ECB bất ngờ giữ nguyên lãi suất

Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) hôm thứ Năm tuần trước đã gây nhiều bất ngờ cho thị trường khi quyết định không cắt giảm lãi suất trong bối cảnh dịch Covid-19 đang lan nhanh tại nhiều quốc gia trong khu vực.

Không giảm lãi suất

Các thị trường đang mong đợi việc ECB sẽ cắt giảm lãi suất tiền gửi 10 điểm cơ bản như một giải pháp để kích thích nền kinh tế khu vực đồng tiền chung euro trong bối cảnh nỗi lo về một cuộc suy thoái sắp xảy ra trong khu vực đang lớn dần. Kỳ vọng càng thêm lớn khi mà cả Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) đều đã cắt giảm lãi suất trong tuần qua để hỗ trợ nền kinh tế của họ vượt qua những tác động tiêu cực do dịch Covid-19 gây ra.

Thế nhưng trái ngược với kỳ vọng của thị trường, ECB đã không cắt giảm lãi suất tiền gửi sâu hơn dưới mức 0%. Thay vào đó, ECB quyết định mở rộng chương trình mua tài sản của mình thêm 120 tỷ euro (tương đương 135,28 tỷ USD), tập trung vào trái phiếu của khu vực tư nhân; đồng thời “bơm thêm thanh khoản vào hệ thống ngân hàng với các điều khoản dễ dàng hơn để khuyến khích các ngân hàng cho vay”, Holger Schmieding – nhà kinh tế của Berenberg, nói trong một email.

Hiện lãi suất tiền gửi cơ bản của ECB ở mức -0,5%. Lãi suất có nghĩa là ECB muốn thúc đẩy các ngân hàng cho vay tiền thay vì để tại ngân hàng trung ương. Theo các chuyên gia, so với các ngân hàng trung ương khác, dư địa chính sách của ECB hạn hẹp hơn nhiều do lãi suất đang ở mức âm.

Phát biểu tại một cuộc họp báo diễn ra hôm thứ Năm tuần trước, Chủ tịch ECB Christine Lagarde cho biết, “sự lây lan của dịch Covid-19 là một cú sốc lớn đối với triển vọng tăng trưởng của nền kinh tế toàn cầu nói chung, nền kinh tế khu vực đồng euro nói riêng và nó đã làm tăng sự biến động của thị trường”.

Trước đó bà Christine Lagarde đã tuyên bố hồi đầu tháng này rằng, ECB sẵn sàng thực hiện “các biện pháp phù hợp và có mục tiêu” để đối phó với tác động tiêu cực đến nền kinh tế do dịch Covid-19.

Vay từ ECB trở nên rẻ hơn

Trong bối cảnh đó, ECB cũng quyết định tăng cường cho vay đối với các ngân hàng. Hôm thứ Năm, ECB cho biết các ngân hàng châu Âu sẽ có thể vay tiền từ ECB với lãi suất -0,75%. Điều này có nghĩa là khuyến khích các ngân hàng vay tiền từ ngân hàng trung ương để cho doanh nghiệp và người dân vay.

Các biện pháp mà ECB trên công bố hôm thứ Năm đã mở ra một chiều hướng mới cho bộ công cụ chống khủng hoảng của ngân hàng trung ương bằng cách kết hợp giữa cung cấp thanh khoản nhằm chuyển tiền cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng như khuyến khích các ngân hàng cho vay.

Đây là “động thái mạnh mẽ của ECB. Theo đó họ đang trả tiền để các ngân hàng vay từ ECB và đến lượt mình, khuyến khích các ngân hàng trả tiền cho các doanh nghiệp vay vốn từ họ”, Seema Shah - Chiến lược gia trưởng của Principal Global Investors cho biết trong một email.

Bà cũng nói thêm rằng “ECB đã thực hiện vai trò của mình, bây giờ là thời điểm của các chính phủ”.

Tại khu vực đồng tiền chung, ECB chịu trách nhiệm về chính sách tiền tệ ở 19 nền kinh tế trong khu vực. Tuy nhiên, các quốc gia lại tự quyết định về việc thực thi chính sách tài khóa.

Chủ tịch ECB Christine Lagarde hồi đầu tuần trước đã cảnh báo về một cuộc khủng hoảng tài chính tương tự năm 2008 nếu các nhà hoạch định chính sách và chính phủ không phối hợp để giải quyết sự lây lan của virus.

Phát biểu tại cuộc họp báo, bà Lagarde một lần nữa hối thúc: “Các Chính phủ và tất cả các tổ chức chính sách khác cần thực hiện các hành động kịp thời và có mục tiêu để giải quyết thách thức về sức khỏe cộng đồng trong việc ngăn chặn sự lây lan của coronavirus và giảm thiểu tác động tiêu cực đến nền kinh tế”. “Cần có một phản ứng chính sách tài khóa đầy tham vọng và phối hợp để hỗ trợ các doanh nghiệp và người lao động gặp rủi ro”, bà kêu gọi.