của mình đối với tài sản này. Nhiều phương án khác nhau sẽ được phân tích... bao gồm cả việc bán doanh nghiệp” với sự tham vấn của các chuyên gia quốc tế, Lukoil cho biết trong một tuyên bố trên trang web của mình hôm 5/12.

Bulgaria – một quốc gia có lịch sử gần gũi với Moscow và gần như hoàn toàn phụ thuộc vào dầu khí nhập khẩu từ Nga trước khi xung đột ở Ukraine bùng phát – đã được miễn trừ lệnh cấm vận của EU đối với dầu thô Nga, kéo dài đến cuối năm 2024, cho phép Neftochim tiếp tục sản xuất dầu để tiêu dùng trong nước, cũng như xuất khẩu các sản phẩm dầu sang Ukraine và một số nước châu Âu khác.

Nhưng chính phủ mới “thân châu Âu” của Thủ tướng Nikolay Denkov đã chấm dứt hợp đồng thuê cảng lọc dầu của Lukoil vào tháng 7, và các cơ quan quản lý chống độc quyền đã phạt các chi nhánh ở Bulgaria của công ty này vào đầu năm nay với tổng số tiền 263 triệu lev (146 triệu USD) với cáo buộc lạm dụng vị trí độc quyền của mình. Bulgaria cũng đã áp thuế 60% đối với lợi nhuận của công ty dầu mỏ Nga.

Hồi đầu tháng này, Sofia đã tiết lộ kế hoạch chấm dứt tất cả hoạt động nhập khẩu dầu thô Nga từ tháng 3/2024 và cắt giảm xuất khẩu một số sản phẩm lọc dầu, buộc Neftohim phải tìm kiếm các nguồn nhiên liệu thay thế. Các quy định mới có thể được Quốc hội Bulgaria thông qua sớm nhất là trong tuần này.

Công ty dầu mỏ lớn thứ hai của Nga hiện đang xem xét lại chiến lược của mình ở Bulgaria do tác động của việc bị áp dụng “luật phân biệt đối xử và các quyết định chính trị không công bằng, thiên vị khác đối với nhà máy lọc dầu”, Lukoil cho biết trong tuyên bố hôm 5/12.

Tập đoàn dầu mỏ Nga phàn nàn rằng họ là nạn nhân của “cơn bão chính trị được thổi bùng một cách giả tạo” xung quanh nhà máy lọc dầu ở Bulgaria gây tổn hại cho hoạt động kinh doanh của họ.

Bộ trưởng Tài chính Bulgaria Assen Vassilev bác bỏ cáo buộc phân biệt đối xử, nói với các phóng viên rằng chính phủ sẽ cần đảm bảo rằng nhà máy lọc dầu vẫn hoạt động, có thể có một nhà đầu tư chiến lược.