Doanh nghiệp xăng dầu kiến nghị công thức giá hướng theo thị trường

Một trong những yếu tố quan trọng mang tính mấu chốt trong xây dựng chính sách quản lý xăng dầu là áp dụng những nguyên lý, nguyên tắc trong cơ chế thị trường có sự quản lý Nhà nước.

Đây là một trong những kiến nghị được các chuyên gia kinh tế, đại diện doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu quan tâm, chia sẻ trong bối cảnh Bộ Công Thương đang phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan chức năng xây dựng dự thảo Nghị định mới về kinh doanh xăng dầu thay thế Nghị định 83/2014/NĐ-CP và các Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 83 đã được ban hành trước đó. Việc sửa đổi các quy định pháp luật nhằm bổ sung, hoàn thiện các cơ chế chính sách cho sự phát triển ổn định, hiệu quả của thị trường xăng dầu.

Nhấn mạnh việc sửa đổi những quy định trên là cần thiết, Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam Bùi Ngọc Bảo đề xuất: một trong những quyết định quan trọng mang tính mấu chốt quyết định thành công của các Nghị định là hãy trả lại những nguyên lý, nguyên tắc trong cơ chế thị trường có sự quản lý Nhà nước. Trước hết là công thức giá xăng dầu phải tính đầy đủ theo thông lệ quốc tế; không nên đưa vào Nghị định việc xây dựng lợi nhuận định mức bởi trong kinh doanh, lỗ phải chịu, doanh nghiệp làm lỗ không cạnh tranh được thì ra khỏi thị trường. Đồng thời, giảm thiểu những quy định mang tính chất hành chính đối với doanh nghiệp.

Yếu tố thị trường cũng được đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường, Ủy viên Ủy ban Tài chính - Ngân sách Quốc hội đề cập: “Tôi rất mừng tinh thần sửa đổi Nghị định đang hướng theo thị trường. Tôi mong muốn chúng ta thực sự tách bạch, tức là cái gì là thị trường, cái gì là công cụ của Nhà nước, không lập lờ”.

Theo ông Hoàng Văn Cường, cần đưa ra công thức định giá để Nhà nước quản lý khi doanh nghiệp kinh doanh tạo ra giá, nếu có yếu tố độc quyền, yếu tố sinh lợi, Nhà nước sẽ công cụ để quản lý.

Với tinh thần này, ông Hoàng Văn Cường cho rằng, công cụ thuế phải xác định rất rõ điều tiết trên cơ sở hoạt động giá của doanh nghiệp đưa ra, hướng doanh nghiệp không bao giờ đưa ra mức giá để hưởng lợi ích, lợi nhuận cao và độc quyền mà luôn luôn phải theo xu hướng đưa ra mức giá thấp nhưng cung cấp được lượng hàng hóa nhiều thì sẽ sinh lời. Như vậy vẫn đảm bảo sinh lời cho doanh nghiệp mà mức thuế thấp sẽ mang lại nhiều lợi ích cho người dân; đồng thời đảm bảo được hiệu quả quản lý tốt hơn.

Đồng quan điểm, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng, với mặt hàng kinh doanh có điều kiện như xăng dầu thì các điều kiện kinh doanh phải thật rõ ràng, tránh gây khó khăn cho doanh nghiệp. Từ năm 2003 đến nay, công tác quản lý thị trường xăng dầu được thực hiện theo 1quyết định và 5 nghị định khác nhau. Tuổi thọ của các văn bản này lúc dài, lúc ngắn, trong đó ngắn nhất là Nghị định 80.

Với dự thảo Nghị định mới về kinh doanh xăng dầu đang được xây dựng, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long đề nghị cần xem xét một số nội dung thận trọng và khách quan. Một trong những vấn đề mấu chốt là điều kiện kinh doanh đã hợp lý hay chưa? Hệ thống kinh doanh đã hợp lý chưa?

Ngoài ra, vấn đề cốt lõi hiện nay tạo nguồn cung là cơ chế định giá. Một doanh nghiệp kinh doanh muốn có lãi hay không thì căn cứ vào giá, mà trong quy định tùy thuộc vào điều kiện của thị trường để chúng ta quyết định phương thức quản lý giá như thế nào.