"Đeo còng" lệnh trừng phạt: Nhà tài phiệt Nga rơi vào túng quẫn, không có tiền

Mikhail Fridman là một tỷ phú trong tình trạng khó khăn bất thường: không có tiền mặt. Bởi vì trong tháng này, Mikhail Fridman đã trở thành một nhà tài phiệt khác của Nga bị tát vào cái còng kinh tế: “lệnh trừng phạt”.

Mikhail Fridman, nhà tài phiệt Nga có tài sản trị giá 10,3 tỷ USD bị trừng phạt, và các lệnh trừng phạt của EU và Vương quốc Anh đã ngăn cản ông ấy tiếp cận bất kỳ khoản tiền mặt nào, ông ấy nói với đài CBS News. Hiện tại, các biện pháp trừng phạt của phương Tây đã khiến Mikhail Fridman bị loại khỏi hàng tỷ USD, nhà tài phiệt người Nga khẳng định.

Phóng viên Seth Doane của đài CBS hỏi Fridman:

-Ông có hàng tỷ đô la trong ngân hàng?

-Đúng vậy, tôi có một số tiền khá lớn!

-Làm thế nào ông biết mình đã bị xử phạt?"

-Từ TV

Để trừng phạt chính quyền Putin khi chiến sự Nga - Ukraine, Mỹ và các đồng minh của họ đã can thiệp quân sự và sử dụng vũ khí tài chính của các biện pháp trừng phạt, nhằm vào cả nhà nước và những cá nhân được coi là thân cận với ông Putin. Những tài sản hào nhoáng như du thuyền đang bị tịch thu, và tài khoản ngân hàng cũng bị đóng băng.

Thủ tướng Anh Boris Johnson tuyên bố: "Các nhà tài phiệt ở London sẽ không có nơi nào để trốn". Trong bài phát biểu tại State of the Union, Tổng thống Joe Biden đã nói với các nhà tài phiệt rằng: "Chúng tôi đến vì lợi ích bất chính của các bạn". Còn Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nói: "Tất cả những biện pháp này sẽ gây tổn hại đáng kể đến khả năng tài trợ cho cuộc chiến này của Putin".

Fridman, người đã kiếm được hàng tỷ USD nhờ thành lập ngân hàng tư nhân lớn nhất ở Nga và hiện sống ở London cũng nằm trong danh sách trừng phạt của Vương quốc Anh và EU.

Doane hỏi: "Nếu bạn đặt thẻ ATM của bạn vào máy ATM?"

-"Không, thẻ của tôi bị khóa, bạn biết đấy, vì vậy tôi không thể nhận được bất kỳ khoản tiền nào; tất cả tài khoản của tôi đều bị khóa", ông ấy đã trả lời.

Khi được phóng viên Seth Doane của CBS, người nói rằng việc thiếu tiền mặt của tỷ phú này là "khó tin", Fridman phủ nhận việc không có quyền truy cập hoàn toàn vào bất kỳ tài khoản ngân hàng nào nhưng ông khẳng định: "Đó là lý do tại sao tôi ở đây, bởi vì tôi muốn giải thích", Fridman trả lời. Ông nói rằng các biện pháp trừng phạt là "không công bằng" và "vô ích".

Ông nói thêm: "Để làm gì? Chúng tôi đã làm gì sai, ngoại trừ việc kinh doanh ở Nga?; Trước hết, bạn nên hiểu rằng khoảng cách quyền lực giữa ông Putin và mọi người xung quanh ông ấy là rất lớn. Ngay cả khi giả sử rằng tôi muốn đưa ra bất kỳ thông điệp nào, tôi cũng không có kênh nào để làm điều đó cả".

-"Bạn không thể kiếm tiền tỷ đô la nếu không ở gần Điện Kremlin?"

"Đúng vậy, đó là một huyền thoại rất điển hình và không phù hợp", đa số doanh nhân Nga không có bất kỳ quan hệ cá nhân nào với ông Putin", Fridman nói.

Mikhail Fridman, nhà tài phiệt Nga bị trừng phạt, tài sản trị giá 10,3 tỷ USD, Bloomberg ước tính. Ảnh: @AFP.

Để chứng minh rằng tiền của mình là sạch, Fridman đã gửi cho "CBS Sunday Morning" một cuộc kiểm toán của Ernst and Young, mà ông ấy đã ủy quyền.

Fridman là một người đàn ông sống giữa các thế giới khác nhau. Ông ấy là người Nga và gốc Do Thái, sinh ra và lớn lên ở khu vực ngày nay là Ukraine, nhưng thành lập ngân hàng tư nhân lớn nhất ở Nga và hiện đang sống ở London. Ông nói: "Tôi luôn liên hệ với chính quyền Ukraine, bao gồm cả Tổng thống Zelensky".

-"Bạn nghĩ gì về Zelensky của Tổng thống?, Doane hỏi.

-"Tôi nghĩ ông ấy là tổng thống của đất nước độc lập, và ông ấy là người rất dũng cảm và mạnh mẽ theo như tôi hiểu".

Trong một lá thư gửi cho các nhân viên của mình trước khi bị xử phạt, Fridman viết: "Chiến tranh không bao giờ có thể là câu trả lời". Ông là một trong số ít những nhà tài phiệt lên tiếng chống lại cuộc xâm lược Ukraine.

-"Ông đã nói rằng ông phản đối chiến tranh", Doane hỏi.

-"Tôi rất rất phản đối chiến tranh"

-"Nhưng ông không thể chỉ trích Putin?"

Fridman nói: "Tôi nghĩ rằng ngay bây giờ Nga không mấy dễ chịu về vấn đề đó; Ông Putin gần đây đã có một bài phát biểu rất rõ ràng về những kẻ phản bội, bạn biết đấy, một loại 'kẻ thù của nhà nước".

-"Ông có nghĩ rằng ông ấy đang nói về mình?"

-"Tôi không biết. Tôi nhất định không phải kẻ thù của Nga!"

-"Theo quan điểm của Putin, ông có nghĩ mình là kẻ phản bội không?"

-"Tôi hy vọng là không"

-"Điều đó có ý nghĩa gì với ông?"

-"Đó là một tình huống rất khó khăn, theo bất kỳ khía cạnh nào"

-"Trong tất cả những người đau khổ trong cuộc chiến này, nhiều người không mấy thiện cảm với các tỷ phú Nga".

-"Bạn nói đúng. Và tôi hiểu thái độ đó", Fridman nói.

Mikhail Fridman còn nói, điều rõ ràng đối với ông bây giờ là EU không nắm được quyền lực thực sự hoạt động như thế nào ở Nga. Ông nói, nếu mục đích của các biện pháp trừng phạt là để thúc đẩy những người như ông gây áp lực lên Vladimir Putin, thì điều đó còn tệ hơn là phi thực tế.

"Thẻ của tôi bị khóa", ông ấy nói và giải thích rằng thẻ ATM của mình không hoạt động nếu đặt nó vào máy ATM. Nhà tài phiệt này còn nói thêm: "Tất cả các tài khoản ngân hàng của tôi đều bị chặn". Ảnh: @AFP.

"Tôi chưa bao giờ làm ở bất kỳ công ty nhà nước hoặc vị trí nhà nước nào", Fridman nói. "Nếu những người có trách nhiệm ở EU tin rằng, nhờ các lệnh trừng phạt, tôi có thể tiếp cận ông Putin và nói với ông ấy rằng hãy dừng chiến tranh và nó sẽ thành công thì tôi e rằng tất cả chúng ta đang gặp rắc rối lớn. Điều đó có nghĩa là những người đang đưa ra quyết định này không hiểu gì về cách thức hoạt động của Nga. Và điều đó nguy hiểm cho tương lai".

Ông thừa nhận hiệu quả của các biện pháp trừng phạt rộng lớn hơn đã làm tê liệt nền kinh tế Nga, nhưng tuyên bố rằng ông bị thiệt hại thế chấp: "Còn giả định vô tội thì sao? Nhà tài phiệt Nga chỉ để đáp ứng nhu cầu của công chúng để trừng phạt ai đó".

Fridman, người thành lập ngân hàng tư nhân lớn nhất ở Nga đã bị cả EU và Anh đưa vào danh sách trừng phạt sau chiến sự Nga - Ukraine. Trong khi tỷ phú nói rằng ông ấy là một doanh nhân tư nhân không có mối liên hệ nào với Tổng thống Nga Vladimir Putin, thì EU lại nói rằng ông là một "người tham gia vòng trong của Putin".

Fridman có khối tài sản trị giá khoảng 14 tỷ USD trước chiến sự, theo Bloomberg. Trên giấy tờ, tài sản của ông thì trị giá khoảng 10,3 tỷ đô la và ở vị thế kỳ lạ là một nhà tài phiệt không có tiền mặt. Khi Anh theo EU và trừng phạt Fridman vào ngày 15 tháng 3, thẻ ngân hàng hoạt động lần cuối cùng của ông ấy ở Anh đã bị đóng băng. Ông ấy nói rằng ông ấy phải xin giấy phép để tiêu tiền và chính phủ Anh sẽ xác định xem có yêu cầu nào là "hợp lý". Có vẻ như điều này sẽ có nghĩa là một khoản trợ cấp khoảng 2.500 bảng Anh/ một tháng, tương đương khoảng 3.275 đô la/ một tháng nếu đơn đăng ký được chấp thuận.

Athlone House ở London, tài sản thuộc sở hữu của Mikhail Fridman, một nhà tài phiệt người Nga bị trừng phạt. Hình ảnh: @ Leon Neal / Getty.

Gần đây, nhà tài phiệt người Nga Mikhail Fridman cũng nói với tờ báo Tây Ban Nha El País rằng, ông đang sống "thực tế bị quản thúc tại gia" vì các lệnh trừng phạt nhằm vào ông. Fridman, hiện sống ở London, cùng nhiều nhà tài phiệt và quan chức Nga khác đã bị Anh và Liên minh châu Âu trừng phạt sau khi chiến sự Nga - Ukraine diễn ra. Ông không thể truy cập tài sản của mình, vì tài khoản ngân hàng, thẻ tín dụng và thẻ ATM của ông đã bị phong tỏa.

"Các nhà chức trách ở Anh phải ấn định cho tôi một số tiền nhất định để tôi có thể đi taxi và mua đồ ăn, nhưng đó sẽ là một số tiền rất hạn chế nếu bạn nhìn vào chi phí sinh hoạt ở London", ông nói với El País. Nhưng trong cuộc phỏng vấn với El País, Mikhail Fridman còn nói rằng ông ấy không chắc một khoản trợ cấp sẽ "đủ để sống một cuộc sống bình thường mà không bị dư thừa".

Mikhail Fridman đã mua Athlone Hous, một bất động sản có từ thời Victoria rộng 5 mẫu Anh, với giá 65 triệu bảng Anh vào năm 2016. Fridman nói với El País rằng ông không biết liệu mình có thể giữ được dinh thự hay không. "Không rõ liệu tôi có thể tiếp tục sống ở London hay không hay liệu tôi có bị buộc phải đi hay không, điều mà tôi không thể làm ngay bây giờ và không muốn vì nhiều lý do", ông nói.

Để trừng phạt chính quyền Putin do chiến sự Nga - Ukraine diễn ra, Mỹ và các đồng minh của họ đã can thiệp quân sự và sử dụng vũ khí tài chính của các biện pháp trừng phạt. Ảnh: @AFP.

Nhà tài phiệt cũng bày tỏ sự thất vọng trước cách đối xử mà ông nhận được kể từ khi cuộc chiến ở Ukraine bắt đầu. "Tôi đã ở London 8 năm, tôi đã đầu tư hàng tỷ đô la vào Anh và các nước châu Âu khác, và phản ứng của điều này là họ chiếm đoạt mọi thứ từ tôi và ném tôi ra ngoài", Fridman nói với El País.

Fridman đã mô tả các biện pháp trừng phạt nhắm vào các doanh nhân là không công bằng và không hiệu quả. Ông nói với El País rằng "các biện pháp trừng phạt đối với các doanh nhân tư nhân không có ý nghĩa gì, bởi vì phần lớn trong số họ đã xây dựng doanh nghiệp của mình thông qua tài năng, nỗ lực và trình độ cá nhân".

Ông nói với tờ báo Tây Ban Nha rằng thật "ngu ngốc" khi tin rằng các nhà tài phiệt có thể buộc Tổng thống Nga Vladimir Putin chấm dứt chiến sự Nga - Ukraine, điều mà El País lưu ý rằng, ông ấy đã tránh gọi là một cuộc chiến nhưng được mô tả là một "thảm họa đang xảy ra".

Mikhail Fridman nói rằng hãy cẩn thận đừng so sánh nỗi đau của ông ấy với những người Ukraine đang phải gánh chịu chiến tranh. "Vấn đề của tôi thực sự không là gì so với vấn đề của họ", Mikhail Fridman nói.

Có thể thấy, các hình phạt đối với Fridman chỉ là một hình phạt trong một loạt các biện pháp chưa từng có khiến Nga trở thành quốc gia bị trừng phạt nhiều nhất trên thế giới. Nền kinh tế của quốc gia này đã bị tàn phá bởi các biện pháp như đóng băng phần lớn dự trữ 640 tỷ đô la của ngân hàng trung ương Nga, loại bỏ một số ngân hàng lớn nhất của đất nước khỏi hệ thống nhắn tin tài chính được gọi là SWIFT, và cấm hoặc hạn chế nhập khẩu dầu của Nga. Nền kinh tế nước này dự kiến sẽ giảm 35% trong quý II/2022.