“Điểm rơi” của lãi suất

Để giải quyết bài toán tiền gửi giảm, nhiều ngân hàng đã nâng lãi suất tiết kiệm, tăng thu hút huy động.

Quý I, một số ngân hàng TMCP ghi nhận sự sụt giảm huy động (gồm cả tiền gửi của khách hàng và giấy tờ có giá) là MB (-4,7%), SHB (-2,1%), TPBank (-4,2%), OCB (-2,8%) và VIB (-1,2%).

Nhóm Big 4 ghi nhận Vietcombank giảm 2,7%, VietinBank tăng 0,2% và BIDV tăng 1,1%.

Tăng trưởng huy động của hệ thống chậm lại khi lãi suất tiền gửi về mức rất thấp; cùng với đó để ổn định tỷ giá, NHNN đã sử dụng các công cụ điều tiết rút ngắn chênh lệch lãi suất VND-USD, đẩy lãi suất liên ngân hàng lên cao, khiến các NH có rủi ro thanh khoản phụ thuộc vốn liên NH sẽ phải chịu giá vốn cao hơn. Để giải quyết bài toán tiền gửi giảm (toàn ngành giảm 0,76% so với đầu năm), nhiều ngân hàng đã nâng lãi suất huy động nhằm tăng nguồn vốn.

“Động thái này cho thấy các ngân hàng đang chuẩn bị cho triển vọng tăng nhu cầu tín dụng trong những tháng tới và chỉ tác động NIM ngân hàng”, nhóm chuyên gia Yuanta Việt Nam đánh giá.

Ông Đinh Đức Quang, Giám đốc điều hành Khối kinh doanh tiền tệ, Ngân hàng UOB Việt Nam cho rằng mặt bằng lãi suất tiết kiệm đang ở mức thấp kỷ lục và khá chắc chắn là đã chạm đáy trong tổng thể đánh giá mức lợi tức kênh đầu tư ít rủi ro nhất này so với lạm phát, tỷ giá và nhu cầu vốn trong nền kinh tế.

Theo chuyên gia, mặc dù hoạt động kinh tế đã có sự cải thiện trong quý 1 2024, đặc biệt là sự phục hồi trong hoạt động ngoại thương, các yếu tố khác như sản xuất công nghiệp, tiêu dùng nội địa, bán lẻ, đơn hàng mới vẫn cần thêm số liệu rõ ràng trong thời gian tới để khẳng định xu hướng tăng trưởng vững chắc; từ đó hỗ trợ sự tự tin cho doanh nghiệp và nhà đầu tư mạnh dạn tiếp cận tín dụng, mở rộng đầu tư sản xuất và tiêu dùng.

"Nhìn vào các dữ liệu dài hơn trước dịch Covid cũng cho thấy tín dụng trong nước vẫn thường có xu hướng tăng rất chậm trong quý 1 và chỉ bắt đầu hồi phục vào quý 2 hàng năm. Từ nhận định đó, chúng tôi cho rằng lãi suất tiết kiệm sẽ có thể tăng 0.5%-1% trên các kỳ hạn khác nhau từ tháng 5 đến hết năm 2024", ông Quang dự báo.

Trên cơ sở lãi suất tiền gửi hiện tại đã bắt đầu được các ngân hàng điều chỉnh sang kỳ hạn 6-12 tháng, các chuyên gia cho rằng diễn biến này sẽ kéo dài trong quý 2, quý 3 và sau đó mới đến “điểm rơi” tác động đến lãi suất cho vay.

Tuy nhiên tại thời điểm đó, yếu tố tích cực là tăng trưởng tín dụng mạnh hơn, tỷ giá giảm, cơ hội cho sự tăng tốc phục hồi của doanh nghiệp để chấp nhận mặt bằng lãi vay mới cũng tốt hơn.