Dự án ngăn triều 10.000 tỷ đồng: Nguy cơ trở thành dự án treo vĩnh viễn

Theo đại diện Trung Nam Group, hiện dự án ngăn triều 10.000 tỷ đồng đang tạm ngưng thi công do gặp nhiều vướng mắc như: Chưa gia hạn thời gian hoàn thành, giải phóng mặt bằng…, trong trường hợp không được giải pháp tháo gỡ, nhà đầu tư sẽ bàn giao lại dự án và nguy cơ sẽ trở thành dự án treo vĩnh viễn.

Dự án tiếp tục bế tắc

Dự án Giải quyết ngập do triều khu vực TP.HCM có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu giai đoạn 1 – quy mô 10.000 tỷ đồng (dự án ngăn triều 10.000 tỷ đồng) do CTCP Đầu tư xây dựng Trung Nam (Trung Nam Group) làm chủ đầu tư.

Dự án được khởi công vào hồi tháng 6/2016, với 8 hạng mục chính, trong đó gồm 6 cống ngăn triều: Bến Nghé, Cây Khô, Mương Chuối, Phú Định, Phú Xuân, Tân Thuận, cùng các tuyến đê kè, hệ thống SCADA.

Đây là dự án thủy lợi, thuộc quy hoạch 1547 được Thủ tướng phê duyệt nhằm chống ngập úng với giải pháp kiểm soát triều cường. Đồng thời, công trình cũng giúp chủ động điều tiết, hạ thấp mực nước trong các kênh - rạch nhằm cải thiện khả năng thoát nước của các dự án thoát nước đô thị, góp phần cải tạo cảnh quan và môi trường nước trong khu vực dự án.

Tại lễ động thổ xây dựng dự án, đại diện chủ đầu tư là Trung Nam Group cho biết, sau khi hoàn thành, dự án sẽ giải quyết được nỗi ám ảnh của người dân về tình trạng ngập do nước triều dâng, giúp chủ động đối phó với biến đổi khí hậu cho vùng lõi với diện tích 750 km2 và khoảng 6,5 triệu dân thuộc khu vực bờ hữu sông Sài Gòn và trung tâm thành phố.

Địa điểm xây dựng dự án thuộc địa bàn các quận 1, 4, 7, 8, huyện Nhà Bè và Bình Chánh. Dự kiến dự án sẽ hoàn thành vào tháng 4/2018. Thế nhưng tới ngày hoàn thành là tháng 4/2018 thì dự án bị ngưng thi công bởi lùm xùm trong việc cấp vốn, vật liệu xây dựng, đền bù giải phóng mặt bằng…

Sau gần 1 năm tạm ngừng thi công, ngày 27/2/2019, dự án ngăn triều 10.000 tỷ đồng được chính thức tái khởi công xây dựng. Và Trung Nam Group hứa sẽ hoàn thành dự án vào tháng 6/2019, tuy nhiên, sau đó phía doanh nghiệp này lùi ngày hoàn thành tới tháng 6/2020.

Nhưng đến ngày hoàn thành dự án lại tiếp tục “lỡ hẹn”, khi tại buổi khảo sát dự án có lãnh đạo UBND TP.HCM và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tham gia (diễn ra vào ngày 14/6/2020), đại diện Trung Nam cho biết, dự án đến nay đã đạt 78% khối lượng công việc. Đơn vị đầu tư cam kết sẽ đẩy nhanh tiến độ và cho vận hành dự án vào tháng 10/2020.

Tuy nhiên, một lần nữa dự án không thể hoàn thành do vướng giải phóng mặt bằng, trao đổi với Nhadautu.vn, đại diện Trung Nam Group cho biết, tới nay dự án vẫn chưa xong hết phần đền bù giải phóng mặt bằng và dự kiến cuối tháng 12/2020 dự án mới có thể hoàn thành.

Nhiều vướng mắc chưa thể tháo gỡ

Mới đây, UBND TP.HCM đã có văn bản chỉ đạo liên quan đến phương án vận hành dự án ngăn triều 10.000 tỷ đồng. Tại văn bản, UBND thành phố đã chấp thuận đề xuất của Sở NN&PTNT, Ban Quản dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị về lập quy trình vận hành tạm thời cho quy trình vận hành hệ thống và cụm công trình, gồm các cống kiểm soát triều: Mương Chuối, Cây Khô, Phú Định, Phú Xuân, Tân Thuận, Bến Nghé và các cống nhỏ dưới đê/kè.

Theo đó, trong thời gian vận hành dự án, tiếp tục cập nhật, hoàn thiện quy trình vận hành này theo đúng tình hình thực tế. Quy trình vận hành cần thể hiện rõ trách nhiệm cụ thể của các cơ quan quản lý nhà nước và đơn vị vận hành dự án.

Trước thông tin trên, nhiều người dân TP.HCM kỳ vọng khi công trình vào hoạt động sẽ phần nào giải quyết được việc ngập lụt do mưa và triều cường trong thời gian qua. Tuy nhiên, sự kỳ vọng đó chưa được bao lâu, thì vừa qua, người dân TP.HCM lại đón nhận thông tin dự án ngăn triều 10.000 tỷ đồng đang có nguy cơ tạm dừng thi công.

Để làm rõ thông tin này, Nhadautu.vn đã liên hệ phía Trung Nam Group và được đại diện đơn vị này cho biết, do chưa được ký kết phụ lục hợp đồng BT gia hạn thời gian hoàn thành dự án (đã hết hạn từ ngày 26/6/2020), nên nguồn vốn của dự án (do Ngân hàng Nhà nước tái cấp vốn) sẽ không thể gia hạn thời gian giải ngân thêm (đã hết hạn từ ngày 31/8/2020) nguy cơ dự án sẽ tạm ngừng thi công.

Theo đại diện Trung Nam Group, đến nay dự án đã đạt 93% nhưng hiện đang phải tạm ngưng do nhiều vướng mắc.

“Do UBND TP.HCM chưa ký kết phụ lục hợp đồng BT gia hạn thời gian hoàn thành dự án (đã hết hạn từ ngày 26/6/2020). Tổ Đàm phán đã thống nhất một số nội dung của Phụ lục hợp đồng BT gia hạn thời gian thực hiện dự án ngăn triều từ ngày 24/9/2020, tuy nhiên người được giao ký phụ lục hợp đồng BT này là Ủy viên UBND, Giám đốc Sở KH&ĐT thành phố vẫn chưa đồng ý ký, đến nay nhà đầu tư vẫn chưa nhận được văn bản chính thức nào từ UBND TP.HCM đối với việc này”, đại diện Trung Nam Group thông tin.

Mặt khác, dự án còn gặp vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng, Trung Nam Goup cho biết, “hiện vẫn còn vướng mặt bằng của 2 hộ dân tại cống kiểm soát triều Mương Chuối và mặt bằng của 35 hộ dân tại 3 đoạn đê kè trên địa bàn huyện Nhà Bè”.

Ngoài ra, đến nay, UBND thành phố vẫn chưa có thông tin rõ ràng về việc thanh toán quỹ đất cho Nhà đầu tư theo quy định của Hợp đồng BT đã ký kết.

Nguy cơ trở thành dự án “treo”

Chia sẻ với Nhadautu.vn, đại diện Trung Nam Group cho biết, việc ngừng thi công dự án sẽ dẫn đến nhiều hệ quả tiêu cực, theo đó, khi dự án ngăn triều tạm dừng sẽ ảnh hưởng đến nhiệm vụ giảm ngập của UBND TP.HCM, thành phố không hoàn thành các cam kết và nhiệm vụ đã được Bộ Chính trị và Thủ tướng Chính phủ giao phó, chỉ đạo. Đồng thời dự án tạm dừng gây mất lòng tin của người dân vào chính quyền thành phố vì đã lỡ hẹn suốt nhiều năm qua.

“Bên cạnh đó, nếu tình hình thực hiện dự án kéo dài, chi phí lãi vay và các chi phí theo thời gian sẽ phát sinh hàng trăm nghìn tỷ đồng, những phát sinh không hợp lý sẽ dẫn đến vượt thẩm quyền giải quyết của UBND thành phố. Các phát sinh do kéo dài thủ tục pháp lý hoàn toàn nằm ngoài trách nhiệm của Nhà đầu tư theo quy định của Hợp đồng đã ký”, vị đại diện này cho hay.

Cũng theo đại diện Trung Nam Group, với việc Ngân hàng nhà nước dừng giải ngân tái cấp vốn hơn 1.800 tỷ đồng còn lại cho dự án và tình trạng chậm giải quyết thủ tục của UBND TP.HCM thì việc tìm nguồn vốn khác sẽ không khả thi, dự án sẽ đi đến bế tắc vì không có nguồn vốn để hoàn thành.

“Bảo hiểm của dự án đã hết hạn và nguy cơ mất an toàn công trình, giao thông thủy… sẽ rất cao và thiệt hại rất lớn”, đại diện Trung Nam Group nhấn mạnh.

Ngoài ra, vị đại diện này cũng cho biết, thực tế khối lượng công việc dở dang chưa được thanh toán, khối lượng đang làm cũng như những thiệt hại tính toán được do tạm ngừng vào khoảng 600 - 700 tỷ đồng. Chưa kể đến thiệt hại về hiệu quả kinh doanh, tài chính, uy tín, nguồn nhân lực và trang thiết bị của nhà đầu tư khi dự án kéo dài 1 năm qua. Nguồn vốn của dự án với 1.100 tỷ của nhà đầu tư và gần 8.900 tỷ từ nguồn ngân sách có nguy cơ thiệt hại khi dự án tiếp tục tạm dừng mà không xác định được thời gian thi công trở lại.

“Trong trường hợp không tìm ra giải pháp tháo gỡ vướng mắc, nhà đầu tư sẽ bàn giao lại hiện trạng dự án cho thành phố. Dự án cũng đang đứng trước nguy cơ trở thành dự án treo vĩnh viễn”, đại diện Trung Nam Group cho hay.

Tiến độ thi công dự án ngăn triều 10.000 tỷ đồng

Tính đến thời điểm hiện tại, khối lượng xây dựng chính (7 gói thầu xây dựng chính của dự án) đã đạt 95%. Trong đó, công tác triển khai ở từng hạng mục:

+ Cống Bến Nghé (đạt 94%): Đã thi công xong thân cống; đang lắp đặt cửa van cống.

+ Cống Tân Thuận (đạt 96%): Đã thi công hoàn thiện âu thuyền, buồng bơm, bến neo phía quận 7, trụ tháp, cầu công tác, dầm van; đã lắp đặt 1/1 cửa van chính của cống.

+ Cống Phú Xuân (đạt 97%): Đã thi công xong trụ pin và trụ tháp, dầm van, cầu công tác; đã lắp đặt xong 2/2 cửa van.

+ Cống Mương Chuối (đạt 92%): Đã thi công xong các trụ pin, tháp van, âu thuyền, dầm đáy, cầu công tác, đã lắp đặt được 4/4 cửa van chính.

+ Cống Cây Khô (đạt 91%): Đã thi công xong hạng mục trụ Pin, dầm đáy, âu thuyền, cầu công tác, đã lắp đặt xong 2/2 cửa van chính.

+ Cống Phú Định (đạt 96%): Đã thi công xong âu thuyền, buồng bơm, trụ tháp, dầm van, đã lắp đặt 1/1 cửa van chính của cống.

+ Đê/kè (đạt 85%): Tuyến đê bao ĐB1, ĐB2, ĐB3 đang tiến hành công tác hoàn thiện, tuyến ĐB4 đang thi công.