Chưa hết lo dù xuất khẩu phục hồi tốt

Với sự phục hồi của thị trường thế giới, các đơn hàng xuất khẩu gia tăng, hoạt động xuất khẩu hàng hóa những tháng đầu năm đã có bước khởi sắc và đạt được kết quả tích cực. Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa ba tháng đầu năm ước đạt 93,06 tỷ USD, tăng 17% so cùng kỳ (cùng kỳ năm 2023 giảm 11,6%). Bên cạnh đó, cán cân thương mại cũng tiếp tục duy trì mức thặng dư với giá trị xuất siêu đạt 8,1 tỷ USD, cao nhất trong vòng 5 năm trở lại đây.

Nhiều điểm sáng

Tổng cầu thế giới quý I năm 2024 đã duy trì được xu hướng phục hồi từ quý IV năm 2023. Ngân hàng Thế giới (WB) dự báo tăng trưởng thương mại toàn cầu tăng từ mức 0,2% năm 2023 lên 2,3% năm 2024 và Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cũng nhận định tăng trưởng thương mại thế giới sẽ đạt 3,3% năm 2024.

Trong bối cảnh nhiều thị trường đã phục hồi, vượt qua giai đoạn suy thoái, hoạt động xuất khẩu của Việt Nam trong quý I đã tăng trưởng mạnh và đồng đều ở cả ba nhóm hàng chính: nhóm nông, lâm, thủy sản ước đạt 8,46 tỷ USD, tăng 23,8%; nhóm hàng công nghiệp chế biến, chế tạo đạt 79,6 tỷ USD, tăng 17,5%; nhóm hàng nhiên liệu, khoáng sản đạt 1,13 tỷ USD, tăng 12,1% so cùng kỳ.

Sản xuất trong nước phục hồi khá tốt được cho là yếu tố quan trọng góp phần thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu thời gian qua. Vụ trưởng Thống kê Thương mại và Dịch vụ (Tổng cục Thống kê) Đinh Thị Thúy Phương cho biết: Trong tổng số 45 mặt hàng xuất khẩu chính trong quý I, có đến 35/45 (đạt 77,8%) nhóm hàng có kim ngạch tăng so cùng kỳ, chiếm đến 91,3% tổng trị giá mặt hàng xuất khẩu. Một số mặt hàng xuất khẩu chủ lực có kim ngạch tăng mạnh so cùng kỳ là điện tử máy tính và linh kiện tăng 30,3%; sắt thép các loại tăng 32,7%; gỗ và sản phẩm gỗ tăng 18,9%. Trong khi đó, một số mặt hàng xuất khẩu nông lâm sản có lợi thế của Việt Nam cũng tăng trưởng tốt so cùng kỳ như: cà-phê tăng 54,2%; hạt điều tăng 20,2%; rau quả tăng 25,8%; gạo tăng 40%;…

Một điểm sáng khác của xuất khẩu quý I là sự phục hồi tốt ở hầu hết các thị trường, đối tác thương mại lớn. Trong đó, Hoa Kỳ vừa là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, cũng là thị trường hồi phục tốt nhất với kim ngạch ước đạt 26,06 tỷ USD, chiếm 28% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước và tăng 25,5% so cùng kỳ (cùng kỳ năm 2023 giảm 21%); tiếp đến là Trung Quốc ước đạt 12,68 tỷ USD, tăng 5,2% (cùng kỳ năm 2023 giảm 10,2%); thị trường EU ước đạt 12,1 tỷ USD, tăng 16,3% (cùng kỳ năm 2023 giảm 10,3%); Hàn Quốc ước đạt 6,6 tỷ USD, tăng 12,9% (cùng kỳ năm 2023 giảm 5,4%); Nhật Bản ước đạt 5,7 tỷ USD, tăng 6,4% (cùng kỳ năm 2023 giảm 0,4%).

“Kết quả tích cực của xuất khẩu cho thấy doanh nghiệp của Việt Nam đã tận dụng cơ hội từ các Hiệp định thương mại tự do (FTA), tăng cường xúc tiến thương mại và quảng bá sản phẩm của Việt Nam ra thị trường quốc tế, khẳng định chất lượng hàng hóa của Việt Nam ngày càng được thế giới tin dùng. Xu hướng cầu thế giới với một số mặt hàng của Việt Nam đã bắt đầu phục hồi. Đây cũng là tín hiệu rất đáng mừng trong bối cảnh thương mại toàn cầu vẫn còn nhiều thách thức”, bà Thúy Phương nhận định.

Nhận xét về hoạt động xuất khẩu quý I, Vụ trưởng Kế hoạch-Tài chính (Bộ Công thương) Bùi Huy Sơn nhấn mạnh vào con số tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu của khu vực doanh nghiệp 100% vốn trong nước đạt là 26,2%, tăng gần gấp hai lần so với mức tăng trưởng của khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (tăng 13,9%). Điều này phản ánh nỗ lực của khu vực kinh tế trong nước trong việc duy trì và mở rộng thị trường xuất khẩu. Tuy nhiên, đóng góp của các doanh nghiệp trong nước vào xuất khẩu nhìn chung vẫn còn hạn chế khi mới chỉ chiếm 28,1% tổng kim ngạch.