Chi 900 tỷ đồng, gói thầu công nghệ chứng khoán KRX "nghẽn" 22 năm, vẫn chưa xử lý xong!

Chất vấn tại hội trường, đại biểu Quốc hội đề nghị Bộ trưởng Bộ Tài chính trả lời làm rõ gói thầu công nghệ chứng khoán với Hàn Quốc (KRX) trị giá 900 tỷ đồng đến nay vẫn nghẽn 10 năm, khiến thị trường chứng khoán thiệt hại, nhà đầu tư bức xúc.

Gói công nghệ chứng khoán "nghẽn" 22 năm nay

Tại nghị trường Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, đây là dự án đầu tư hệ thống công nghệ thông tin.

"Dự án này không phải nghẽn 10 năm mà đến nay là 22 năm, hiện nay vẫn chưa xong. Bộ Tài chính đang thúc đẩy và có giải pháp mạnh yêu cầu nhà thầu sang thực hiện hoàn thiện với thời gian sớm nhất", ông Phớc thông tin.

Theo ông Phớc, khi dự án chưa hoàn thành, Bộ Tài chính đã chỉ đạo dùng công nghệ của HNX (sàn chứng khoán Hà Nội) đưa vào sàn chứng khoán TP.HCM (HOSE), nới giao dịch từ 1 triệu lệnh/ngày nâng lên 3 triệu (hiện giao dịch là 2,5 triệu lệnh/ngày), đảm bảo không bị nghẽn mạng.

Về gói KRX, đây là vấn đề tồn tại từ thời gian cựu Chủ tịch Uỷ ban chứng khoan Nhà nước Trần Văn Dũng và cựu Tổng Giám đốc HOSE Lê Hải Trà giữ nhiều chức vụ ở HOSE và Uỷ ban Chứng khoán. Hai ông này có vai trò quan trọng liên quan đến gói thầu công nghệ trị giá 600 tỷ đồng, sau này được tăng lên 900 tỷ đồng từ năm 2012.

Gói thầu nói trên có tên "Thiết kế, giải pháp, cung cấp lắp đặt và chuyển giao hệ thống công nghệ thông tin" (gọi tắt gói thầu KRX) trị giá hơn 600 tỷ đồng giữa HOSE ký kết với Sở Giao dịch chứng khoán Hàn Quốc (KRX) có thời hạn 5 năm.

Đến tháng 11/2016, sau khi được bổ nhiệm làm Tổng giám đốc HoSE, ông Trần Văn Dũng khởi động lại hợp đồng dịch vụ công nghệ thông tin với Sở Giao dịch chứng khoán Hàn Quốc (KRX), cựu Chủ tịch HOSE chia sẻ gói hệ thống công nghệ thông tin với số vốn lên đến 40 triệu USD (hơn 900 tỷ đồng) sẽ được hoàn thành trong năm 2017, chậm hơn 2 năm so với kế hoạch ban đầu.

Năm 2018, hệ thống mới của Hàn Quốc vẫn chưa đi vào vận hành trong khi HoSE gặp sự cố nghiêm trọng nhất trong lịch sử hoạt động.

Trong phiên giao dịch chiều ngày 22/1/2018, tất cả các lệnh giao dịch tại phiên khớp lệnh định kỳ xác định giá đóng cửa (ATC) đều không thể thực hiện được. HoSE sau đó phải tạm ngừng giao dịch trong 2 ngày tiếp theo (23-24/1/2018). Vụ việc này được giới truyền thông quốc tế theo dõi sát sao và khiến hình ảnh thị trường chứng khoán Việt Nam trong mắt nhà đầu tư nước ngoài bị ảnh hưởng.

Khi dịch Covid-19 xảy ra, lãnh đạo HoSE cho biết hệ thống KRX dự kiến hoàn thành vào năm 2020, nhưng do dịch bệnh nên các chuyên gia, nhà thầu Hàn Quốc khó sang Việt Nam để hoàn thành những công đoạn cuối cùng, dẫn đến việc dự án tiếp tục trễ hẹn.

Đầu năm 2021, khi tình trạng nghẽn lệnh trên sàn HoSE lên đến đỉnh điểm, Bộ Tài chính đã chỉ đạo các cơ quan liên quan phối hợp với một số doanh nghiệp lớn trong nước như Sovico, FPT xây dựng hệ thống giao dịch mới cho HoSE.

Việc nghẽn giao dịch và những vấn đề liên quan đến công nghệ, giải pháp liên quan đến sàn chứng khoán đã ảnh hưởng rất tiêu cực đến thị trường chứng khoán và nhà đầu tư, ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế, người dân.