Đã đến lúc bỏ thế độc quyền của SJC, kinh doanh vàng hay chưa?

Trong các cơn sốt giá vàng, vàng SJC độc quyền luôn tăng cao hơn thế giới và các thương hiệu nội hơn chục triệu đồng một lượng. Vậy, liệu đã đến lúc bỏ thế độc quyền kinh doanh vàng hay chưa?

Giá vàng SJC trong nước cao hơn thế giới và các thương hiệu nội hàng chục triệu đồng một lượng. Nhiều ý kiến cho rằng, nếu bỏ thế độc quyền của SJC thì sẽ bỏ được chênh lệch về giá.

Dẫn lời VietNamNet, PGS.TS Ngô Trí Long, chuyên gia kinh tế đánh giá: Giá vàng SJC tăng cao, cao hơn những loại vàng khác cả chục triệu đồng/lượng. Lý do là bởi Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng quy định vàng SJC là thương hiệu vàng duy nhất. Chính điều này đã gây sự chênh lệch lớn về giá.

“Ở các nước có rất nhiều thương hiệu, chứ không chỉ có một. Chỉ có một thương hiệu độc quyền, khi cầu lớn hơn cung, giá chắc chắn tăng”, ông Long nói.

Vị chuyên gia cho rằng, cách đây hơn chục năm, khi tình hình thị trường vàng bất ổn, ảnh hưởng đến kinh tế vĩ mô, chính sách tiền tệ nên buộc phải có Nghị định 24.

Nghị định 24 của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng cho thấy Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã thực thi rất chặt chẽ chính sách quản lý thị trường vàng. NHNN không cho phép các doanh nghiệp và các tổ chức tín dụng nhập khẩu vàng theo giấy phép như trước đây, góp phần bình ổn tỷ giá và hạn chế việc sản xuất vàng miếng thông qua nhập khẩu vàng để bán cho nhu cầu đầu tư và tích trữ.

Ngoài ra, không còn tình trạng người dân đổ xô đi mua vàng, tình trạng vàng hóa trong nền kinh tế được ngăn chặn, vàng miếng không còn được sử dụng làm phương tiện thanh toán... NHNN cũng không cho phép các ngân hàng thương mại huy động, cho vay vàng, sử dụng vàng làm tài sản và đưa vào bảng cân đối tài sản. Nhờ đó, giá vàng không bị chi phối hay điều khiển bởi nguồn vàng huy động của các ngân hàng thương mại, là nguyên nhân tạo ra những cơn sốt giá vàng ngoài vòng kiểm soát.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp kinh doanh vàng đã thực hiện tốt các quy định của Nhà nước về kinh doanh mua bán vàng miếng và tập trung phát triển sản xuất vàng trang sức - mỹ nghệ khi đầu tư hàng chục, hàng trăm tỷ đồng để sản xuất vàng trang sức, tạo ra nhiều việc làm trong lĩnh vực này.

Đặc biệt, theo ông Long, từ khi có Nghị định 24 đến nay, việc điều hành của NHNN được thực hiện theo hướng để thị trường tự điều tiết cung - cầu. Nhờ đó, Chính phủ không phải chi ngoại tệ nhập khẩu vàng để can thiệp thị trường như trước, ảnh hưởng đến dự trữ ngoại hối.

“Nhờ kiên định với mục tiêu chống 'đô la hóa, vàng hóa' của NHNN nên giá vàng không ảnh hưởng đến giá các loại hàng hóa khác, không ảnh hưởng đến tỷ giá ngoại tệ, tạo điều kiện cho sự ổn định của kinh tế vĩ mô”, ông Long cho hay.

Không thể phủ nhận tác động hiệu quả từ Nghị định 24, tuy nhiên, khi thị trường đã bình ổn, ổn định trở lại, ông Long cho rằng cần phải thay đổi. Bởi, qua hơn 10 năm thực hiện, một số quy định tại Nghị định 24 đã bộc lộ những bất cập, không còn phù hợp tại thời điểm này và cần phải thay đổi để cả người dân, doanh nghiệp, thị trường và nền kinh tế cùng hưởng lợi.