Đề xuất thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận quyền sử dụng đất

Ngày 3/11, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến dự thảo Nghị quyết thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất.

Đánh giá thực trạng mua gom, đầu cơ đất

Trình bày tờ trình, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đỗ Đức Duy cho biết, nghị quyết này sẽ tạo điều kiện thuận lợi để người sử dụng đất, nhà đầu tư chủ động trong việc thực hiện các dự án nhà ở thương mại, dự án phát triển đô thị, giảm thiểu sự can thiệp của cơ quan hành chính. Từ đó góp phần thúc đẩy tiến trình đô thị hóa đất nước, giải quyết nhu cầu đất ở, nhà ở cho nhân dân.

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đỗ Đức Duy. Ảnh: QH

Nghị quyết này quy định thí điểm trên phạm vi toàn quốc đối với các trường hợp: Tổ chức kinh doanh bất động sản nhận quyền sử dụng đất; tổ chức kinh doanh bất động sản đang có quyền sử dụng đất; tổ chức kinh doanh bất động sản đang có quyền sử dụng đất và nhận quyền sử dụng đất; tổ chức kinh doanh bất động sản được các tổ chức đang sử dụng đất thành lập để thực hiện dự án nhà ở thương mại trên diện tích của cơ sở phải di dời do ô nhiễm môi trường, cơ sở phải di dời theo quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị.

Thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, Thường trực Ủy ban Kinh tế nhất trí với sự cần thiết xây dựng Nghị quyết, đề nghị Chính phủ đánh giá chi tiết, toàn diện tình hình thực tiễn của việc phát triển nhà ở thương mại tại các tỉnh, thành phố; đánh giá thực trạng của việc mua gom, đầu cơ đất đai; giải pháp để hạn chế tác động tiêu cực của việc thí điểm.

Về điều kiện thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận, Thường trực Ủy ban Kinh tế cho rằng, Luật Đất đai đã quy định điều kiện thực hiện các quyền của người sử dụng đất, trong đó quy định rất chặt chẽ về điều kiện nhận và chuyển quyền sử dụng đất đối với các loại đất khác nhau.

Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị rà soát, nghiên cứu, xác định cụ thể từng loại đất thực hiện dự án nhà ở thương mại; làm rõ việc áp dụng cơ chế thí điểm đối với điều kiện nhận chuyển nhượng của các loại đất đã được quy định trong Luật Đất đai; đồng thời, đề nghị nghiên cứu bổ sung nguyên tắc bảo đảm giữ ổn định 3,5 triệu ha đất lúa, giữ tỷ lệ che phủ rừng ổn định 42%.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh. Ảnh: QH

Cân nhắc kỹ lưỡng phạm vi thí điểm

Thảo luận tại phiên họp, một số ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, Chính phủ cần bổ sung, cung cấp thêm các thông tin, đánh giá kỹ hơn thực trạng, tình hình triển khai các dự án nhà ở thương mại. Ngoài ra, cần phân tích các bất cập chủ yếu, các địa phương còn vướng mắc để có phương án thí điểm phù hợp, tháo gỡ được đúng các vấn đề còn bất cập, tránh tình trạng đầu cơ đất đai hoặc cơ chế xin – cho dự án.

Tại phiên thảo luận, cũng có ý kiến cho rằng, cơ quan soạn thảo cần báo cáo, làm rõ hơn sự phù hợp của phạm vi thí điểm ở các địa bàn, khu vực đô thị, địa bàn dự kiến phát triển đô thị trên toàn quốc.

Đây là chính sách lớn, sẽ có tác động lớn đến nền kinh tế, do vậy, nếu thí điểm trên phạm vi toàn quốc thì việc xử lý các tác động của chính sách sẽ rất phức tạp. Do vậy, Chính phủ cần làm rõ hơn căn cứ của việc lựa chọn phạm vi thí điểm trên toàn quốc đối với việc thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất.

Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất trình Quốc hội xem xét, quyết định việc thí điểm này. Chính phủ phải chịu trách nhiệm về sự phù hợp của các nội dung đề xuất trong tờ trình, dự thảo nghị quyết, đảm bảo phù hợp với kết luận của cấp có thẩm quyền.